Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
29 Ocak 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(01/252) Adana’da Polis Şiddetine Maruz Kalan Çocuk…
28 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, gözaltında maruz kaldığı şiddeti ve ajanlık dayatmasını gazetecilere anlattığı gerekçesiyle F. Ç. (15, e) isimli çocuğun Adana’nın Seyhan ilçesindeki Denizli Mahallesi’nde 27 Ocak 2020 tarihinde polis tarafından durdurulduğu ve F. Ç.’nin bir kez daha polisin sözlü ve fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Maruz kaldığı şiddet sonucunda F. Ç.’nin kaşında açılma meydana geldiği bildirildi. 20 Ocak 2020 tarihinde Adana’nın Seyhan ilçesinde ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla gözaltına alınan F. Ç. götürüldüğü Denizli Karakolu’nda ajanlık yapmaya zorlanmış, bunu kabul etmediği için polisin fiziksel şiddetine maruz kalmıştı.
(01/253) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1176 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 28 Ocak 2020 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
28 Ocak 2020 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mahmut Konuk, Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Merve Demirel, Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı öğrenildi.
Buna göre, 28 Ocak 2020 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(01/254) İzmir’de Eyleme Polis Engellemesi…
Elazığ’da meydana gelen depremden zarar gören kişilere ulaştırmak üzere Ergani Belediyesi ve Kars Belediyesi tarafından gönderilen yardım araçlarının Elazığ Valiliği tarafından kente alınmamasını protesto etmek için aralarında Halkların Demokratik Partisi (HDP) İzmir milletvekili Serpil Kemalbay’ın da olduğu bir grubun İzmir’in Konak ilçesinde 28 Ocak 2020 tarihinde yapmak istediği basın açıklaması polis tarafından engellendi. Engelleme üzerine açıklamanın HDP İzmir il binası önünde yapıldığı öğrenildi.
(01/255) İstanbul’da Gözaltına Alınan İranlı Sanatçı…
28 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, İranlı rap sanatçısı Amir Hossein Maghsoudloo’nun İstanbul’un Fatih ilçesinde gözaltına alındığı öğrenildi. Söz konusu haberlerde Maghsoudloo’nun ‘uyuşturucu kullanmaya teşvik’ iddiasıyla İran’da kırmızı bültenle arandığı belirtildi.
(01/256) Mardin’de Gözaltında İşkence İddiasına Takipsizlik…
28 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mardin Cumhuriyet Başsavcılığı’nın gözaltında işkence ve kötü muameleye maruz kalan F. A. isimli kişinin yaptığı suç duyurusu hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verdiği öğrenildi. F. A.’nın avukatı Fevzi Adsız basında yer alan ifadelerinde savcılığın tanıkları dinlemeden ve kamera kayıtlarını incelemeden karar verdiğini belirtmektedir. İçişleri Bakanlığı tarafından Mardin Büyükşehir Belediyesi’ne kayyım atanmasını protesto etmek için Mardin’de 21 Ağustos 2019 tarihinde yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde gözaltına alınan F. A., gözaltında işkence ve kötü muameleye maruz kaldığını iddia etmiş; basında yer alan haberlerde maruz kaldığı işkence nedeniyle sırtına 6 dikiş atılan F. A.’ya zorla yakalama tutanağı imzalatılmaya çalışıldığı, imzalamaması üzerine emniyet müdürlüğü bahçesinde bulunan konteynerde copla tacize ve tecavüz tehdidine maruz kaldığı belirtilmişti.
(01/257) Gezi Davası…
Osman Kavala, Yiğit Aksakoğlu, Ali Hakan Altınay, Ayşe Mücella Yapıcı, Ayşe Pınar Alabora, Can Dündar, Çiğdem Mater Utku, Gökçe Yılmaz, Handan Meltem Arıkan, Hanzade Hikmet Germiyanoğlu, İnanç Ekmekçi, Mehmet Ali Alabora, Mine Özerden, Şerafettin Can Atalay, Tayfun Kahraman ve Yiğit Ali Ekmekçi hakkında 2013 yılındaki Gezi Parkı eylemleri ile ilgili olarak İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 28 Ocak 2020 tarihinde devam edildi.
İddianamede 16 kişinin ‘Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüs etme’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir. İddianamede ayıca kimi sanıkların ‘nitelikli mala zarar verme’, ‘tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi’, ‘ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme’, ‘nitelikli yağma’, ‘nitelikli yaralama’, ‘2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na muhalefet’ ve ‘6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar Hakkında Kanun’a muhalefet’ gibi suçlardan da cezalandırılması istenmektedir.
Mahkemenin reddi hakim talebini reddetmesi üzerine avukatların karara tepki göstererek salonu terk ettiği bildirildi. Avukatlar olmadan yargılamaya devam edilmek istenmesine tepki gösteren Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun mahkeme başkanı tarafından salondan çıkarıldığı öğrenildi. Mahkeme, Ali İsmail Korkmaz’ın ölümüne neden olan Mevlüt Saldoğan’ın “zarar gördüğü” iddiasıyla davaya katılma kararına yönelik itirazı reddetti.
Mahkeme, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin derhal tahliyesine hükmedilmesini belirten 10 Aralık 2019 tarihli kararına rağmen Osman Kavala’nın tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 18 Şubat 2020 tarihine erteledi.
İş insanı Osman Kavala 1 Kasım 2017 tarihinde tutuklanmıştı. 16 Kasım 2018 tarihinde İstanbul’da düzenlenen operasyonlarda gözaltına alınan ve 18 Kasım 2018 tarihinde tutuklanan Yiğit Aksakoğlu ise davanın 24 Haziran 2019 tarihinde görülen ilk duruşmasında tahliye edilmişti.
(01/258) Sur’dan Tahliye Edilenlerin Yargılandığı Dava…
Diyarbakır’ın Sur ilçesinde sokağa çıkma yasağı ve çatışmalar nedeniyle ilçede mahsur kaldıktan sonra 2016 yılının Şubat ve Mart aylarında tahliye edilen kişilerden 19’u tutuklu 40 kişi hakkında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davan görülmesine 28 Ocak 2020 tarihinde devam edildi.
Mahkeme 10 Ocak 2020 tarihli kararında davanın her bir sanık yönünden tefrik edilmesine hükmetmişti.
Mahkeme, duruşması görülen 1 kişiyi (İhsan Karatay) ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 15 yıl hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme Hamza Tunç hakkında açılan davanın duruşmasını 27 Şubat 2020 tarihine erteledi.
(01/259) Şırnak’ta Yargılanan Kişiler…
5 kişi (Şırnak’ın merkez ilçesine bağlı Kumçatı beldesinin eski Belediye Eş Başkanı Mehmet Demir, Veli Encu, HDP çalışanları Salih Kerçin, Mazlum Güzel ve Şehmus Kerçin) hakkında ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla Şırnak 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 28 Ocak 2020 tarihinde devam edildi. Esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcılığın Mehmet Demir ile Mazlum Güzel’in ‘örgüt üyesi olmak’, Veli Encü ile Şehmus Kerçin’in ise ‘örgüte yardıma teşebbüs’ suçlarından cezalandırılmasını, Salih Kerçin hakkında beraat kararı verilmesini talep ettiği öğrenildi. Mahkeme 5 kişinin tutukluğunun devamına karar verdi ve duruşmayı 30 Ocak 2020 tarihine erteledi. Söz konusu 5 kişi 22 Mayıs 2019 tarihinde gözaltına alınmış, 24 Mayıs 2019 tarihinde tutuklanmıştı.
(01/260) Adana’da Yargılanan Kişi…
Eğitim-Sen Adana Şubesi eski başkanı Güven Boğa hakkında 26 Aralık 2013 tarihinde Adana’da katıldığı bir basın açıklaması gerekçe gösterilerek ‘2911 sayılı toplantı ve gösteri yürüyüşlerine muhalefet’ iddiasıyla Adana 10. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 28 Ocak 2020 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 11 Şubat 2020 tarihine erteledi.
(01/261) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
28 Ocak 2020 tarihinde Balıkesir merkezli bir soruşturma kapsamında 3 ilde 5 kişi, Ankara’da ByLock kullandıkları iddiasıyla 11 kişi gözaltına alındı.
(01/262) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
Hasan Hüseyin Günakan isimli bir kişi hakkında İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 28 Ocak 2020 tarihinde görüldü. Mahkeme sanığı ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 8 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırdı.
(01/263) Elazığ’da Engellenen Belediye Araçları…
28 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır’ın HDP’li Ergani Belediyesi tarafından deprem bölgesinde yaşayanlarla dayanışmak için toplanan ihtiyaç malzemelerini ulaştırmak üzere ikinci kez kente gelen araçların Elazığ’ın Maden ilçesinde polis tarafından durdurulduğu ve yardım malzemelerinin Ergani ilçesinde Kızılay’a teslim edilmesi için geri gönderildiği öğrenildi. Ergani Belediyesi tarafından gönderilen iki yardım kamyonunun kente girişi 26 Ocak 2020 tarihinde Elazığ Valiliği tarafından engellenmişti.
(01/264) Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Hakkari Valiliği 28 Ocak 2020 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde açık alanlarda düzenlenecek gösteri yürüyüşü, açık hava toplantısı, basın açıklaması, oturma eylemi, stant açma, imza kampanyası, konser, şenlik, vb. her türlü eylem ve etkinlikler ile el ilanı, broşür, afiş vb. materyalin asılması ve dağıtılmasını 29 Ocak 2020 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladığını duyurdu. Bu kararla Hakkari’de 4 Nisan 2019 tarihinden bu yana kesintisiz uygulanan eylem ve etkinlik yasağı 314 güne uzatılmış oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.