Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
27-29 Nisan 2024 Günlük İnsan Hakları Raporu
(04/210) Operasyonlar ve Saldırılar…
27 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 2024 yılı Ocak ayı içinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içindeki Kandil bölgesinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) birimleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 2 militanın öldüğü öğrenildi.
(04/211) Antalya Döşemealtı GGM’de İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
27 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, İran vatandaşı Omid Eshaghi isimli bir mültecinin Antalya Döşemealtı Geri Gönderme Merkezi’nde (GGM) tutulduğu esnada bir çocuğun sağlığa erişim hakkının engellenmesi üzerine özel güvenlik görevlileri ile arasında tartışma çıktığı, Omid Eshaghi’nin özel güvenlik görevlilerinin sözlü ve fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
Omid Eshaghi, yaşadıklarıyla ilgili basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Bizim yanımızda Afgan uyruklu yaşı küçük hasta biri vardı, onu tedavi etmedikleri için güvenlikle tartıştık. Güvenlik görevlileri bize sinkaflı küfürler edince ben de karşı çıktım ve 5 güvenlik görevlisi beni alıp bir odaya götürüp dövdüler. Karnımda izler vardı ama geçti. Bana ‘seni beyaz odaya alacağız, seni deport edeceğiz’ tehditlerini savurdular. Bunun üzerine benim arkadaşlarım bu halimi görünce toplu dilekçe verdik ardından bu protestomuzdan sonra hepimizi Van’a gönderdiler.”
(04/212) Çanakkale Ayvacık GGM’de İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
28 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerde, Çanakkale’de bulunan Ayvacık GGM’de tutulan kimi mültecilerin GGM’deki diğer bazı mültecilere nitelikli cinsel saldırıda bulunduğu, mültecilere verilen öğünlerin yeterli, besleyici ve hijyenik olmadığı, mültecilerin kaldığı odaların hijyen standartlarına uygun olmadığı, kadın ve erkek mültecilerin aynı odalarda kalmaya zorlandığı, mültecilere yeterli sayıda battaniye ve yeterli miktarda içme suyu sağlanmadığı ve bazı mültecilerin GGM’de çalışan memurların ırkçı ve ayrımcı sözlerine maruz kaldığı iddia edildi. Haberde ayrıca durumdan şikayetçi olan mültecilerden birinin dönemin GGM müdürü tarafından tehdit edildiği belirtildi.
(04/213) İstanbul’da Polisin İşkence ve Diğer Kötü Muamelesine Maruz Kalan Mülteci…
28 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul’un Şişli ilçesinde bulunan Mecidiyeköy metro durağında bir kadın mültecinin üzerindeki elbiselerin bir kısmı çıkarılarak ve fiziksel şiddete maruz bırakılarak gözaltına alındığı öğrenildi. Kişinin ismi, gözaltı gerekçesi ve nereye götürüldüğü öğrenilemedi.
(04/214) Mersin’de İşkence ve Diğer Kötü Muameleye Maruz Kalan İşçi…
27 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mersin’de bulunan Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde çalışan Üstat Tunç isimli işçinin şantiye sahası içine kurulan turnikelere kart basmak istememesi üzerine Rus özel güvenlik görevlilerinin fiziksel şiddetine maruz kaldığı ve Aydıncık Devlet Hastanesi’nden yaşadığı fiziksel şiddeti belgeleyen tıbbi rapor aldığı öğrenildi.
Üstat Tunç, yaşadığı işkence ve diğer kötü muamele ile ilgili basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Beni bir konteynere götürdüler, fiziki şiddette bulundular. Depremzedeyim, bacağım kırık vurmayın diye uyarmama rağmen kırık bacağıma vurdular, ilk vuruşta zaten yere düştüm. Karnıma bastılar, dirsekleriyle karnıma baskı yaptılar. Zorla kolumu bükerek telefonun kilidini açmaya çalışıp çektiğim videoyu silmeye çalıştılar ama direnmeye çalıştım. Bilerek, iz olmasın diye özellikle karnıma vurdular. Çektiğim videoda şiddet uygulayanlar görünüyor”.
(04/215) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
27 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 26 Nisan 2024 tarihinde tutuklanarak cezaevine gönderilen gazeteci Esra Solin Dal’ın İstanbul Bakırköy Kadın Cezaevi’nde çıplak aramaya maruz kaldığı öğrenildi.
(04/216) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
İmralı Cezaevi’nde tutulu bulunan müvekkilleri PKK lideri Abdullah Öcalan, Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş ile görüşmek için avukatların 29 Nisan 2024 tarihinde yaptığı başvuruya Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(04/217) Tehdit Edilen Üniversite Öğrencisi…
29 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Özgür Üniversite Hareketi üyesi Fatmanur Güçlü isimli bir öğrencinin 17 Nisan 2024 tarihinde evinin önünde bekleyen ve kendilerini istihbarat görevlisi olarak tanıtan 5 kişinin tehditlerine maruz kaldığı öğrenildi.
Fatmanur Güçlü, yaşadıklarıyla ilgili basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Okulumu, ailem hakkında bilgiyi, nereli olduğumu, borcum olduğunu söylemeye başladılar. Ben ısrarla iletişim kurmak istemediğimi söylememe rağmen ‘Biz polisler gibi değiliz, biz sana eylemlere gitme demiyoruz ama örgütlü olman problem’ gibi şeyler söylediler. Ve ‘Ailen var, canları sıkılmasın. Senin geleceğin çok parlak, ileride başına bir şey gelmesin. Kardeşin var, kardeşine dikkat edin’ gibi şeyler söyleyerek tehdit ettiler”.
(04/218) Adıyaman’da İşçilerin Çadırına Saldırı…
27 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Adıyaman’ın Besni ilçesinde işten atılan arkadaşlarının işe iade edilmesi, ödenmeyen ve elden verilen ücretlerin banka hesaplarına yatırılması ve sigortasız, kayıt dışı çalışmaya son verilmesi talebiyle üye oldukları BİRTEK-SEN’in çağrısıyla işten kaçınma haklarını kullanarak çalıştıkları fabrikanın önünde direniş başlatan Mega Polietilen işçilerinin çadırının kimliği belirlenemeyen kişiler tarafından yakıldığı, durumu öğrenerek olay yerine gelen işçilere bir grubun saldırı girişiminde bulunduğu öğrenildi.
Direnişe katılan işçilerden birisi, yaşanan saldırıyla ilgili basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Kavga etmek istemediğimiz için geri plana çıktık ancak o sırada patron o gruba ‘Önünüze geleni vurun’ diyerek bağırdı. Bu son yaşanan direniş çadırımıza yönelik ilk saldırı değildi. Bir hafta önce çadırımıza taşla saldırdılar, bunlar provokasyon amaçlı. İşveren bu şekilde bizleri korkutabileceğini düşünüyor. Polise bize saldıranlara neden müdahale etmediğini sorduğumuzda ise ‘Orası onların özel mülkü’ diyor”.
(04/219) İstanbul’da Gözaltına Alınan Gazeteci ve Diğer Kişi…
28 Nisan 2024 tarihinde İstanbul’un Şişli ilçesinde bulunan Mecidiyeköy metro durağında bir kadın mültecinin üzerindeki elbiselerin bir kısmı çıkarılarak ve fiziksel şiddete maruz bırakılarak gözaltına alınmasına tepki gösteren Ekin Emeksiz isimli 1 kişi ve polisin işkence ve diğer kötü muamelesini görüntüleyen gazeteci Ekim Veyisoğlu, ‘görevi yaptırmamak için direnme’ ve ‘özel hayatın gizliliğini ihlal’ iddialarıyla gözaltına alındı. Ekin Emeksiz, ifade işlemlerinin ardından aynı gün serbest bırakıldı.
(04/220) İstanbul, Ankara ve Urfa’da Gözaltına Alınan Gazeteciler…
23 Nisan 2024 tarihinde İstanbul, Ankara ve Urfa’da 2022 yılından başlatılan bir soruşturma kapsamında yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 9 gazeteciden Mehmet Aslan, Esra Solin Dal ve Erdoğan Alayumat, ‘örgüt üyesi olma’ suçlamasıyla 26 Nisan 2024 tarihinde Sulh Ceza Hakimliği tarafından tutuklanarak cezaevine gönderildi. 6 gazeteci ise aynı tarihte adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı.
(04/221) Hakkında Soruşturma Açılan Gazeteci…
26 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, gazeteci Zeynep Kuray hakkında Muğla’nın Milas ilçesindeki Akbelen Ormanı’nda kurulmak istenen linyit maden ocağına karşı 2021 yılında gerçekleştirilen nöbet eylemine yönelik jandarma müdahalesi ile ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Milas Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ iddiasıyla başlatılan soruşturmada ‘kovuşturmaya yer yoktur’ kararı verildiği öğrenildi.
(04/222) Şırnak’ta Gözaltına Alınan Kişiler…
Şırnak Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen bir soruşturma kapsamında 26 Nisan 2024 tarihinde gerçekleştirilen ev baskınlarında aralarında çocukların da olduğu en az 19 kişi, ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla gözaltına alındı.
Gözaltına alınanlardan isimleri öğrenilenler: Uğur Eksen, Yusuf Geren, Hasan Geren, Hayrettin Turan, Kadir Sarak, Nimet Sarak, Ayhan Şavur, Hasan Mungan, Ramazan Ulman, Yusuf Dal, Azat Bölüş.
(04/223) 31 Mart Seçimleri…
27 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Adana Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 4 Nisan 2024 tarihinde başlatılan bir soruşturma kapsamında Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) eski İl Eş Başkanı Mehmet Karakış’ın 26 Nisan 2024 tarihinde ifade için emniyete çağrıldığı öğrenildi.
Söz konusu soruşturma kapsamında 2 Nisan 2024 tarihinde Adana’da Van ile dayanışma açıklamalarına katılan 3 kişi (Mehmet Bayna, Fırat Turgay ve ismi öğrenilemeyen 1 kişi) 4 Nisan 2024 tarihinde düzenlenen ev baskınlarıyla gözaltına alınmış, ifade işlemlerinin ardından aynı gün serbest bırakılmıştı. 3 kişi ise soruşturma kapsamında emniyete ifadeye çağrılmıştı.
(04/224) Tahir Elçi Davası…
29 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi’nin 28 Kasım 2015 tarihinde Diyarbakır’da öldürülmesiyle ilgili polis memurları S. T., F. T., mesleğinden ihraç edilmiş polis memuru M. S. ve firari sanık U. Y. hakkında Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 25 Nisan 2024 tarihinde dava dosyasına sunduğu mütalaada S. T., F. T. ve M. S.’nin beraatını talep ettiği öğrenildi.
(04/225) İstanbul’da Bombalı Saldırı ile İlgili Yargılanan Kişiler…
13 Kasım 2022 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki İstiklal Caddesi üzerinde düzenlenen ve 6 kişinin yaşamını yitirdiği bombalı saldırı ile ilgili 36 kişi hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması, 26 Nisan 2024 tarihinde görüldü. Mahkeme, bombalı saldırıyı gerçekleştirdiği iddia edilen Suriye vatandaşı Ahlam Albashır’ın ‘devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis, ‘kasten öldürme’ suçundan 6 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis, ‘kasten öldürmeye teşebbüs’ suçundan 99 kez 18 yıl hapis, ‘tehlikeli madde bulundurma’ suçundan 12 yıl hapis ve 22 bin TL para cezasıyla cezalandırılmasına hükmetti. Hakkında yakalama kararı bulunan 10 sanığın dosyasının ayrılmasına karar veren mahkeme, 2 sanığın ‘devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmaya yardım’, ‘tasarlayarak bombalama suretiyle kasten öldürmeye yardım’, ‘tasarlayarak çocuğa karşı kasten öldürmeye yardım’, ‘tasarlayarak bomba suretiyle kasten öldürmeye teşebbüse yardım’ ve ‘silah sağlama’ suçlarından 1035’er yıl hapis, 4 sanığın ‘suçluyu kayırma’ suçundan 4’er yıl hapis, 5 sanığın ‘göçmen kaçakçılığı’ suçundan 6’şar yıl hapis ve 30 bin TL para, 1 sanığın ‘göçmen kaçakçılığı’ suçundan 9 yıl hapis ve 60 bin TL para, 2 sanığın ‘göçmen kaçakçılığı’, ‘suçluyu kayırma’, ‘suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme’ suçlarından 17’şer yıl hapis ve 60 bin TL adli para cezasıyla cezalandırılmasına, 12 sanığın ise beraatına hükmetti. Mahkeme ayrıca tutuklu sanıklardan 4’ünün tahliyesine karar verdi.
(04/226) Belgesel Yönetmenlerinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Ertuğrul Mavioğlu ve yönetmen Çayan Demirel hakkında Bakur (Kuzey) isimli belgesel nedeniyle Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan 14 Aralık 2023 tarihinde verilen 2’şer yıl 1’er ay hapis cezasına karşı avukatların yaptığı istinaf başvurusunu 26 Nisan 2024 tarihinde inceleyen Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 4. Ceza Dairesi, başvurunun esastan reddine karar verdi. Belgesel yönetmenlerinin avukatlarının kararı Yargıtay’a taşıyacağı öğrenildi.
(04/227) Parti Genel Başkanının Ayrımcı İfadeleri…
Yeniden Refah Partisi (YRP) Genel Başkanı Fatih Erbakan, 28 Nisan 2024 tarihinde partisinin Belediye Başkanları Toplantısı öncesinde yaptığı konuşmada şunları belirtti: “Nesillerimizi tehdit eden LGBT projesiyle en etkili şekilde mücadele edilecek, gençlerimizin, çocuklarımızın bu felaketten korunması için gerekli çalışmalar yürütülecek”.
(04/228) Hedef Gösterilen Akademisyen…
27 Nisan 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Amasya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi’nde görevli öğretim üyesi Girayalp Karakuş’un Bengütürk haber sitesinde yer alan ‘Öğretim üyesi mi? Provokatör mü?’ başlıklı bir haberle hedef gösterildiği öğrenildi. Söz konusu haberlerde Girayalp Karakuş’un daha önce ülkü ocağı üyesi oldukları bildirilen bir grubun fiziksel saldırısına da maruz kaldığı ifade edildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.