Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
27 Kasım 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(11/298) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
26 Kasım 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Balıkesir Kepsut L Tipi Cezaevi’nde bazı koğuşlarda kapasitenin üstünde mahpus tutulduğu ve bundan dolaylı kimi mahpusların yerde yatmak zorunda kaldığı, koğuşta farelerin olduğu, 45 kişinin kaldığı bir koğuşa 3 günde bir 3 saat sıcak su verildiği, sık sık su kesintisi yaşandığı, mahpuslara verilen yemeklerin besleyicilik ve kalite açısından yetersiz olduğu öğrenildi. Haberde ayrıca Covid-19 salgınına rağmen mahpuslara maske, eldiven, temizlik malzemesi ve dezenfektan verilmediği belirtildi.
26 Kasım 2020 tarihinde basında yer alan haberlerde, Kırıkkale F Tipi Cezaevi’nde Covid-19 hastası bir mahpusun hasta olmayan mahpusların tutulduğu bir koğuşa konulduğu iddia edildi.
26 Kasım 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Osmaniye 2 Nolu T Tipi Cezaevi’nde mahpusların sportif, kültürel ve sosyal haklarının kısıtlandığı, Covid-19 salgınına rağmen mahpuslara maske, eldiven, dezenfektan ve temizlik malzemesi verilmediği, koğuşların dezenfekte edilmediği, mahpuslara gelen elektrik faturalarının çok yüksek olduğu, cezaevi kantininde satılan ürünlerin fiyatlarının normal piyasa fiyatlarının çok üstünde olduğu öğrenildi.
(11/299) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpuslar…
26 Kasım 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Osmaniye 2 Nolu T Tipi Cezaevi’nde hasta mahpusların revir ve hastane sevklerinin yapılmadığı, mahpuslara sadece ağrı kesici verildiği öğrenildi.
26 Kasım 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Balıkesir Kepsut L Tipi Cezaevi’nde hasta mahpusların revir ve hastane sevklerinin yapılmadığı öğrenildi.
(11/300) Karaman’da İşçi Eylemine Polis Müdahalesi…
25 Kasım 2020 tarihinde ödenmeyen ücret ve tazminatları için Karaman’ın Ermenek ilçesinden Ankara’ya yürümek isterken polisin müdahalesi sonucu gözaltına alınan, aralarında Bağımsız Maden-İş Genel Başkanı Tahir Çetin’in de olduğu 30 kişi 26 Kasım 2020 tarihinde savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(11/301) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
1479 gündür devam etmekte olan “İşimi Geri İstiyorum” eylemi kapsamında Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 26 Kasım 2020 tarihinde yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis, eyleme katılanları fiziksel şiddet kullanarak İnsan Hakları Anıtı’nın önünden uzaklaştırdı.
(11/302) İstanbul’da Gözaltına Alınan Belediye Başkan Yardımcısı, Gazeteciler, Siyasi Parti, Dernek Üye ve Yöneticileri…
26 Kasım 2020 tarihinde İstanbul’da Halkların Demokratik Kongresi’ne (HDK) yönelik bir soruşturma kapsamında yapılan operasyonlarda aralarında Şişli Belediye Başkan Yardımcısı Cihan Yavuz ile gazeteciler Davut Uçar ve Kesire Önel’in ve çeşitli parti ve derneklerin üye ve yöneticilerinin de olduğu 26 kişi gözaltına alındı.
Gözaltına alınan kişilerden isimleri öğrenilenler: Şişli Belediye Başkan Yardımcısı Cihan Yavuz, HDK Halklar ve İnançlar Meclisi üyesi Çiğdem Kılıçgün Uçar, gazeteciler Davut Uçar ve Kesire Önel, Anadolu Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (ANYAKAY-DER) üyesi Alaattin Altıntaş, HDP Üsküdar eski İlçe Eş Başkanı Erşan Ongulu, Marmara Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Dayanışma Derneği (MA-TUHAYDER) Eşbaşkanı Hüsnü Taş ile derneğin yöneticileri Muhlis Bozdemir, Nazım Adıgüzel, Yusuf Çelik, Emine Kaya, Mehmet Karadağ, Muhsin Demir.
Soruşturma ile ilgili İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından gizlilik kararı alındığı öğrenildi.
Gazeteci Davut Uçar, aynı gün içinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(11/303) Van’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
Erzurum merkezli bir soruşturma kapsamında 24 Kasım 2020 tarihinde Van’da gözaltına alınan Mezopotamya Ajansı muhabiri Dindar Karataş, 26 Kasım 2020 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı.
(11/304) Mersin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
26 Kasım 2020 tarihinde Mersin’in Akdeniz ilçesinde yapılan ev baskınlarında 6 kişi (Bedran Etiz, Xabat Aslan, Şahin İlhan, Civan Tamur, Fatma Çetinkaya ve Agit Işık) bir mahallede gerçekleşen ses bombası patlaması ile ilgili soruşturma kapsamında gözaltına alındı.
(11/305) Bitlis’te Gözaltına Alınan Kişiler…
24 Kasım 2020 tarihinde Bitlis’te gözaltına alınan 3 kişiden 2’si (İmdat Tokmak ve Ergin Savaş) 26 Kasım 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı. Ejder Yoldaş isimli 1 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(11/306) Antep’te Gözaltına Alınan Kişi…
26 Kasım 2020 tarihinde Antep’te yapılan ev baskınında Hasibe Yaman isimli 1 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(11/307) İzmir’de Broşür Dağıtan Sendika Üyesine Müdahale…
26 Kasım 2020 tarihinde İzmir’in Bergama ilçesinde belediye hizmet binasında 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü ile ilgili KESK ve Tüm Bel-Sen tarafından hazırlanan ortak bildiriyi dağıtan sendika yöneticisi Bülent Türkmen’in Belediye İnsan Kaynakları Müdürü tarafından engellendiği öğrenildi. Müdahale sırasında İnsan Kaynakları Müdürü’nün maske takmadığı ve sosyal mesafe kurallarına uymadığı bildirildi.
(11/308) HDP Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Antalya Milletvekili Kemal Bülbül hakkında Demokratik Toplum Kongresi (DTK) ile ilgili bir soruşturma kapsamında Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Kasım 2020 tarihinde görüldü.
Kemal Bülbül’ün Anayasa’nın 83. maddesi kapsamında dokunulmazlığı olduğu gerekçesiyle yargılamanın durdurulması yönündeki talebi reddeden mahkeme, Kemal Bülbül’ü ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(11/309) Diyarbakır’da Yargılanan Gazeteci…
Gazeteci Kibriye Evren hakkında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 10 Mart 2020 tarihinde devam edildi. İddianamede Kibriye Evren’in ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir. Kibriye Evren duruşmada hazır bulundu ve savunma yaptı. Mahkeme duruşmayı 9 Mart 2021 tarihine erteledi.
Kibriye Evren, aralarında gazeteci ve siyasetçilerin bulunduğu 142 kişinin gözaltına alındığı operasyonun ardından 9 Ekim 2018 tarihinde Diyarbakır’da tutuklanmıştı. Kibriye Evren yargılandığı davanın 12 Kasım 2019 tarihinde görülen ilk duruşmasında serbest bırakılmıştı.
(11/310) Diyarbakır’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
KHK ile kapatıan Azadiya Welat gazetesinin eski Yazı İşleri Müdürü İsmail Çoban hakkında Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Kasım 2020 tarihinde devam edildi.
İddianamede İsmail Çoban’ın gazetede yer alan haberler nedeniyle ‘zincirleme örgüt propagandası yapmak’ suçundan cezalandırılması istenmektedir.
İsmail Çoban duruşmaya tutulduğu cezaevinden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 16 Şubat 2021 tarihine erteledi.
(11/311) İzmir’de Sosyal Medya Paylaşımları Nedeniyle Yargılanan Kişi…
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir eski İl Başkan Yardımcısı Banu Özdemir hakkında, İzmir’de camilerden Çav Bella marşının çalınması ile ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle İzmir 50. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 27 Kasım 2020 tarihinde devam edildi.
Esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı Banu Özdemir’in ‘basın yoluyla halkı alenen kin ve düşmanlığa tahrik etme’ suçundan cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme duruşmayı 10 Aralık 2020 tarihine erteledi.
(11/312) Hande Buse Şeker Davası…
Polis memuru Volkan Hicret hakkında trans kadın Hande Buse Şeker’i 9 Ocak 2019 tarihinde İzmir’de cinsel saldırıda bulunarak öldürdüğü iddiasıyla İzmir 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Kasım 2020 tarihinde görüldü.
Mahkeme sanık polis memuru Volkan Hicret’i ‘kasten öldürme’ suçundan müebbet, ‘nitelikli cinsel saldırı’ suçundan 21 yıl, ‘nitelikli yağma’ suçundan 16 yıl 6 ay, ‘yaralama’ suçundan 1 yıl 6 ay, ‘kişinin hatırasına hakaret’ suçundan 2 yıl hapis cezası ile cezalandırdı.
(11/313) Van’da Tecavüz İddiasıyla Yargılanan Güvenlik Görevlileri…
Van Kurubaş Geri Gönderme Merkezi’nde güvenlik görevlisi olarak çalışan İ. H. K. ve Y. V. isimli kişiler hakkında İran vatandaşı Z. N.’ye tecavüz ettikleri iddiasıyla Van 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Kasım 2020 tarihinde başlandı.
Covid-19 salgını gerekçe gösterilerek duruşma salonuna gazetecilerin alınmadığı öğrenildi. Sanıklar duruşmaya tutuldukları cezaevinden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Z. N. ve avukatı ise duruşmada hazır bulundu. Savunmaların ardından mahkeme Z. N.’nin olaydan 3 gün sonra beyanının alınması ve hâlâ Geri Gönderme Merkezi’nde tutuluyor olması nedeniyle yetkili kişiler hakkında ‘görevi kötüye kullanma’ suçundan suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi ve duruşmayı 21 Ocak 2021 tarihine erteledi.
(11/314) Oturma Eylemi Yapanlara İdari Para Cezası Verilmesine İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararı…
Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için oturma eylemi yapanlara idari para cezası verilmesi ile ilgili yapılan bireysel başvuruya ilişkin 14 Ekim 2020 tarihli kararı 26 Kasım 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlandı. AYM, “trafiğe veya kamu hizmetlerinin sunumuna engel oluşturmayan barışçıl nitelikte bir etkinliğe katılan başvurucuların izin yükümlülüklerini yerine getirmedikleri gerekçesiyle idari para cezasıyla cezalandırılmalarını olağanüstü hâl döneminde de izlenen amaçla orantılı bir sınırlama olarak kabul edilmediğini” belirterek başvurucuların toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine karar verdi. Mahkeme ayrıca 5 başvurucudan 4’üne ayrı ayrı 6.000 TL manevi tazminat ödenmesine, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere kararın bir örneğinin Malatya 1. ve 2. Sulh Ceza Hakimliklerine gönderilmesine hükmetti.
(11/315) HDK Genel Merkezi’ne Polis Baskını…
İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde bulunan HDK Genel Merkezi, 26 Kasım 2020 tarihinde polis tarafından basıldı. Baskın sırasında binada kimsenin olmadığı öğrenildi. Binada yapılan arama sonrasında bilgisayarlara, dijital malzemelere, bazı pankart ve kitaplara polis tarafından el konulduğu bildirildi.
(11/316) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
365’i tutuklu 475 kişi hakkında Ankara Akıncı Hava Üssü’ndeki eylemlere ilişkin olarak Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Kasım 2020 tarihinde görüldü. Mahkeme 4’ü sivil 291 kişiyi ‘Anayasa’yı ihlal’, ‘Cumhurbaşkanı’na suikast’, ‘77 kişiyi öldürme’ suçlarından 1 ile 79 kez arasında değişen sayılarda ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 46 sanığı ‘Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçundan müebbet hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 22 sanığı ‘Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım etme’, ‘Cumhurbaşkanı’na suikast girişimine yardım etme’, ‘kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma’ suçlarından 12 yıl 6 ay ile 16 yıl 8 ay arasında değişen sürelerde hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 41 sanığı ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 6 yıl 3 ay ile 9 yıl arasında değişen sürelerde hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme ayrıca 70 sanığın beraatına, 5 sanığın ise dosyalarının ayrılmasına karar verdi.
(11/317) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 26 Kasım 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 174 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 6.876 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 29.132 olduğu belirtildi.
Buna göre 26 Kasım 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 13.014, hasta sayısı ise 474.606 oldu.
26 Kasım 2020 tarihinde Çankırı’da Dr. Kahraman Pehlivan isimli 1 sağlık çalışanının Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdiği öğrenildi.
26 Kasım 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Urfa Hilvan 1 Nolu T Tipi Cezaevi’nde 2 mahpusun Covid-19 testlerinin pozitif çıktığı öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.