Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
26 Ocak 2023 Günlük İnsan Hakları Raporu
(01/201) Operasyonlar ve Saldırılar…
25 Ocak 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden 22 Ocak 2023 tarihinde Şırnak kırsal alanında güvenlik güçleri ile YJA Star militanları arasında çıkan çatışmada 6 militanın öldüğü öğrenildi.
(01/202) Van’da Yargılanan İnsan Hakları Savunucuları…
Önceki dönem Van-Hakkari Tabip Odası Başkanı, TİHV Van Temsilciliği başvuru hekimi Dr. Hüseyin Yaviç ile TİHV Van Temsilcisi Sevim Çiçek hakkında, “2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” iddiasıyla Van 4. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Ocak 2023 tarihinde devam edildi. Mahkeme, esas hakkındaki mütalaasını hazırlaması için dava dosyasının savcılığa gönderilmesine karar verdi ve duruşmayı 12 Nisan 2023 tarihine erteledi.
Ankara Şehir Hastanesi’nde asistan hekim olarak çalışan Dr. Rümeysa Şen’in, 23 Ekim 2021 tarihinde 36 saat nöbet tuttuktan sonra evine giderken trafik kazası geçirerek hayatını kaybetmesinin ardından, TTB’nin çağrısıyla 25 Ekim 2021 tarihinde Türkiye genelinde basın açıklamaları yapılmış, ancak Van’da Yüzüncü Yıl Tıp Üniversitesi Fakültesi önünde yapılmak istenen basın açıklaması, valilik yasaklarını gerekçe gösteren polis tarafından engellenmiş, Sevim Çiçek ve Hüseyin Yaviç gözaltına alınmıştı.
(01/203) Hakkari’de Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Yerine kayyım atanan, Hakkari’nin Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP) seçilen Belediye Eş Başkanı Cihan Karaman hakkında Hakkari 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Ocak 2023 tarihinde görüldü. Cihan Karaman duruşmaya katıldı ve savunma yaptı. Mahkeme Cihan Karaman’ı ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 10 yıl 6 ay hapis cezasıyla cezalandırdı ve ayrıca Cihan Karaman’ın tutuklanmasına karar verdi. Karar üzerine Cihan Karaman’ın tutuklandığı öğrenildi.
(01/204) Baro Başkanları Hakkında Açılan Soruşturma…
25 Ocak 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Suriye ve Irak’a yönelik hava operasyonları ile ilgili olarak 21 Kasım 2022 tarihinde “Her Koşulda Barışı Savunmalıyız!” başlığıyla ortak açıklama yapan Ağrı, Batman, Bingöl, Diyarbakır, Hakkari, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Tunceli ve Van barolarının başkanları hakkında Türk Ceza Kanunu’nun 301. maddesinde düzenlenen “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin Kurum ve Organlarını aşağılama” suçundan soruşturma açıldığı öğrenildi.
(01/205) İstanbul’da Gazeteci Hakkında Açılan Soruşturma…
Yeni Yaşam gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Osman Akın hakkında gazetenin 7 Haziran 2022 tarihli sayısında yer alan haberler ve köşe yazıları gerekçe gösterilerek İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla soruşturma açıldığı ve bu soruşturma kapsamında Osman Akın’ın 25 Ocak 2023 tarihinde ifade verdiği öğrenildi.
(01/206) Gazeteci Hakkında Açılan Soruşturma…
Devlet korumasında olan 14 yaşında bir çocuğun eğlence mekânlarında çalıştırılması ile ilgili yaptığı haber nedeniyle gazeteci Hale Gönültaş hakkında, Manisa’da görevli bir polis memurunun şikayeti üzerine soruşturma açıldığı ve soruşturma kapsamında Hale Gönültaş’ın 26 Ocak 2023 tarihinde ifade verdiği öğrenildi.
(01/207) İstanbul’da Sosyal Medya Paylaşımı Gerekçe Gösterilerek Yargılanan Kişi…
Merve Taşkın isimli kişi hakkında sosyal medyada paylaştığı fotoğraflar gerekçe gösterilerek İstanbul 55. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Ocak 2023 tarihinde görüldü. İddianamede Merve Taşkın’ın ‘müstehcenlik’ suçlamasıyla cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme Merve Taşkın’ın beraatına karar verdi.
(01/208) Yusuf Akın Davası…
Yusuf Akın isimli sivil bir kişinin Mardin’in Nusaybin ilçesinde süren askeri operasyonlar sırasında 20 Aralık 2011 tarihinde yaşamını yitirmesiyle ilgili 5 asker hakkında açılan davada mahkeme beraat kararı vermişti. Anayasa Mahkemesi yapılan başvuruya ilişkin Yusuf Akın’ın yaşam hakkının ihlal edildiği kararı vererek yeniden görülmek üzere dava dosyasını Mardin 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ne göndermişti.
Sanık askerler K. E. O., S. T., B. Y., Y. E. K., D. G. hakkında Mardin 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın yeniden görülmesine 26 Ocak 2023 tarihinde devam edildi. Mahkeme 17 Şubat 2023 tarihinde olay yerinde keşif yapılmasına karar verdi ve duruşmayı 28 Mart 2023 tarihine erteledi.
(01/209) Cezaevi Katliamları Davası…
F Tipi cezaevlerine geçişleri sağlamak ve açlık grevlerine son vermek amacıyla, 19 Aralık 2000 tarihinde 20 cezaevinde düzenlenen ve 32 kişinin öldürüldüğü “Hayata Dönüş” adı verilen operasyon sırasında, Bayrampaşa Cezaevi’nde 12 kişinin ölümü ve 29 kişinin yaralanmasıyla ilgili olarak, dönemin Jandarma Komutanlığı’nda görevli 196 kişi hakkında Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Ocak 2023 tarihinde devam edildi. Tanık olarak dinlenmesine karar verilen dönemin İçişleri Bakanı Sadettin Tantan’ın mazeret bildirerek duruşmaya katılmadığı öğrenildi. Mahkeme duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(01/210) HDP’ye Kapatma Davası…
26 Ocak 2023 tarihinde Anayasa Mahkemesi, HDP hakkında açılan kapatma davası kapsamında HDP tarafından yapılan yargılamanın seçim sonrasına bırakılması talebini reddetti ve HDP’nin esasa ilişkin savunmasını 14 Mart 2023 tarihinde yapmasına karar verdi.
(01/211) Erişime Engellenen İnternet İçerikleri…
Gazeteci Murat Ağırel’in https://www.cumhuriyet.com.tr internet sitesinde yer alan 2 ve https://www.yenicaggazetesi.com.tr internet sitesinde yer alan 1 köşe yazısına İstanbul 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin 24 Ocak 2023 tarihli kararıyla kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) raporlarıyla ilgili https://www.cumhuriyet.com.tr, https://www.patronlardunyasi.com internet sitelerinde yayımlanan haberlere Ankara Gölbaşı Sulh Ceza Hakimliği’nin 25 Ocak 2023 tarihli kararıyla kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.