Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
28 – 30 Haziran 2025 Günlük İnsan Hakları Raporu
(06/188) Hapishanede Yaşamını Yitiren Mahpus…
29 Haziran 2025 tarihinde basında yer alan haberlerden Muğla Bodrum S Tipi Cezaevi’nde tutulan Mehdi Arin isimli mahpusun yaşamını yitirdiği öğrenildi. Haberlerde mahpusun kalp krizi sonucu yaşamını yitirdiği belirtilmektedir.
(06/189) Hapishanede İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
28 Haziran 2025 tarihinde basında yer alan haberlerden, Erzurum Dumlu Cezaevi’nde tutulan bir mahpusa gönderilen Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş tarafından kaleme alınmış “Onurlu Yaşam Davası: Demirtaş’ın Savunması” isimli kitabın cezaevi idaresi tarafından mahpusa teslim edilmediği öğrenildi.
30 Haziran 2025 tarihinde basında yer alan haberlerden, tedavi için Kırşehir S Tipi Cezaevi’ne sevk edilen Emre Erdem isimli mahpusun “Guantanamo’ya hoş geldin. Burası Guantanamo. Daha önce bildiğin gördüğün her şeyi unut. Burada kanun yok, bizim sana ne yapacağımızı göreceksin, burada örgüt yok, yapamazsın da bizimle iyi geçinmelisin, yoksa sonun kötü olur” denilerek tehdit edildiği ve siyasi olmayan mahpuslarla kalmayı kabul etmediği gerekçesiyle infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
(06/190) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ailesi ve vasisi ile İmralı Cezaevi’nde tutulan Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş, Engin Atabey, Zeki Bayhan, Mahmut Yamalak’ın aileleri ve vasileri tarafından 27 Haziran 2025 tarihinde yapılan görüşme başvurularına Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(06/191) Tehdit Edilen Gazeteci…
30 Haziran 2025 tarihli basında yer alan haberlerden, Hatay’ın Reyhanlı ilçesindeki bir jandarma karakolunda Suriyeli mültecilerin işkence ve diğer kötü muameleye maruz kalması ve 2 mültecinin yaşamını yitirmesi ile ilgili açılan davayı haberleştiren gazeteci Alican Uludağ’ın “jandarma karakolundaki gibi eziyet edeceğiz” denilerek tehdit edildiği öğrenildi.
Alican Uludağ basına yansıyan açıklamasında şunları ifade etti: “Karakoldaki işkence davası haberimden iki gün sonra, dün; bu habere atıf yapan bir tehdit mesajı geldi. Kişi ve grup adı gerçek mi, emin değilim. Ama yöntem tanıdık. Birileri mesaj vermek istiyor. Dün gün içindeki hareketlerimi düşündüğümde ve ardından mesajın geliş şekli telefonlarımın yasadışı dinlendiği, izlendiği şüphesi doğurdu. Detayları şimdilik ben de saklı. Ancak kişisel bilgilerimi yasadışı şekilde ele geçiren ve tehdit mesajını gönderenler hakkında bugün adli mercilere başvurdum.”
(06/192) Onur Ayına Yönelik Müdahaleler ve Yasaklamalar…
28 Haziran 2025 tarihinde 23. İstanbul Onur Yürüyüşü öncesinde Türkiye İşçi Partisi (TİP) tarafından Kadıköy ilçesindeki Yoğurtçu parkında düzenlenen etkinliğe müdahale eden polis, aralarında TİP Parti Meclisi (PM) üyesi ve gazeteci İrfan Değirmenci, gazeteci Ertuğrul Albayrak ve 2 avukatın da olduğu 43 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak ve ters kelepçe uygulayarak gözaltına aldı. 2 kişinin aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı öğrenildi. 29 Haziran 2025 tarihinde Kartal’daki Anadolu Adliyesi’ne sevk edilen 41 kişiden 28’i savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakılırken, aralarında İrfan Değirmenci’nin de olduğu 13 kişi ise sevk edildikleri nöbetçi sulh ceza hakimliği tarafından yurtdışı yasağı adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı
İstanbul Beyoğlu Kaymakamlığı 29 Haziran 2025 tarihinde gerçekleştirilecek 23. İstanbul Onur Yürüyüşü öncesinde 28 Haziran 2025 tarihinde yaptığı açıklama ile ilçe genelinde toplantı ve gösteri yürüyüşü, basın açıklaması, bildiri dağıtma, oturma eylemi ve benzeri eylem ve etkinlikleri 29 Haziran 2025 tarihi itibarıyla bir gün süreyle yasakladı. Kaymakamlık ayrıca Taksim Meydanı’nın bariyerlerle kapatılacağını, yanı sıra Sıraselviler ve İstiklal Caddeleri ile bağlı sokakların araç ve yaya trafiğine kapatılacağını duyurdu.
İstanbul Valiliği, 23. İstanbul Onur Yürüyüşü öncesinde şu açıklamayı yaptı: “Sosyal medyada bazı marjinal grupların toplanma ve yürüyüş çağrıları yaptığı görülmektedir. Toplumun huzurunu, aile yapısını ve ahlaki değerlerini hedef alan bu çağrılara izin verilmemiştir. Kamu düzenini tehdit eden hiçbir toplanma veya yürüyüşe müsamaha gösterilmeyecek, ilgili birimlerce gereği yapılacaktır.”
23. İstanbul Onur Yürüyüşü öncesinde Taksim, Şişhane, Yıldız, Fulya metro istasyonları, Taksim–Kabataş füniküler hattı ve Beşiktaş’taki Barbaros Hayrettin Paşa ve Beşiktaş iskeleleri ulaşıma kapatıldı. Ayrıca Taksim Meydanı ve çevresindeki cadde ve sokakların yaya ve araç trafiğine kapatıldığı öğrenildi.
29 Haziran 2025 tarihinde İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde yapılan 23. İstanbul Onur Yürüyüşü’ne müdahale eden polis aralarında 4 avukatın da olduğu 57 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak ve ters kelepçelenerek gözaltına aldı. 7 kişinin aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı öğrenildi. İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü’ne götürülen 3 gazeteci ve 50 kişi ile görüşmek isteyen avukatlara polisin bir süre engel olduğu bildirildi. 30 Haziran 2025 tarihinde sulh ceza hakimliğine sevk edilen 50 kişiden 3’ü tutuklandı, 47 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
13. İzmir Onur Yürüyüşü kapsamında 28 Haziran 2025 tarihinde Konak ilçesindeki Kıbrısşehitleri Caddesinde yapılmak istenen yürüyüşe müdahale eden polis, yürüyüş için bir araya gelen kişileri önlerini kesip ablukaya almak suretiyle yürüyüşü engelledi. Müdahalede gözaltına alınan olmadı. Ayrıca polisin bazı parti ve sendikaların binalarına, köprü ve duraklara LGBTİ+ bayraklarının asılmasını engellediği ve asılan bayrakları da indirttiği öğrenildi
(06/193) İstanbul’da Haber Takibi Sırasında Gözaltına Alınan Gazeteciler…
29 Haziran 2025 tarihinde İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde gerçekleştirilen 23. İstanbul Onur Yürüyüşü’nü takip eden gazetecilerin polis tarafından engellendiği ve 3 gazetecinin (Nur Kaya, Evrim Gündüz Yusuf Çelik) polis tarafından fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alındığı öğrenildi. 3 gazeteci 30 Haziran 2025 tarihinde sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından adlikontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(06/194) İstanbul’da Bildiri Dağıtırken Gözaltına Alınan Kişiler…
28 Haziran 2025 tarihinde İstanbul’un Sancaktepe ilçesinde 2 Temmuz Sivas Katliamı’nın yıldönümü ile ilgili bildiri dağıtan, isimleri öğrenilemeyen biri çocuk (16, e) 2 kişi önlüklerinde bulunan İbrahim Kaypakkaya silueti gerekçe gösterilerek fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alındı. 29 Haziran 2025 tarihinde İstanbul Çağlayan Adliyesine sevk edilen ve haklarında ‘2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet’ ve ‘örgüt propagandası yapma’ gerekçesiyle işlem başlatılan 2 kişiden 1’i ifade işlemlerinin ardından savcılıktan, diğeri ise sevk edildiği sulh ceza hakimliği tarafından yurtdışına çıkış yasağı ve imza verme adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(06/195) İstanbul’da Gözaltına Alınan Kişi…
25 Haziran 2025 tarihinde yurtdışından geldiği İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nda gözaltına alınan Polen Ekoloji Kolektifi üyesi Onur Yılmaz, 27 Haziran 2025 tarihinde sevk edildiği sulh ceza hakimliği tarafından ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklandı.
(06/196) Kocaeli’nde Tutuklanan Kişi…
28 Ekim 2025 tarihinde Kocaeli’nin İzmit ilçesindeki bir okulun bahçesine elinde kılıç ile giren ve bahçede bulunan Atatürk büstüne saldırdığı ve Atatürk’e hakaret ettiği iddia edilen M.Ç. isimli 1 kişinin gözaltına alındığı ve sevk edildiği sulh ceza hakimliği tarafından “Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanuna muhalefet” iddiasıyla tutuklandığı öğrenildi.
(06/197) İstanbul’da Yargılanan Kişiler…
45 kişi hakkında İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınarak tutuklanmasına yönelik protestolara katıldıkları gerekçesiyle İstanbul 65. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 27 Haziran 2025 tarihinde devam edildi. İddianamede 45 kişinin ‘2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet’ suçundan cezalandırılmaları istenmektedir. Mahkeme duruşmayı 24 Ekim 2025 tarihine erteledi.
(06/198) Hatay’da Yargılanan Askeri Personel…
Hatay’ın Reyhanlı ilçesindeki Kavalcık Şehit Er Gökhan Çakır Hudut Karakolu’nda görevli ve aralarında karakol komutanının da olduğu 22 askeri personel hakkında 11 Mart 2023 tarihinde Suriye’den Türkiye’ye girmek isterken gözaltına alınan 9 kişinin götürüldükleri karakolda işkence ve diğer kötü muameleye maruz kalması ve 2 mültecinin işkence ve diğer kötü muamele sonucu yaşamını yitirmesi ile ilgili Hatay 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Haziran 2025 tarihinde görüldü. Mahkeme aralarında karakol komutanının da olduğu 4 sanığı 2 Suriyeli mültecinin ölümüne sebep olmaktan 2 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis, ‘işkence sonucu yaralama’ suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme ayrıca yaralama suçundan 1 sanığı 6 yıl 3 ay, 2 sanığı 4 yıl 2 ay hapis cezasıyla, 3 sanığı ‘suç delillerini gizleme’ suçundan 2 yıl 6 ay hapis cezasıyla cezalandırdı. Mahkeme 11 sanığın ise beraatına hükmetti.
(06/199) Sağlık Bakanlığı’nın Ayrımcı Kararı…
27 Haziran 2025 tarihinde basında yer alan haberlerden, Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından trans bireylerin cinsiyet uyum süreçlerinde kullandığı hormonlara 21 yaş sınır getirildiği öğrenildi.
Haberlerde, konuyla ilgili valiliklere yazılan yazıda “Cumhurbaşkanlığımızca 2025 yılı ‘Aile Yılı’ ilan edilmiştir. Sağlıklı toplum yapısına, kültürel ve manevi değerlerimize yönelik gelişen tehditleri bertaraf etmek üzere Kurumumuzca tedbir alma ihtiyacı hâsıl olmuştur” denildiği belirtilmektedir.
(06/201) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçeriği…
Kaos GL’ye ait 3 sosyal medya hesabına (X, Facebook ve Instagram) ve https://kaosgl.org/ internet sitesine İstanbul 12. Sulh Ceza Hakimliği’nin 26 Haziran 2025 tarihli kararıyla millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete İlke Tv, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.MLSA.