Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
27 Eylül 2024 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/279) Ağrı’da Şüpheli Ölüm…
26 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ağrı’nın Doğubeyazıt ilçesine bağlı Tirkmene kırsal alanında çobanlık yapan Ömer Deniz (33, e) isimli 1 kişinin bölgede bulunan askeri noktaya 200 metre uzaklıkta başına darbe almış ve yaşamını yitirmiş halde bulunduğu öğrenildi. Haberlerde ayrıca Ömer Deniz’in bir süredir yöresel kıyafetler giymesi gerekçesiyle askerler tarafından uyarıldığı ve ajanlık dayatmasına maruz kaldığı iddia edildi.
(09/280) Hapishanede İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
26 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Bakırköy Kadın Cezaevi’nde tutulan Songül Dilek isimli mahpusa hapishane girişinde ayakkabı çıkartma uygulamasının dayatıldığı öğrenildi.
27 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Erzurum Dumlu 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde kameraların mahpusların özel alanlarını görebilecek şekilde yerleştirilmiş olduğu, mahpusların 12 saat havalandırma hakkından yalnızca 2 saat faydalanabildiği, hapishane idaresinin mahpusların kıyafetlerini dışarıda kurutmasına izin vermemesi sebebiyle odalarda rutubet sorunun yaşandığı ve bu durumun bazı mahpusların solunum yolu sorunlarını tetiklediği öğrenildi.
(09/281) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ailesi ve vasisi ile İmralı Cezaevi’nde tutulan Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’ın aileleri ve vasileri tarafından 27 Eylül 2024 tarihinde yapılan görüşme başvurularına Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(09/282) Van’da Karakola Şikâyete Gelen Kadını Taciz Eden Polis Memuru…
27 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van’ın Edremit ilçesinde M.P. isimli 1 kadının boşanma aşamasında olduğu eşinden şikayetçi olmak üzere gittiği Edremit İlçe Emniyet Müdürlüğü’nde görevli polis memuru A.Ö. tarafından telefon aramaları ve telefon mesajları yoluyla taciz edildiği ve M.P.’nin Van Cumhuriyet Başsavcılığı’na giderek A.Ö. isimli polis memurundan şikayetçi olduğu öğrenildi. Haberlerde polis memuru A.Ö. hakkında uzaklaştırma kararı verildiği bildirildi.
(09/283) Diyarbakır, İzmir ve İstanbul’da Gözaltına Alınan Kişiler…
24 ve 25 Eylül 2024 tarihinde Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan toplam 30 kişiden 1’i (Mustafa Açmaz) 26 Eylül 2024 tarihinde savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. 27 Eylül 2024 tarihinde ise 6 kişi (Niştiman Gül, Nazan Çelik, Şehriban Akçatulum, Mehmet Selim Temel, Hebun Yağmur, Hasan İkvan) emniyetteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakılırken adliyeye sevk edilen 22 kişiden 7’si (Hasan Gürpınar, Rabia Karayıl, Ramazan Holat, Yaşar Aslan, Ahmet Boltan, Fatma İgin, Cihat Çağrıcı) savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Ayrıca aynı tarihte 2 kişinin (Dilan Güvenç, Rıfat Ronî) tutuklama talebiyle sulh ceza hakimliğine sevk edildiği ve diğer 13 kişinin ise savcılıktaki ifade işlemlerinin sürdüğü bildirildi.
Payîz Pirtûk sahibi Cihat Güney, 25 Eylül 2024 tarihinde savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakılmıştı. Bu soruşturma kapsamında gözaltına alınan kişilerin gözaltı süresi, biri 25 Eylül 2024, diğeri 26 Eylül 2024 tarihinde olmak üzere toplam 2 kez 24 saat uzatılmıştı.
(09/284) Urfa’da Tutuklanan Kişiler…
26 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Urfa’da Celal Yıldırım, Cindi Zencirkıran, Ömer Gül ve Vakkas Kılıç isimli 4 kişi haklarında ‘örgüt üyesi olma’ suçundan verilen 6’şar yıl 3’er ay hapis cezalarının Yargıtay 3. Ceza Dairesi tarafından onanması üzerine tutuklandığı öğrenildi.
(09/285) Ankara’da Dernek Eski Eş Başkanı ve Siyasi Parti Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
25 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, İnsan Hakları Derneği (iHD) Ankara Şubesi eski Eş Başkanı ve Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Ankara İl Başkanı Fatin Kanat hakkında İHD Irkçılık ve Ayrımcılığa Karşı Komisyon tarafından 2023 yılında sosyal medya hesabından paylaşılan ‘Ermeni Soykırımı’nın 108. Yılında Yeter! İnkara Son’ başlıklı bildiri gerekçe gösterilerek Ankara 56. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Eylül 2024 tarihinde başlandı. Mahkeme, Fatin Kanat’ın ‘Türkiye Cumhuriyeti devletini alenen aşağılama’ suçundan beraatına hükmetti.
(09/286) Ankara’da İnsan Hakları Savunucusunun Yargılandığı Dava…
26 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, İnsan Hakları Derneği eski Merkez Yönetim Kurulu (MYK) üyesi Adnan Vural hakkında 2016 yılında katıldığı bir basın açıklaması ve çeşitli sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Ankara 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Eylül 2024 tarihinde başlandı. İddianamede Adnan Vural’ın ‘örgüt üyesi olma’ ve ‘örgüt propagandası yapma’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme, Adnan Vural hakkındaki adli kontrol şartının kaldırılmasına karar vererek duruşmayı 28 Kasım 2024 tarihine erteledi.
(09/287) Diyarbakır’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci İsmail Eskin hakkında 2015 yılında ilan edilen sokağa çıkma yasakları ile ilgili yaptığı sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek açılan davada verilen 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasının Yargıtay 3. Ceza Dairesi tarafından bozulması üzerine davanın Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden görülmesine 26 Eylül 2024 tarihinde başlandı. Mahkeme, gazetecinin ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan beraatına hükmetti.
(09/288) Antep’te Gazetecinin Yargılandığı Dava…
26 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, gazeteci İrfan Uçar hakkında yaptığı haberler ve sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Antep Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamenin Antep 2. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildiği öğrenildi. İddianamede gazetecinin ‘örgüt üyesi olma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Davanın ilk duruşması 9 Ocak 2025 tarihinde görülecek.
(09/289) Van’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Bitlis Gazeteciler Cemiyeti Başkanı gazeteci Sinan Aygül hakkında yaptığı bir haber gerekçe gösterilerek ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ iddiasıyla Tatvan 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davada verilen 10 ay hapis cezasının Yargıtay 8. Ceza Dairesi tarafından bozulması üzerine davanın Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi’nde yeniden görülmesine 26 Eylül 2024 tarihinde başlandı. Mahkeme, Sinan Aygül’ün beraatına hükmetti.
Cezaya gerekçe gösterilen haberi sosyal medyada paylaşmasının ardından 14 Aralık 2022 tarihinde tutuklanan Sinan Aygül, 22 Aralık 2022 tarihinde avukatlarının itirazı üzerine tahliye edilmişti.
(09/290) İstanbul’da Sanatçının Yargılandığı Dava…
Grup Yorum üyesi Rezzan Şengül hakkında İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın ilk duruşması 26 Eylül 2024 tarihinde görüldü. İddianamede sanatçının ‘örgüt üyesi olma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme, Rezzan Şengül’ün tahliyesine karar vererek duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
Rezzan Şengül, 6 Şubat 2024 tarihinde İstanbul Çağlayan Adliyesi’nde gerçekleşen silahlı saldırı sonrasında tutuklanmış ve Kırşehir Yüksek Güvenlikli Cezaevi’ne gönderilmişti. 27 Mart 2024 tarihinden beri sevk talebiyle açlık grevi yapmaktaydı.
(09/291) Adana’da Hakkında Soruşturma Başlatılan Kişiler…
27 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Adana’nın Seyhan ilçesinde bulunan Celal Bayar Köprüsü’ne 8 Şubat 2024 tarihinde PKK lideri Abdullah Öcalan’ın posterinin asılmasıyla ilgili gözaltına alınan ve 12 Şubat 2024 tarihinde sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakılan M.K. ve B.A. isimli 2 kişi hakkında başlatılan soruşturmada takipsizlik kararı verildiği öğrenildi.
(09/292) İzmir’de Yargılanan Kişi…
Dilruba Kayserilioğlu isimli 1 kişi hakkında İzmir’de gerçekleştirilen bir sokak röportajında Instagram sosyal medya platformuna erişim engeli getirilmesini eleştirdiği ifadeleri gerekçe gösterilerek İzmir 62. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Eylül 2024 tarihinde başlandı. Savunmaların ardından esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, Kayserilioğlu’nun ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçundan cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme, Dilruba Kayserilioğlu hakkındaki adli kontrol şartının kaldırılmasına karar vererek duruşmayı 31 Ekim 2024 tarihine erteledi. Haberlerde ayrıca gazetecilerin duruşma salonuna alınmadığı bildirildi.
Dilruba Kayserilioğlu, söz konusu sokak röportajındaki ifadeleri gerekçe gösterilerek ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ ve ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ iddialarıyla 12 Ağustos 2024 tarihinde tutuklanmış, 29 Ağustos 2024 tarihinde tahliye edilmişti. Hakkında “Halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” ve “Halkın bir kesimini alenen aşağılamak” gerekçeleriyle İzmir 35. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davada mahkeme, Dilruba Kayserilioğlu’nun 7 ay 15 gün hapis cezasıyla cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar vermişti.
(09/293) Amasya’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçesiyle Yargılanan Kişi…
26 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 23 Mayıs 2024 tarihinde Amasya’da sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alınan ve adli kontrol şartıyla serbest bırakılan Hüseyin Kocakaya (74, e) isimli 1 kişi hakkında hazırlanan iddianamenin Amasya 2. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildiği öğrenildi. İddianamede Hüseyin Kocakaya’nın ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Davanın ilk duruşması 25 Şubat 2025 tarihinde görülecek. Haberlerde ayrıca 55 yıldır Almanya’da yaşayan Hüseyin Kocakaya’nın hakkındaki adli kontrol şartı sebebiyle Almanya’da bulunan aile ve yakınlarını göremediği bildirildi.
(09/294) Ankara’da Yargılanan Kişiler…
14 Ekim 2022 tarihinde Bartın’ın Amasra ilçesinde bulunan bir madende meydana gelen kazada 43 işçinin yaşamını yitirmesi ve 9 işçinin yaralanması ile ilgili Ankara’da gerçekleştirilen bir basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde işkence ve diğer kötü muamele ile gözaltına alınan 26 kişi hakkında Ankara 65. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Eylül 2024 tarihinde devam edildi. İddianamede 26 kişinin ‘2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa muhalefet’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme, duruşmayı 23 Ocak 2025 tarihine erteledi.
(09/295) Ankara’da Yargılanan Kişiler…
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde (SBF) 2022 yılında gerçekleştirilen geleneksel ‘İnek Bayramı’ kapsamında yapılan konuşmalar gerekçe gösterilerek 10 kişi hakkında Ankara 68. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması, 26 Eylül 2024 tarihinde görüldü. Mahkeme, 10 kişinin ‘halkın bir kesiminin benimsediği dini değerleri alenen aşağılama’ ve ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçlarından beraatına hükmetti.
(09/296) Boğaziçi Üniversitesi Öğrencilerinin Yargılandığı Dava…
Boğaziçi Üniversitesi’ne atanan rektörü protesto eylemleri kapsamında açılan sergide yer verilen Kâbe resmi gerekçe gösterilerek Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi 7 kişi hakkında İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 27 Eylül 2024 tarihinde devam edildi. Esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, 7 öğrencinin ‘dini değerleri aşağılama’ suçundan cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme, duruşmayı 21 Şubat 2025 tarihine erteledi.
(09/297) Artvin’de Hakkında Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçesiyle Soruşturma Başlatılan Kişiler…
26 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Artvin’in Hopa ilçesinde Taşkın Altunkaya ve Tuncay Koyuncu isimli 2 kişi hakkında Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Artvin Milletvekili Faruk Çelik hakkında yaptıkları sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek soruşturma başlatıldığı ve Hopa Emniyet Müdürlüğü’ne giderek ifade verdikleri öğrenildi. Haberlerde ayrıca savcılık kararıyla 2 kişinin telefonlarına el konulduğu ve avukatlarına ‘yazılı kararın çıkmadığı’ gerekçesiyle kararın verilmediği bildirildi.
(09/298) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
26 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, İsmailağa Cemaati’ne yakın iki grup ile ilgili https://www.birgun.net, https://www.gazeteduvar.com.tr ve https://www.diken.com.tr adreslerinde yer alan toplam 3 içeriğe kişilik hakları ihlali gerekçesiyle İstanbul 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 25 Eylül 2024 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği ve söz konusu içeriklerin silinmesine hükmedildiği öğrenildi.
26 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, gazeteci İsmail Saymaz tarafından İsmailağa Cemaati’ne bağlı bir müftü ile ilgili hazırlanan ve https://t24.com.tr adresinde yer alan 1 habere kişilik hakları ihlali gerekçesiyle İstanbul 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 25 Eylül 2024 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği ve söz konusu içeriğin silinmesine hükmedildiği öğrenildi.
26 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir Demokrasi Üniversitesi Rektörü ve üniversitedeki usulsüzlük iddiaları ile ilgili https://www.odatv.com ve https://halktv.com.tr adreslerinde yer alan toplam 2 habere kişilik hakları ihlali gerekçesiyle İzmir 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin 20 Eylül 2024 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, BirGün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, MedyaScope, HalkTV, Engelli Web, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.