Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
26 Nisan 2024 Günlük İnsan Hakları Raporu
(04/189) Hakkari’de İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
26 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Hakkari’nin Yüksekova ilçesine bağlı Aşağı ve Yukarı Tiloran köylerinin kırsal alanında başlatılan operasyonlar gerekçesiyle güvenlik güçleri tarafından yayladaki çobanların ve 1 diğer kişinin çıplak arandığı öğrenildi. Kaç çobanın çıplak aramaya maruz kaldığı öğrenilemedi.
(04/190) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
26 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Elazığ R Tipi Cezaevi’nde tutulan ve Siirt Eğitim ve Araştırma Hastanesi tarafından verilmiş %93 engelli raporu bulunan hasta mahpus Abdulalim Kaya’nın (81, e) sağlık sorunları nedeniyle hayati ihtiyaçlarını tek başına giderememesine rağmen tek kişilik odada tutulduğu öğrenildi. Babasının bir ay önce (Mart) İstanbul Adli Tıp Kurumu’na sevk edildiğini belirten İsmail Kaya, basına yansıyan açıklamasında şunları söyledi: “Bir ay önce de babamı İstanbul’a götürmüşler. Babam cezaevi çıkışından İstanbul’a kadar hem kelepçeli hem de gözleri bağlanmış şekilde götürülmüş. Babam bize dedi ki; ‘Bir saniye bile gözlerimi açmadılar. Nereye götürüldüğümü bilmiyordum. Bir askere ‘Biz neredeyiz şu an?’ dediğimde, ‘Amca sen İstanbul’dasın’ dedi. Hastalıklarına ve ihtiyaçlarını karşılayamayan bir insana ‘cezaevinde kalabilir’ raporu verdiler”.
26 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bayburt M Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpusların koğuşlarda yer olmadığı gerekçesiyle yerleştirildikleri yeni koğuşta lavabo ve tuvalet giderlerinin devamlı tıkanması sebebiyle hijyen sorunları yaşadıkları öğrenildi.
26 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir Şakran Kadın Cezaevi’nde PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin sona ermesi ve Kürt sorununa demokratik çözüm talebiyle Türkiye genelindeki cezaevlerinde başlatılan açlık grevine katıldıkları gerekçesiyle aralarında Halkların Demokratik Partisi (HDP) İzmir İl Eş Başkanı Berna Çelik’in de olduğu 10 mahpusa (Ayşe Kayra, Esma Başkale, Rahşan Aydın, Mesil Demiralp, Azime Işık, Mehtap Kıyar, Hediye Öztürk, Figen Şahin ve Esmer Ayas) 11’er gün hücre cezası verildiği öğrenildi. Cezaevinde 2 Nisan 2024 tarihinden bu yana A-8 koğuşunda tutulan mahpusların 15 dakika aralıklarla bir infaz koruma memuru tarafından ıslak havlu gösterilerek tehdit edildiği, ayrıca her ay 3 kez yapılan koğuş aramalarında mahpuslara ait yiyeceklerin ve çöplerin dağıtıldığı öğrenildi.
(04/191) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ailesi ve vasisi ile İmralı Cezaevi’nde tutulan Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’ın aileleri ve vasileri tarafından 26 Nisan 2024 tarihinde yapılan görüşme başvurularına Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(04/192) Newroz Etkinliklerine Engelleme ve Müdahaleler…
Mardin’in Kızıltepe ilçesinde Newroz kutlamalarında giydikleri kıyafetler ve taktıkları aksesuarlar gerekçesiyle ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla 25 Nisan 2024 tarihinde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 30 kişi, aynı gün içinde ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(04/193) 31 Mart Seçimleri…
31 Mart 2024 seçimlerinde Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nden (DEM Parti) Van Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı seçilen Abdullah Zeydan hakkında verilen memnu hakların iadesi kararının 29 Mart 2024 tarihinde Adalet Bakanlığı’nın itirazı üzerine Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından iptal edilmesi ve Van İl Seçim Kurulu’nun mazbatanın seçimde ikinci olan Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) adayı Abdulahat Arvas’a verilmesi kararına karşı Hakkari’nin merkez ilçesinde çıkan protestolara yönelik polis müdahalesinde tutuklanan 4 kişi (Mazlum Pala, Murat Duran, Sabahattin Sakiroğlu ve Adem Çiçek) Yüksekova Sulh Ceza Hakimliği’ne yapılan itirazın kabul edilmesi üzerine tahliye edildi.
(04/194) Urfa’da Gözaltına Alınan Parti Yönetici ve Üyesi…
Urfa’da 26 Nisan 2024 tarihinde gerçekleştirilen ev baskınlarında DEM Parti Parti Meclisi (PM) üyesi Muhsin Aydoğdu ile DEM Parti Gençlik Meclisi üyesi Ömer Kıstak gözaltına alındı. Ev baskınında Muhsin Aydoğdu’nun anne ve babasına ait cep telefonlarına el konulduğu bildirildi. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(04/195) Batman’da Gözaltına Alınan Parti Yöneticisi…
DEM Parti Batman İl Eş Başkanı Mustafa Mesut Tekik, 25 Nisan 2024 tarihinde il örgütü binasına polis baskını yapılmasına gerekçe gösterilen soruşturma kapsamında gözaltına alındı. Mustafa Mesut Tekik, savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından aynı gün serbest bırakıldı.
(04/196) HDP Eski MilletvekilininYargılandığı Dava…
Dokunulmazlığı kaldırıldıktan sonra 2 Eylül 2022 tarihinde gözaltına alınan, 3 Eylül 2022 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır eski Milletvekili Semra Güzel hakkında Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Nisan 2024 tarihinde devam edildi. Mahkeme, Semra Güzel’in tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 1 Temmuz 2024 tarihine erteledi.
(04/197) İstanbul’da Büyükşehir Belediye Başkanının Yargılandığı Dava…
Aralarında İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun da olduğu 7 kişi hakkında ‘ihaleye fesat karıştırma’ iddiasıyla İstanbul Büyükçekmece Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Nisan 2024 tarihinde devam edildi. Mahkeme, duruşmayı 31 Mayıs 2024 tarihine erteledi.
(04/198) Parti Yöneticileri ve Üyelerinin Yargılandığı Dava…
Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) Eş Genel Başkan Yardımcısı Ebru Yiğit, Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyesi Deniz Aktaş ve parti üyeleri Nurcan Gülbudak ile Mert Unay hakkında İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Nisan 2024 tarihinde devam edildi. Esas hakkındaki mütalaasını sunan savcılık, 4 kişinin ‘örgüt üyesi olma’, ‘örgüt propagandası yapma’ ve ‘tehlikeli maddeleri izinsiz olarak bulundurma’ suçlarından cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme, Mert Unay’ın tutukluluğunun devamına karar vererek duruşmayı 22 Mayıs 2024 tarihine erteledi.
4 kişi, 22 Ağustos 2022 tarihinde yapılan ev baskınlarında işkence ve diğer kötü muamele ile gözaltına alınmış ve ardından tutuklanmıştı. Nurcan Güllübudak davanın ilk duruşmasında, Ebru Yiğit ve Deniz Aktaş ise 17 Mayıs 2023 tarihinde görülen duruşmada tahliye edilmişti. Mert Unay, 6 Temmuz 2023 tarihinde ev hapsi adli kontrol tedbiriyle serbest bırakılmış, 18 Ekim 2023 tarihinde hakkındaki yasağı ihlal ettiği gerekçesiyle yeniden tutuklanmıştı.
(04/199) İstanbul, Ankara ve Urfa’da Gözaltına Alınan Gazeteciler…
23 Nisan 2024 tarihinde İstanbul, Ankara ve Urfa’da 2022 yılından başlatılan bir soruşturma kapsamında yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 9 gazeteciden Enes Sezgin, Saliha Aras, Yeşim Alıcı, Beste Argat Balcı, Şirin Ermiş ve Doğan Kaynak, 26 Nisan 2024 tarihinde adli kontrol şartıyla serbest bırakılırken Mezopotamya Ajansı muhabirleri Esra Solin Dal, Mehmet Aslan ve gazeteci Erdoğan Alayumat’ın tutuklama talebiyle sulh ceza hakimliğine sevk edildiği öğrenildi.
(04/200) Hakkari’de Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Sosyal medya paylaşımlarında Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Hakkari İl Başkanı’na hakaret ettiği iddiasıyla gazeteci Nimet Ölmez hakkında Hakkari 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Nisan 2024 tarihinde başlandı. İlk duruşmada kararını açıklayan mahkeme, gazetecinin beraatına hükmetti.
(04/201) İstanbul’da Yargılanan Gazeteci…
Karşı Mahalle haber sitesi muhabiri Sezgin Kartal hakkında İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Nisan 2024 tarihinde devam edildi. Esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, gazetecinin ‘örgüt üyesi olma’ suçundan cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme, duruşmayı 25 Haziran 2024 tarihine erteledi.
Sezgin Kartal 10 Ocak 2023 tarihinde gözaltına alınmış, 13 Ocak 2023 tarihinde tutuklanmış ve davanın 22 Haziran 2023 tarihinde görülen duruşmasında tahliye edilmişti.
(04/202) Ankara’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
5 Temmuz 2022 tarihinde Ankara’nın Altındağ ilçesindeki Ulus Meydanı’nda meslektaşlarının tutuklanmasını protesto ederken işkence ve kötü muamele ile gözaltına alınan gazeteciler Deniz Nazlım, Sibel Yükler ve Yıldız Tar hakkında ‘2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na Muhalefet’ suçlamasıyla Ankara 71. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Nisan 2024 tarihinde devam edildi. Mahkeme, duruşmayı 19 Eylül 2024 tarihine erteledi.
(04/203) Ankara’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
11 gazeteci hakkında Jinnews ve Mezopotamya Haber Ajansı’nda (MA) yer alan 149 ayrı haber gerekçe gösterilerek Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Nisan 2024 tarihinde devam edildi. Esas hakkında mütalaasını açıklayan savcı, 11 gazetecinin ‘örgüt üyesi olma’ suçundan cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme, gazeteciler hakkındaki adli kontrol tedbirlerinin kaldırılmasına hükmetti ve duruşmayı 3 Temmuz 2024 tarihine erteledi.
11 gazeteci 25 Ekim 2022 tarihinde gözaltına alınmış ve 9 gazeteci (MA Yazı İşleri Müdürü Diren Yurtsever, MA muhabirleri Berivan Altan, Deniz Nazlım, Selman Güzelyüz, Hakan Yalçın, Ceylan Şahinli, Emrullah Acar ile Jinnews muhabirleri Habibe Eren ve Öznur Değer) 29 Ekim 2022 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklanmıştı; 2 kişi (Zemo Ağgöz ve Mehmet Günhan) ise adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı. Tutuklu 9 gazeteci davanın 16 Mayıs 2023 tarihinde görülen ilk duruşmasında tahliye edilmişti.
(04/204) Boğaziçi Üniversitesi Öğrencilerinin Yargılandığı Dava…
Boğaziçi Üniversitesi’ne atanan rektörü protesto eylemleri kapsamında açılan sergide yer verilen Kabe resmi gerekçe gösterilerek Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi 7 kişi hakkında İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Nisan 2024 tarihinde devam edildi. İddianamede 7 kişinin ‘halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme, duruşmayı 27 Eylül 2024 tarihine erteledi.
(04/205) Mardin’de Yargılanan Kişiler…
Mardin’de katıldıkları basın açıklamaları, cenaze törenleri ve taziye ziyaretleri gerekçe gösterilerek 15 kişi hakkında Mardin 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması, 25 Nisan 2024 tarihinde görüldü. Mahkeme, Mehmet Fatih Öztürk, Hevlet Öncü, Ğazal Batırhan ve Hasip Özdemir’in ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 6’şar yıl 3’er ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına, Hamit Güngör, Burhan Abiç, Adile Zengin, Çetin Elik, Selma Şahin, İbrahim Yıldırım, Seydo Solhan, Nezir Turgay ve Ferhan Türkoğlu’nun ‘örgüt üyesi olma’ suçundan beraatına, Abdüllatif Zengin ve Celal Malgir’in ‘devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma’ ve ‘suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanarak yağma’ suçlarından beraatına hükmetti.
(04/206) Urfa’da Yargılanan Kişi…
14 Haziran 2018 tarihinde Urfa’nın Suruç ilçesinde Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) milletvekili adayı İbrahim Halil Yıldız ve korumaları ile esnaf arasında yaşanan tartışma sonrasında eşi Hacı Esvet Şenyaşar ile oğulları Adil ve Celal Şenyaşar öldürülen Emine Şenyaşar hakkında Urfa 5. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Nisan 2024 tarihinde devam edildi. İddianamede Emine Şenyaşar’ın ‘devletin yargı organlarını alenen aşağılama’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, Emine Şenyaşar’ın Urfa 4. Asliye Ceza Mahkemesi’nde de benzer bir suçlama ile yargılandığı ve davaların mükerrer olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesini talep etti. Mahkeme, dosyaların birleştirilmesi için Urfa 4. Asliye Ceza Mahkemesi’ne müzekkere yazılmasına karar verdi ve duruşmayı 9 Mayıs 2024 tarihine erteledi.
(04/207) İstanbul’da Yargılanan Kişi…
İstanbul’da sosyal medya paylaşımlarında Atatürk’e hakaret ettiği iddiasıyla Ahmet Bostancı isimli kişi hakkında İstanbul 13. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması, 25 Nisan 2024 tarihinde görüldü. Mahkeme, Ahmet Bostancı’nın ‘Atatürk’ün hatırasına alenen hakaret’ suçundan 3 yıl 9 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına karar verdi.
Ahmet Bostancı, İstanbul’daki bir camide Atatürk’e dua edilmesi üzerine sosyal medya üzerinden “Kafire dua edilmez diye bağırarak camiden çıktık elhamdülillah” dediği iddiasıyla gözaltına alınmış, 11 Kasım 2024 tarihinde ‘Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun’a muhalefet’ ve ‘Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni, devletin kurum ve organlarını aşağılama’ suçlamasıyla sevk edildiği sulh ceza hakimliği tarafından tutuklanmış, 16 Ocak 2024 tarihinde tahliye edilmişti.
(04/208) Hakkında Toplatma Kararı Olmamasına Rağmen Polisin El Koyduğu Kitap…
25 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 2022 yılından başlatılan İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında 23 Nisan 2024 tarihinde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 9 gazeteciden Ankara’da gözaltına Mehmet Aslan’ın evinde bulunan ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi eski Eş Başkanı Gültan Kışanak tarafından yazılmış olan ‘Kürt Siyasetinin Mor Rengi’ isimli kitaba polisler tarafından ‘kitap hakkında toplatma kararı olduğu’ iddiasıyla el konulduğu öğrenildi.
Gültan Kışanak’ın tutulu bulunduğu Kandıra’daki Kocaeli 1 Nolu F Tipi Cezaevi’nde yazdığı kitap hakkında İzmir 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 24 Kasım 2022 tarihli kararıyla yasaklama ve dağıtılan eserlerin toplatılması kararı verilmişti. Avukatların yaptığı itiraz üzerine İzmir 3. Sulh Ceza Hakimliği, 29 Mayıs 2023 tarihinde kitap hakkındaki yasaklama ve dağıtılan eserlerin toplatılması kararının kaldırılmasına hükmetmişti.
(04/209) Darbe Girişimiyle İlgili Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
Milli Savunma Bakanlığı (MSB), 26 Nisan 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla yasadışı şekilde sınırdan geçmeye çalışan 2 kişinin gözaltına alındığını duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.