Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
28-30 Eylül 2024 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/298) Ağrı’da Şüpheli Ölüm…
27 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 26 Eylül 2024 tarihinde Ağrı’nın Doğubeyazıt ilçesine bağlı Tirkmene kırsal alanında bölgede bulunan askeri noktaya 200 metre uzaklıkta başına darbe almış ve yaşamını yitirmiş halde bulunan Ömer Deniz (33, e) isimli kişinin ön otopsi raporunda ateşli silahla vurulduğunun belirlendiği ve Doğubayazıt Cumhuriyet Başsavcılığı’nın soruşturma dosyasına ilişkin gizlilik kararı aldığı öğrenildi.
(09/299) Mardin’de Şüpheli Ölüm…
28 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mardin’in Nusaybin ilçesinde 27 Eylül 2024 tarihinden beri kendisinden haber alınamayan Sabri Kıran (41, e) isimli kişinin Nusaybin’in Yeşilkent Mahallesinde bulunan Yıldırım İlköğretim Okulu yakınlarında yaşamını yitirmiş halde bulunduğu öğrenildi. Haberlerde ayrıca konuyla ilgili inceleme başlatıldığı bildirildi.
(09/300) Üniversitede Ülkü Ocakları Üyesi Olduğu İddia Edilen Kişilerin Fiziksel Şiddetine Maruz Kalan Kişi…
27 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 23 Eylül 2024 tarihinde Ankara’da bulunan Gazi Üniversitesi öğrencisi ve Türkiye Komünist Hareketi (TKH) üyesi 1 kişinin üniversite içinde Ülkü Ocakları üyesi olduğu bildirilen en az 6 kişinin fiziksel şiddetine maruz kaldığı ve yaralandığı öğrenildi. Haberlerde ayrıca fiziksel şiddete maruz kalan öğrencinin şiddeti belgeleyen tıbbi rapor alarak Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunduğu bildirildi.
(09/301) İstanbul’da Parti Binasına Silahlı Saldırı…
28 Eylül 2024 tarihinde İstanbul’un Sultangazi ilçesinde bulunan Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) binasına M.K. isimli 1 kişi tarafından silahlı saldırı gerçekleştirildiği ve saldırı sonucunda binada maddi hasar meydana geldiği öğrenildi. Emniyet Genel Müdürlüğü, konu ile ilgili 29 Eylül 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla M.K. ve saldırı öncesi irtibatta olduğu tespit edilen T.Ç. isimli kişinin gözaltına alındığını, İ.G. isimli bir kişinin ise halen arandığını duyurdu.
(09/302) Ankara’da Gazeteciyi Ölümle Tehdit Eden Belediye Güvenlik Görevlisi…
27 Eylül 2024 tarihinde Özel Sektör Öğretmenleri Sendikası çağrısıyla Ankara Çankaya Belediyesi önünde çalışma haklarına yönelik ihlaller ve işten çıkarmalara karşı gerçekleştirilen oturma eylemi esnasında haber takibi yapan Mezopotamya Ajansı muhabiri Mehmet Aslan’ın görüntü almasının belediyede görevli özel güvenlik görevlileri tarafından engellendiği, bir özel güvenlik görevlisinin engeli aşmak isteyen gazeteciyi ‘Seni öldürürüm’ sözleriyle tehdit ettiği ve Mehmet Aslan’ın kimliği belirlenemeyen 3 kişi tarafından alandan uzaklaştırıldığı öğrenildi.
(09/303) Hapishanede İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
27 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kırşehir Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan Mansur Zan isimli mahpusun hapishanede yaşanan hak ihlallerine dair yazdığı ve Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Grup Başkanvekili Sezai Temelli’ye gönderdiği mektuba hapishane idaresi tarafından “Ceza İnfaz Kurumu’na karşı olumsuz gündem oluşturma” gerekçesiyle el konulduğu öğrenildi.
(09/304) Hapishanede Sağlığa Erişim Hakkı Engellenen Mahpuslar…
29 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi, Van T Tipi Kapalı Cezaevi, Van M Tipi Kapalı Cezaevi ve Van F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde mahpusların revire çıkmak için en az üç hafta beklemek durumunda kaldığı öğrenildi.
(09/305) Ankara’da Oturma Eylemine Özel Güvenlik Müdahalesi…
27 Eylül 2024 tarihinde Özel Sektör Öğretmenleri Sendikası çağrısıyla Ankara Çankaya Belediyesi önünde çalışma haklarına yönelik ihlaller ve işten çıkarmalara karşı oturma eylemi gerçekleştiren öğretmenlere müdahale eden belediyede görevli özel güvenlik görevlilerinin oturma eylemi yapan kişilerin pankart ve dövizlerine el koyma girişiminde bulunduğu ve 5 kişiye fiziksel şiddet uyguladığı öğrenildi.
(09/306) Van’da Gözaltına Alınan Gazeteciler…
28 Eylül 2024 tarihinde Van’ın Özalp ilçesinde haber takibi yapan gazeteciler Kadir Cesur ve Ruşen Takva’nın askerler tarafından ‘özel güvenlik bölgesine girdikleri’ gerekçesiyle gözaltına alındığı ve götürüldükleri karakolda gazetecilerin kullandığı makinelere savcılık kararıyla el konulduğu öğrenildi. Gazeteciler, aynı gün serbest bırakıldı.
(09/307) İzmir’de Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Gazeteci ve Diğer Kişiler…
25 Eylül 2024 tarihinde İzmir’de düzenlenen ev baskınlarında ‘bildiri dağıtma’, ‘afiş asma’, ‘eylem ve etkinliklere katılma’, ‘ideolojik eğitim verme’ ve ‘örgüte eleman kazandırma’ gerekçeleriyle gözaltına alınan 4 kişiden 3’ü (Mücadele Birliği Gazetesi muhabiri Lütfiye Burcu Kara, Yapı Yol İş Sendikası Örgütlenme Uzmanı Evrim Özten ve Devrimci Öğrenci Birliği üyesi Cemal Kara), 27 Eylül 2024 tarihinde sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklanırken ismi öğrenilemeyen 1 kişi, aynı tarihte sevk edildiği sulh ceza hakimliği tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(09/308) Bursa’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
29 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 28 Eylül 2024 tarihinde Karar gazetesi yazarı Elif Çakır’ın Bursa’da bir otelde gözaltına alındığı, gözaltı kararındaki T.C. kimlik numarasıyla gazeteci Elif Çakır’ın T.C. kimlik numarası uyuşmamasına rağmen gözaltı işleminin devam ettiği, Elif Çakır’ın bu süreçte polislerin kötü muamelesine maruz kaldığı ve gözaltı kararının gazeteci Elif Çakır hakkında olmadığı fark edildikten sonra Elif Çakır’ın serbest bırakıldığı öğrenildi.
Bursa Emniyet Müdürlüğü, 29 Eylül 2024 tarihinde konu ile ilgili yaptığı açıklamayla gazeteci Elif Çakır hakkında resmi bir gözaltı işlemi yapılmadığını ve söz konusu otel hakkında ‘yanlış veri girişi’ sebebiyle gerekli işlemlerin başlatıldığını duyurdu.
(09/309) İstanbul’da Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Parti ve Dernek Yöneticileri…
24 Eylül 2024 tarihinde İstanbul’da gözaltına alınan 6 kişiden 5’i [DEM Parti yöneticisi Yusuf Meniye, DEM Parti Arnavutköy İlçe Örgütü yöneticisi Hayrettin Erikli, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) yöneticisi Mustafa Kızılaya, Halkların Demokratik Kongresi (HDK) çalışanı Şamil Altan, Marmara Tutuklu ve Hükümlü Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (MATUHAY-DER) yöneticisi Kalo Bozutmak], 27 Eylül 2024 tarihinde savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakılırken DEM Parti 1. Bölge Eş Sözcüsü Dilber Demir, sevk edildiği sulh ceza hakimliği tarafından ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklandı.
(09/310) Diyarbakır, İzmir ve İstanbul’da Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
24 ve 25 Eylül 2024 tarihinde Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan toplam 30 kişiden 14’ü (MED-DER Eş Başkanları Şükran Yakut ile Mehmet Remzi Azizoğlu, İpek Oyur, Berivan Duman, Rezan Aktulum, Beritan Gürbet Orak, Belkis Süleymanoğlu Bitkin, Şilan Elmas Kan, Mine Karakaş, Mehmet Salih Öngün, Jineoloji Dergisi Yayın Kurulu üyesi Rojda Yıldız, Ayhan Karatekin, Dilan Güvenç ve İlyas Gün), 27 Eylül 2024 tarihinde sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakılırken Mezopotamya Dil ve Kültür Araştırma Derneği (MED-DER) eski Eş Başkanı Rıfat Ronî, ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklandı.
Bu soruşturma kapsamında gözaltına alınan 30 kişiden Payîz Pirtûk sahibi Cihat Güney, 25 Eylül 2024 tarihinde savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakılmıştı. Mustafa Açmaz isimli 1 kişi, 26 Eylül 2024 tarihinde savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakılmıştı. 27 Eylül 2024 tarihinde ise 6 kişi (Niştiman Gül, Nazan Çelik, Şehriban Akçatulum, Mehmet Selim Temel, Hebun Yağmur, Hasan İkvan) emniyetteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakılırken aynı tarihte 7 kişi (Hasan Gürpınar, Rabia Karayıl, Ramazan Holat, Yaşar Aslan, Ahmet Boltan, Fatma İgin, Cihat Çağrıcı), savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakılmıştı. Bu soruşturma kapsamında gözaltına alınan kişilerin gözaltı süresi, biri 25 Eylül 2024, diğeri 26 Eylül 2024 tarihinde olmak üzere toplam 2 kez 24 saat uzatılmıştı.
(09/311) Erzurum’da Tutuklanan Kişi…
28 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Erzurum’un Palandöken ilçesinde Y.E. (39, e) isimli 1 kişinin bir okulun bahçesinde bulunan Atatürk büstüne baltayla saldırdığı iddiasıyla gözaltına alındığı ve sevk edildiği sulh ceza hakimliği tarafından tutuklandığı öğrenildi.
(09/312) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Evrim Kepenek hakkında 2022 yılında yaptığı bir haber gerekçe gösterilerek İstanbul Büyükçekmece 9. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 27 Eylül 2024 tarihinde devam edildi. İddianamede gazetecinin ‘soruşturmanın gizliliğini ihlal’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme, duruşmayı 24 Ocak 2025 tarihine erteledi.
(09/313) Adana’da Parti Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
28 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, DEM Parti Adana Karataş İlçe Örgütü Yöneticisi Mehmet Kıran hakkında DEM Parti çağrısıyla 1 Temmuz 2024 tarihinde Adana’da gerçekleştirilen İradeye Saygı Yürüyüşü’ne yönelik polis müdahalesi gerekçe gösterilerek Adana Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamenin Adana 28. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildiği öğrenildi. İddianamede Mehmet Kıran’ın ‘görevi yaptırmamak için direnme’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Davanın ilk duruşması, 12 Aralık 2024 tarihinde görülecek.
(09/314) Parti Eski Genel Başkanına Yönelik Linç Girişimi ile İlgili Yargılanan Kişiler…
21 Nisan 2019 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun Hakkari’de askeri operasyon sırasında ölen sözleşmeli er Yener Kırıkçı’nın cenazesine katılmak üzere gittiği Ankara’nın Çubuk ilçesine bağlı Akkuzulu mahallesinde bir grubun fiziksel saldırısı ve linç girişime uğraması ile ilgili açılan davada verilen kararın Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 27. Ceza Dairesi tarafından bozulması üzerine 48 kişi hakkında Çubuk 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yeniden görülen davanın karar duruşması, 27 Eylül 2024 tarihinde gerçekleştirildi. Mahkeme, 28 kişinin ‘kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma’ suçundan 3’er yıl 4’er ay hapis cezasıyla, 4 kişinin ‘kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma’ ve ‘suç işlemeye alenen tahrik’ suçlarından 2’şer yıl 6’şar ay hapis cezasıyla, 2 kişinin ‘cebir ve tehdit kullanarak kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma’ suçundan 5’er yıl 5’er ay hapis cezasıyla, 4 kişinin ‘cebir ve tehdit kullanarak kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma’ suçundan 5’er yıl hapis cezasıyla, 1 kişinin ‘kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret’, ‘cebir ve tehdit kullanarak kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma’ ve ‘kamu görevlisine karşı basit yaralama’ suçlarından 7 yıl 15 gün hapis cezasıyla, 1 kişinin ‘kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret’ ve ‘kişiyi hürriyetinden yoksun kılma’ suçlarından 4 yıl 4 ay 15 gün hapis cezasıyla cezalandırılmasına, 1 kişinin 1 yıl 8 ay 18 gün hapis cezasıyla cezalandırılmasına ve cezanın ertelenmesine, 1 kişinin ‘kamu görevlisine karşı basit yaralama’ suçundan 7 ay 15 gün hapis cezasıyla cezalandırılmasına ve cezanın ertelenmesine, çocuklar B.S., M.Y., N.K. ve Y.G. hakkında verilen hapis cezalarının ertelenmesine ve 1 kişinin beraatına hükmetti.
(09/315) Mardin’de Yargılanan Kişiler…
19 Eylül 2022 tarihinde Mardin’in Dargeçit ilçesinde 16 Eylül 2022 tarihinde Pakistan Demir Öner isimli kadının evli olduğu erkek Mehmet Emin Öner tarafından öldürülmesini protesto ederken gözaltına alınan 12 kişi hakkında Dargeçit Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması, 27 Eylül 2024 tarihinde görüldü. Mahkeme, 12 kişinin ‘2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa muhalefet’ suçundan beraatına hükmetti.
(09/316) Hakkında Soruşturma Başlatılan Gazeteci…
27 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Özgür Yurttaş Haber Genel Yayın Yönetmeni Gazeteci Mehmet Murat Yıldırım hakkında Konya Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yaptığı haberler ve sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla başlatılan soruşturmada verilen yetkisizlik kararı sebebiyle soruşturma dosyasının Aydın Cumhuriyet Başsavcılığı’na devredildiği ve gazeteci hakkında Aydın 2. Sulh Ceza Hakimliği tarafından yakalama kararı verildiği öğrenildi.
(09/317) Hakkında Sosyal Medya İfadeleri Gerekçesiyle Soruşturma Başlatılan Parti Yöneticisi…
28 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, SOL Parti Muğla İl Başkanı Zekeriya Kaygun hakkında sosyal medyada Ensar Vakfı Muğla Şubesi eski Başkanı Osman Raşit Akın’ın 2024 yılının Nisan ayında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi’ne dekan olarak atanmasını eleştiren ifadeleri gerekçe gösterilerek soruşturma başlatıldığı ve Zekeriya Kaygun’un 24 Eylül 2024 tarihinde soruşturma kapsamında ifade verdiği öğrenildi.
(09/318) Diyarbakır’da Özel Güvenlik Bölgesi…
Diyarbakır Valiliği, 28 Eylül 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla Diyarbakır Kulp ilçesi, Yaylak mahallesi; Simetok, Gühermi ve Nedrehuş mezrası arasında kalan Şinak Tepe Doğusu bölgesinin 29 Eylül 2024 ile 30 Eylül 2024 tarihleri arasında 1 gün süreyle geçici özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini ve söz konusu bölgelere valilik izni olmadan girmenin yasaklandığını duyurdu.
(09/319) Şırnak’ta Özel Güvenlik Bölgesi…
Şırnak Valiliği, 28 Eylül 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla Şırnak ili merkez ilçesi sınırlarında bulunan Bestler Dereler Bölgesi, Şırnak ili Merkez ve Güçlükonak ilçeleri sınırlarında bulunan Gabar Dağı Bölgesi, Şırnak ili Merkez, Silopi ve Cizre ilçeleri sınırlarında bulunan Cudi Dağı Bölgesi, Şırnak ili Merkez, Silopi ve Uludere ilçeleri sınırlarında bulunan Kurt Dağı Bölgesi, Şırnak ili Beytüşşebap ilçesi sınırlarında bulunan Kelmehmetler – Dönmezler-Kovankaya, Tahtareş, Hüsrevpaşa-Suhurpaşayayla, İncebeldağları, Faraşin Bölgeleri, Şırnak ili Beytüşşebap ilçesi sınırlarında bulunan Altındağları Bölgesi, Şırnak ili Beytüşşebap ve Uludere ilçeleri sınırlarında bulunan Oymakaya Bölgesinin 29 Eylül 2024 ile 13 Ekim 2024 tarihleri arasında 15 gün süreyle geçici özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini ve söz konusu bölgelere girişlerin yasaklandığını duyurdu.
(09/320) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
27 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ülkü Ocakları Genel Başkanı’nın danışmanı hakkında bir eğlence merkezinin açılışında çıkan ve bir kişinin yaşamını yitirmesiyle sonuçlanan silahlı kavgada yer aldığı iddialarına ilişkin 1 sosyal medya paylaşımı ve https://www.birgun.net ve https://www.gazeteduvar.com.tr adreslerinde yer alan toplam 2 habere Kayseri 4. Sulh Ceza Hakimliği’nin 27 Eylül 2024 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
28 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, sahte bir üniversitenin sahte diploma verdiği iddialarına ilişkin https://www.yenisafak.com ve https://onedio.com adreslerinde yer alan toplam 2 içeriğe Van 3. Sulh Ceza Hakimliği’nin 27 Eylül 2024 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
28 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Konya’da bir tarikat şeyhinin ‘mehdi geldiğinde bu arsalar değerlenecek’ sözleriyle arsa pazarladığı iddiaları ile ilgili https://www.cumhuriyet.com.tr adresinde yer alan 1 habere Konya 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 27 Eylül 2024 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
28 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanının akrabalarını RTÜK’te işe aldığı iddiasıyla ilgili https://www.birgun.net, https://artigercek.com ve https://www.evrensel.net adreslerinde yer alan toplam 3 haber ile bir sosyal medya platformunda yer alan toplam 3 içeriğe Ankara 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin 28 Eylül 2024 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği ve söz konusu içeriklerin silinmesine hükmedildiği öğrenildi.
(09/321) Gözaltına Alınan Kişiler…
Milli Savunma Bakanlığı, 29 Eylül 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla Türkiye’den Yunanistan’a ve Suriye’den Türkiye’ye yasadışı yollarla geçmeye çalıştığı iddia edilen 9 kişinin ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla gözaltına alındığını duyurdu.
(09/322) Edirne’de Tutuklanan Kişi…
29 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 27 Eylül 2024 tarihinde Edirne’den Yunanistan’a yasadışı yollarla geçmeye çalıştığı iddiasıyla gözaltına alınan F.K. isimli 1 kişi, sevk edildiği sulh ceza hakimliği tarafından ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklandı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, BirGün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, MedyaScope, HalkTV, Engelli Web, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.