Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
27-29 Temmuz 2024 Günlük İnsan Hakları Raporu
(07/259) Operasyonlar ve Saldırılar…
27 Temmuz 2024 tarihinde Siirt’in Pervari ilçesi kırsalında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmalarda 4 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
29 Temmuz 2024 tarihli basında yer alan haberlerden, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içindeki Kandil bölgesinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) birimleri ile HPG militanları arasında 30 Nisan 2024 tarihinde çıkan çatışmada 2 militanın öldüğü öğrenildi.
(07/260) Yaşamını Yitiren Mülteci…
27 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden aldığı kendisine konulan HIV+ tanısı rızası dışında paylaşılarak sosyal medyada hedef gösterilen M. E. isimli Suriye vatandaşı trans kadın mültecinin/sığınmacının Hatay Cilvegözü Sınır Kapısı’ndan sınır dışı edildikten sonra yaşamını yitirdiği öğrenildi.
(07/261) Sakarya’da Silahlı Saldırıda Hayatını Kaybeden Belediye Eski Başkanı…
27 Temmuz 2024 tarihinde Sakarya’da şahsi aracıyla seyir halindeyken kimliği belirlenemeyen kişilerin silahlı saldırısı uğrayan Ferizli Belediyesi AKP’li eski başkanı Ahmet Soğuk’un, yaşamını yitirdiği öğrenildi. Saldırının gerekçesi öğrenilemezken olayla ilgili olarak 4 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
(07/262) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
26 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bolu F Tipi Cezaevi’nde aralarında infaz koruma memurları ve mahpusların da olduğu en az 70 kişinin mide bulantısı, kusma ve ishal şikayetleri ile hastaneye sevk edildikleri öğrenildi. Haberlerde ayrıca cezaevi yetkililerinin hastaneye sevk edilenler arasında ağır hasta mahpusların bulunmadığını belirttiği bildirildi.
27 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Çorum L Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpusların günde sadece 1 saat havalandırma izninden yararlanabildiği, spor ve diğer sosyal ve kültürel faaliyetlerden faydalanamadıkları, Sami Geylan ve Süleyman Yıldırım isimli 2 mahpusun 2 yıldır tek kişilik odada tutulduğu, mahpuslara açık görüş için yalnızca 45 dakika izin verildiği, arasında Meclis TV’nin de olduğu birçok televizyon kanalının cezaevi idaresi tarafından yasaklandığı öğrenildi.
(07/263) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpuslar…
27 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van F Tipi Cezaevi’nde tutulan Daveti Tan isimli hasta mahpusun hafıza ve aşırı kilo kaybı şikayetleriyle çıkarıldığı cezaevi revirinde görevli hekim tarafından hastaneye sevk edilmesine rağmen sevk işleminin gerçekleştirilmediği öğrenildi.
(07/264) Diyarbakır’da Kürtçe Trafik Uyarı Yazılarına Irkçı Saldırı…
29 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından yaya geçitlerine koyulan ve üzerinde Kürtçe “Hedî” (Yavaş) ve “Peşî Peya” (Önce Yaya) yazan uyarı tabelalarının kimliği belirsiz kişiler tarafından karalandığı öğrenildi. Haberlerde ayrıca söz konusu değişikliğin ‘standartlara uygun olmadığı’ gerekçesiyle Valilik tarafından gerçekleştirildiği iddia edildi.
(07/265) Van’da Irkçı Yazılama…
29 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van Büyükşehir Belediyesi tarafından bir yaya geçidine konulan ve üzerinde Kürtçe “Pêşî Peya” (Önce yaya) yazan uyarı tabelasının sprey boyayla kapatılarak “Türkiye Türk’tür Türk kalacak” yazılması ile ilgili 1 çocuğun (16, e) basına yansıyan ifadelerinde şu sözlere yer verdiği öğrenildi: “Bana, polisin bir sıkıntı çıkarmayacağını ve bunu gösteriş için yaptıklarını… söylediler. Hatta bir tık bana yardımcı olacaklarını söylediler. Zaten o polislerden bazıları tanıdıktı… ‘Korkmanı gerekecek bir şey yok. Milliyetçi duygularını anlıyorum, iyi yapmışsın. Kanın hızlı akıyor ama bu şeyler Doğu’da yapılacak şeyler değil. Biz sana olabildiğince yardımcı olacağız’ dediler.”
(07/266) Mardin’de Protestoya Jandarma Müdahalesi…
26 Temmuz 2024 tarihinde Mardin’in Derik ilçesine bağlı Kutluca kırsal mahallesinde Dicle Elektrik Dağıtım A. Ş. (DEDAŞ) ekiplerinin ödenmeyen faturaları gerekçe göstererek trafoları sökmesini protesto edenlere göz yaşartıcı kimyasal ajan ile müdahale eden jandarma 4 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Müdahale sırasında yüzde doksan engelli olduğu bildirilen bir kişinin de jandarmanın fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Gözaltına alınanların isimleri öğrenilmedi.
(07/267) İstanbul’da Tutuklanan Parti Yöneticisi…
26 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Parti Meclisi (PM) üyesi İlknur Birol’un, hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada verilen 1 yıl 6 ay hapis cezasının kesinleşmesi üzerine İstanbul’da tutuklanarak cezaevine gönderildiği öğrenildi.
(07/268) Adıyaman’da Tutuklanan Parti Yöneticisi…
20 Temmuz 2024 tarihinde yaptığı açıklamalarda ‘örgüt propagandası yaptığı’ gerekçesiyle gözaltına alınarak sevk edildiği sulh ceza hakimliği tarafından tutuklanan Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Adıyaman Merkez İlçe Eş Başkanı Yusuf Özperçin, avukatının yaptığı itiraz sonucu 26 Temmuz 2024 tarihinde tahliye edildi.
(07/269) Ağrı, Siirt, Hakkari ve İstanbul’da Gözaltına Alınan Kişiler…
27 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden Siirt’in Kurtalan ilçesinde yapılan bir düğünde Kürtçe müzik eşliğinde halay çekilmesi ile ilgili başlatılan soruşturma kapsamında gerçekleştirilen ev baskınlarında aralarında bir çocuğun da olduğu 5 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınanlarda 4’ü ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla tutuklandı. 1 kişi ise ev hapsi adli kontrol tedbiri ile serbest bırakıldı. Tutuklanan kişilerin isimleri: A. T. (17, k), Edanur Taşkesen, Filiz Taşkesen, Tülin Taşkesen. Ev hapsi tedbiri ile serbest bırakılan kişi: Filiz Taşkesen.
27 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinde yapılan bir düğünde Kürtçe müzik eşliğinde halay çekilmesi ile ilgili başlatılan soruşturma kapsamında gerçekleştirilen ev baskınlarında 1’i müzisyen 7 kişi gözaltına alındı. 4 kişi polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Sulh ceza hakimliğine sevk edilenlerden 1’i (müzisyen Gökhan Rızaoğlu) ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla tutuklanırken 2 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
27 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden İstanbul’da farklı tarihlerde yapılan düğünlerde Kürtçe müzik eşliğinde halay çekilmesi ile ilgili başlatılan soruşturma kapsamında gerçekleştirilen ev baskınlarında 18 kişi gözaltına alındı. 28 Temmuz 2024 tarihinde sulh ceza hakimliğine sevk edilen 18 kişiden 11’i ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla tutuklanırken 7 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
28 Temmuz 2024 tarihinde Hakkari’de yapılan bir düğüne polisler tarafından baskın düzenlendiği ve düğünde çalınmakta olan Kürtçe müzikler gerekçe gösterilerek 1’i düğün sahibi, 5’i müzisyen olmak üzere 6 kişinin ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
Çektikleri halaylar gerekçe gösterilerek daha önce Mersin’de 9 kişi gözaltına alınıp tutuklanmıştı.
(07/270) İzmir’de 2 Kişinin Elektrik Akımına Kapılarak Yaşamını Yitirmesi ile İlgili Gözaltına Alınan Kişiler…
27 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 12 Temmuz 2024 tarihinde İzmir’in Konak ilçesinde bir su birikintisine basan İnanç Öktemay (44) ve Özge Ceren Deniz (23) isimli 2 kişinin elektrik akımına kapılarak yaşamını yitirmesi ile ilgili gözaltına alınan ve aralarında İZSU Genel Müdürü ve Gdz Elektrik Dağıtım Genel Müdürü’nün de olduğu 11 kişinin sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(07/271) Diyarbakır’da Silahlı Saldırı ile İlgili Gözaltına Alınan Kişiler…
26 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 12 Temmuz 2024 tarihinde Diyarbakır’ın Sur ilçesinde bulunan 2 kafeye kimliği belirlenemeyen kişiler tarafından silahlı ve ses bombalı saldırı düzenlenmesi ile ilgili 5 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
(07/272) Hakkında Soruşturma Başlatılan Müzisyen…
29 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, bir ödül töreninde giydiği kıyafetlerin eleştirilmesine tepki gösteren Tuğba Ekinci’nin sarf ettiği “Bu nasıl secdeye eğilmek, nasıl amin demek, bu nasıl Allah, nasıl peygamber” sözler gerekçe gösterilerek hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ iddiasıyla resen soruşturma başlatıldığı öğrenildi.
(07/273) Bitlis’te İşkence ve Diğer Kötü Muameleye Maruz Bırakılan Kişi ile İlgili Suç Duyurusunda Takipsizlik Kararı…
29 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bitlis’in Tatvan ilçesine bağlı Söğütlü (Peyindas) köyü kırsal alanında güvenlik güçleri tarafından başlatılan bir operasyon kapsamında köyde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan Kerem Arvas isimli kişinin jandarmanın işkence ve diğer kötü muamelesine maruz kalması ve vücudunun çeşitli yerlerinden yaralanması ile ilgili avukatının yaptığı suç duyurusuna ilişkin Cumhuriyet Savcılığı tarafından ‘yetersiz delil’ gerekçesiyle takipsizlik kararı verildiği öğrenildi.
(07/274) Emine Şenyaşar’a Verilen Adli Para Cezası ile İlgili AYM Kararı…
27 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 14 Haziran 2018 tarihinde Urfa’nın Suruç ilçesinde Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) milletvekili adayı İbrahim Halil Yıldız ve korumaları ile esnaf arasında yaşanan tartışma sonrasında eşi Hacı Esvet Şenyaşar ile oğulları Adil ve Celal Şenyaşar öldürülen Emine Şenyaşar hakkında Ankara 6. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davada ‘hakaret’ iddiasıyla verilen adli para cezası ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı ile ilgili Emine Şenyaşar’ın avukatları tarafından yapılan bireysel başvuruyu değerlendiren Anayasa Mahkemesi (AYM), Emine Şenyaşar’ın adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine hükmetti.
(07/275) Eylem ve Etkinlik Yasakları…
Şırnak Valiliği, 26 Temmuz 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla il genelinde yapılması muhtemel her türlü açık yer toplantıları ile gösteri yürüyüşleri, toplu olarak karşılama ve uğurlama merasimleri, kurum ve kuruluşların kendi binası dışında yapacakları basın açıklaması, oturma eylemi, miting, çadır kurma, imza kampanyası, stant açma, kitlesel cenaze merasimi ve mezarlık ziyareti, anma töreni, şenlik, konser, eğlence, oyun temsili, gösteri vb. tüm eylem ve etkinlikler, ses yayın araçlarıyla yapılabilecek her türlü sesli ve görsel faaliyetler, dilek feneri-balon uçurtmak, drone-paramotor vb. her türlü hava faaliyetleri ile ticari kimliği bulunan özel hukuk tüzel kişilerinin ticari faaliyetleri hariç olmak üzere, el ilanı, sticker, broşür vb. dağıtılması, afiş ve pankart asılması vb. etkinliklerin 27 Temmuz 2024 ile 31 Temmuz 2024 tarihleri arasında 5 gün süreyle yasaklandığını duyurdu.
(07/276) Tunceli’de El Konulan Kitaplar…
27 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tunceli’de düzenlenen 22. Munzur Kültür ve Doğa Festivali kapsamında gerçekleştirilen “Jineoloji Demokratik Siyaseti Tartışıyor” isimli panelin yapılacağı alanda Aram Yayınları’nın açtığı stantta bulunan ‘Jineolojiye Giriş’ isimli kitaplara İstanbul 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin 6 Şubat 2019 tarihli kararı gerekçe gösterilerek el konulduğu öğrenildi.
(07/277) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
25 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, “Silivri’nin Sesi” isimli yerel haber sitesinin https://silivrininsesi.com adresinde yer alan web sitesine Silivri Sulh Ceza Hakimliği’nin 23 Temmuz 2024 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
27 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mezopotamya Ajansı’na (MA) ait 3 farklı alan adına millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması gerekçesiyle Gümüşhane Sulh Ceza Hakimliği’nin 25 Temmuz 2024 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
27 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Konya Selçuk Üniversitesi rektörü ile ilgili bir köşe yazısıyla ilgili https://www.diken.com.tr adresinde yer alan 1 haberin kişilik hakları ihlali gerekçesiyle Konya 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin 18 Temmuz 2024 tarihli kararıyla silinmesine hükmedildiği öğrenildi.
27 Temmuz 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tatlıcı ailesinin miras davası ile ilgili https://12punto.com.tr, https://www.ahaber.com.tr ve https://www.ntv.com.tr adreslerinde yer alan toplam 3 habere kişilik hakları ihlali gerekçesiyle Adana 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin 19 Temmuz 2024 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.