Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
28 Ocak 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(01/236) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
27 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 12 Kasım 2019 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içindeki Kandil bölgesine yönelik Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından düzenlenen hava harekatında 1 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(01/237) Cezaevinde Yaşamını Yitiren Mahpus…
25 Ocak 2020 tarihinde, tutulduğu Tekirdağ F Tipi Cezaevi’nde mide kanaması geçiren Hüseyin Polat isimli mahpusun hastaneye sevk edildiği fakat hastanede yer olmadığı gerekçesiyle tedavi edilmeden sadece bir iğne yapılarak cezaevine geri götürüldüğü öğrenildi. Cezaevine geri getirildikten sonra vücudunda şişlikler oluşmaya başladığı bildirilen Hüseyin Polat, 27 Ocak 2020 tarihinde cezaevinde yaşamını yitirdi.
(01/238) Adana’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
27 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 20 Ocak 2020 tarihinde Adana’nın Seyhan ilçesinde ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla gözaltına alınan F. Ç. (15, e) isimli bir çocuğun götürüldüğü Denizli Karakolu’nda ajanlık dayatmasını bunu kabul etmediği için polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
- Ç., maruz kaldığı polis şiddeti ile ilgili basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Beni araç içinde dövmeye başladılar. Karakola gittik. Polisler, hakkımda ihbar olduğunu söyledi. Daha öncede polislerce gözaltına alınıp darp edilmiştim. Polisler bana, ‘Mahallede kim duvar yazılamaları yapıyor. Bizim ajanımız ol. Yoksa cebine uyuşturucu koyar cezaevine göndeririz’ dedi. Kabul etmedim. Sandalyeyi belime vurdular. Denizli Karakolu içerisinde bulunan TEM odasında bu olaylar oldu. Başka bir polis de çay içerken, çayı alıp yüzüme döktü. Daha sonra Emniyet Müdürlüğü’ne götürdüler. Orada saatlerce ayakta beklettiler. Orada da bu dayatmalar devam etti. Polisler, ‘Senin peşini bırakmayacağız’ dedi. İşlemlerimin ardından adli tıpa götürüldüm. Doktor odasına polisle beraber girdik. Polis beni tekrardan darp eder diye maruz kaldıklarımı anlatamadım. Doktor beni muayene etmedi. Kağıdı imzaladık ve çıktık. Mahkemeye çıkarılıp serbest bırakıldım. Korktuğum için darp raporu alamadım. Mahalleye gelip beni yine sormuşlar. Baskılardan ötürü endişeliyim. Maruz kaldıklarıma dair suç duyurusunda bulunmayı düşünüyorum.”
(01/239) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
27 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bandırma 1 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevinde tutulan Zeki Kaya isimli mahpusun İnsan Hakları Derneği’ne (İHD) gönderdiği mektuba göre Türkiye’deki çeşitli cezaevlerinde kalan 22 Suriyeli mahpusun ailelerinin kimlikleri olmadığı gerekçesiyle görüş hakkını kullanamadıkları öğrenildi. Görüş hakkını kullanamayan mahpusların isimleri: Dijwar Nesri İsmail (Bandırma 1 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevi), Hasan Abdo (Bandırma 1 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevi), Riyad Ahmed, Hasan Kasım, Ahmet Haci Hemo (İzmir Şakran 4 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevi), Fatma Sida, Lamia Aso (Şakran Kadın Kapalı Cezaevi), Hacer Halil Yusuf (Kocaeli Gebze Kapalı Cezaevi), Abdulhamit Ahras (Bandırma 2 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevi), Sirvan Kubadi (Elazığ Yüksek Güvenlikli Cezaevi), Beşar Süleyman (Kayseri Bünyan Kapalı Cezaevi), hangi cezaevinde olduğunu öğrenilemeyen Emin İbrahim, Tevfik Miha, Mecit Hemo, Enver Ehmed, Mehmet Bıra, Ahmet Huseyin, Abdulselam Şexmus, Mustafa Seydo, Şikri Evda, Mehmet Mahmo, Manaf Osman.
(01/240) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1175 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 27 Ocak 2020 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
27 Ocak 2020 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Merve Demirel, Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Merve Demirel, Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı öğrenildi. Saat 18.00’da yaşanan müdahale sırasında polisin Merve Demirel’i ters kelepçeleyerek gözaltına aldığı bildirildi.
Buna göre, 27 Ocak 2020 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(01/241) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
27 Ocak 2020 tarihinde, KHK ile ihraç edildiği işine dönmek için Ankara’da bulunan Çankaya Toplum Sağlığı Merkezi önünde eylem yapan Mahmut Konuk ile eyleme destek veren Eser Budak polis müdahalesi sonrasında gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(01/242) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
27 Ocak 2020 tarihinde, KHK ile ihraç edildiği işine geri dönmek için İstanbul Bakırköy Meydanı’nda oturma eylemi yapmak isteyen Nursel Tanrıverdi 149. kez polis tarafından fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alındı. Nursel Tanrıverdi aynı gün içinde ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(01/243) Van’da Gözaltına Alınan Dernek Yöneticileri…
24 Ocak 2020 tarihinde Van’da Tutuklu ve Hükümlü Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (TUHAY-DER) üye ve yöneticilerine yönelik bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 6 kişi 27 Ocak 2020 tarihinde adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Gözaltına alınanların isimleri: TUHAY-DER Eş Başkanları Seyfettin Ertaş ve Kudret Temel, dernek yöneticisi Kinyas Başak, derneğin eski Eş Başkanı Önder Soğukbulak ve dernek üyeleri Levent Kurt ile Yılmaz Sürücü.
(01/244) Urfa’da Gözaltına Alınan Kişiler…
27 Ocak 2020 tarihinde Urfa’nın Bozova ilçesinde jandarma tarafından yapılan ev baskınlarında 2 kişi (Niyazi Gümüş ve ismi öğrenilemeyen bir kişi) ‘örgüte yardım ve yataklık etme’ iddiasıyla gözaltına alındı.
(01/245) Diyarbakır’da Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Yerine kayyım atanan, Diyarbakır’ın Kocaköy ilçesinin HDP’li Belediye Eş Başkanı Rojda Nazlıer hakkında Diyarbakır 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 27 Ocak 2020 tarihinde başlandı.
İddianamede Rojda Nazlıer’in ‘örgüt üyesi olma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir.
Rojda Nazlıer, duruşmaya tutuklu olarak bulunduğu Kayseri Bünyan Kadın Cezaevi’nden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Avukatların tanık ifadelerinin ve savunmaların SEGBİS ile kayıt altına alınması yönündeki talebi mahkeme tarafından dosyaya katkı sunmayacağı gerekçesiyle reddedildi. Duruşma sırasında aralarında HDP milletvekillerinin de olduğu izleyiciler mahkeme başkanının kararıyla salondan çıkartıldı. Bu durumu tutanak altına almak isteyen avukatların polis müdahalesi ile tutanak tutamadan salondan çıkartıldığı öğrenildi. Mahkeme başkanının avukatların Rojda Nazlıer aleyhine tanıklık yapan kişiye soru sormasına müdahale ettiği, “cevap vermek zorunda değilsin” diyerek tanığı yönlendirdiği gerekçesiyle avukatların reddi hakim talebinde bulunduğu, bu talebin mahkeme tarafından kabul edilmediği bildirildi. Mahkeme Rojda Nazlıer’in tutukluluk halinin devamına karar vererek duruşmayı 20 Nisan 2020 tarihine erteledi.
Rojda Nazlıer, 21 Ekim 2019 tarihinde gözaltına alınmış ve 22 Ekim 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Kocaköy Belediyesi’ne 22 Ekim 2020 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atanmıştı.
(01/246) Diyarbakır’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Beritan Canözer hakkında ‘sosyal medya paylaşımlarında örgüt propagandası yaptığı’ iddiasıyla Diyarbakır 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 27 Ocak 2020 tarihinde devam edildi.
Beritan Canözer duruşmaya katıldı ve savunma yaptı. Esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, Beritan Canözer’in ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme duruşmayı 25 Mart 2020 tarihine erteledi.
(11/247) Reina Katliamı Davası…
“Reina katliamı” olarak bilinen, 1 Ocak 2017 tarihinde İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde bir eğlence merkezine düzenlenen ve 39 kişinin öldüğü saldırıyla ilgili olarak İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 27 Ocak 2020 tarihinde devam edildi. Davada 18’si tutuklu 58 sanık yargılanmaktadır.
Duruşmada esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, saldırıyı gerçekleştiren Abdulkadir Masharipov’un 39 kişiyi kasten öldürme ve anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs, 79 kişiyi kasten öldürmeye teşebbüs, ruhsatsız silah bulundurma suçlarından 40 kez ağırlaştırılmış müebbet ve 1583 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılmasını talep etti. Savcı 1 sanığın Abdulkadir Masharipov’a yardım suçundan 632 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmasını, 44 sanığın örgüt üyesi olma suçundan 18 yıla hapis cezası ile cezalandırılmasını, 11 sanık hakkında beraat kararı verilmesini ve 1 sanığın dosyasının ise ayrılmasını istedi.
Savunmaların ardından mahkeme tutuklu sanıkların bu hallerinin devamına karar verdi ve duruşmayı 23 Mart 2020 tarihine erteledi.
(01/248) Elazığ Depremi İle İlgili Sosyal Medya Paylaşımları Nedeniyle Haklarında Soruşturma Açılan Kişiler…
27 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 24 Ocak 2020 tarihinde Elazığ’da meydana gelen deprem ile ilgili yaptıkları sosyal medya paylaşımlarında ‘Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, devletin kurum ve organlarını alenen aşağıladıkları’ ve ‘halk arasında endişe, korku ve panik oluşturdukları’ iddialarıyla 50 kişi hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma açıldığı öğrenildi.
(01/249) Hakkında Suç Duyurusunda Bulunulan Gazeteci…
27 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 24 Ocak 2020 tarihinde Elazığ’da meydana gelen deprem sonrasında yaptığı haberler nedeniyle gazeteci Serdar Akinan hakkında Elazığ Valiliği’nin suç duyurusunda bulunduğu öğrenildi.
(01/250) Elazığ’da Engellenen Belediye Araçları…
27 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, HDP’li Kars Belediyesi tarafından Elazığ’da meydana gelen deprem sonrasında toplanan yardım malzemelerini taşıyan tırın polis tarafından durdurulduğu öğrenildi. Polisin yardımların doğrudan HDP’liler tarafından dağıtılmasına izin verilmeyeceğini belirtmesi üzerine yardım malzemelerinin AFAD yetkililerine teslim edildiği öğrenildi. Haberde kimi dernek ve vakıfların topladıkları yardım malzemelerini herhangi bir engelleme olmadan doğrudan halka dağıttıkları ifade edildi.
(01/251) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
25 Ocak 2020 tarihinde Konya’da gözaltına alınan 2 kişi 27 Ocak 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.