Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
30 Eylül – 2 Ekim Günlük İnsan Hakları Raporu
(10/001) Operasyonlar ve Saldırılar…
30 Eylül 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden 1 Ağustos 2023 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içindeki Zap bölgesinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) birimleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 2 militanın öldüğü öğrenildi.
1 Ekim 2023 tarihinde Ankara’nın Çankaya ilçesindeki Emniyet Genel Müdürlüğü’ne bombalı saldırı düzenlendi. Saldırı sonucu 2 polis memurunun yaralandığı ve saldırıyı gerçekleştirdiği bildirilen 2 kişinin ise öldüğü öğrenildi. Basında yer alan haberlerde saldırının HPG tarafından üstlenildiği belirtildi.
(10/002) Yaşamını Yitiren Mahpus…
İzmir Şakran 1 Nolu T Tipi Cezaevi’nde tutulan ve geçirdiği kalp krizi sonrasında infazı 14 Ağustos 2023 tarihinde 3 ay süreyle ertelenen Yılmaz Özalp isimli hasta mahpus 1 Ekim 2023 tarihinde tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi.
(10/003) Yaşamını Yitiren Mahpus…
2 Ekim 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van T Tipi Cezaevi’nde tutulan kanser hastası mahpus Erhan Baştin’in 19 Ağustos 2023 tarihinde yaşamını yitirdiği öğrenildi.
(10/004) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
30 Eylül 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara Sincan Kadın Cezaevi’nde tutulan siyasi mahpuslar hakkında hasta mahpusların serbest bırakılması için yapılan 3 günlük yemek almama eylemi nedeniyle disiplinlin soruşturması açıldığı öğrenildi. Hakkında disiplin soruşturması açılan mahpus sayısı ise öğrenilemedi.
1 Ekim 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Trabzon Beşikdüzü T Tipi Cezaevi’nde yapılan koğuş araması sırasında Abdurrahman İverendi isimli hasta mahpusa ait koltuk değneğine ve doktorlar tarafından kendisine verdiği raporlara el konulduğu öğrenildi.
2 Ekim 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, 23 Eylül 2023 tarihinde tutuklanan Aykırı haber sitesinin genel yayın yönetmeni Batuhan Çolak ile Ajans Muhbir’in yöneticisi Süha Çardaklı’nın götürüldükleri Ankara Sincan 2 Nolu L Tipi Cezaevi girişinde saçlarının zorla kesildiği öğrenildi.
(10/005) İzmir’de Eyleme Polis Müdahalesi…
29 Eylül 2023 tarihinde İzmir’de Konak İlçesinde Türkan Saylan Kültür Merkezi önünde Gezi Davası’nda verilen cezaların Yargıtay tarafından onanmasını protesto etmek için Türkiye İşçi Partisi (TİP) tarafından yapılan basın açıklamasının ardından yapılmak istenen yürüyüşe polis müdahale etti. Müdahale sonucu gözaltına alınan olmadığı öğrenildi.
(10/006) İstanbul’da Basın Açıklamasına Polis Müdahalesi…
Cumartesi Anneleri/İnsanları tarafından 30 Eylül 2023 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Galatasaray Meydanı’nda yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis, aralarında İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Eren Keskin’in de olduğu 26 kişiyi gözaltına aldı. Müdahale sırasında polisin gazetecileri ve hak örgütleri adına gözlemcilik faaliyetleri yapanları engellediği bildirildi. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltına alınanların isimleri: Hanife Yıldız, İkbal Eren, İrfan Bilgin, Mikail Kırbayır, Besna Tosun, Hasan Karakoç, Ali Ocak, Newroz Ali Tosun, Eren Keskin, Oya Ersoy, Leman Yurtsever, Nazım Dikbaş, Cüneyt Yılmaz, İsmail Yücel, Şükran Diler, Türkan Acar, Ömer Kavran, Hatice Onaran, Seyit Doğan, Begali Kurnaz, Davut Arslan, Hüseyin Aygül, Doğan Özkan, Gülendam Özdemir, Cem Güncü, Zehra Demir.
(10/007) Van’da Cumartesi Anneleri ile Dayanışma Eylemine Polis Müdahalesi…
Cumartesi Anneleri/İnsanları ile dayanışma için İHD Van Şube’sinin çağrısı üzerine 30 Eylül 2023 tarihinde Van’da yapılmak istenen basın açıklamasına valiliğin yasaklama kararını gerekçe gösteren polis tarafından izin verilmedi. Polisin müdahale ve engellemesi sonucu bina dışına çıkamayan hak savunucuları İHD Van Şube’sinin bulunduğu binanın girişinde oturma eylemi gerçekleştirdi.
(10/008) İstanbul’da Gözaltına Alınan HDP Yöneticileri ve Diğer Kişiler…
2 Ekim 2023 tarihinde İstanbul’da yapılan ev baskınlarında aralarında Halkların Demokratik Partisi (HDP) yöneticilerinin de oluğu 20 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların isimleri: Halkların Demokratik Kongresi (HDK) Genel Meclis üyesi Umut Kahraman Ezber, HDP PM üyesi Cengiz Topbaşlı, Demokratik Alevi Dernekleri (DAD) eski Eş Genel Başkanı Kadriye Doğan, Behiye Duman, Kürt Araştırmaları Derneği Eş Başkanı Eyüp Subaşı, HDP İstanbul İl yöneticisi Mesut Fırat, HDP Pendik ilçe Eş Başkanı Oya Aytekin, HDP İl Yöneticisi Çetin Aslanboğa, HDP Ataşehir İlçe Yöneticisi Halil Aksu, HDP Bakırköy İlçe Eş Başkanı Gonca Yangöz ile Mehmet Akçiçek, Bülent Yıldırım, Zaynel Azadi, Fikriye Sarıgöl, Burcu Demir, Fethiye Kızmaz, Behiye Demir, Hüseyin Avras, Baran Sümbül ve Oktay Okşal.
(10/009) Hakkında Soruşturma Açılan Milletvekili…
29 Eylül 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, YSP Urfa Milletvekili Ömer Öcalan hakkında katıldığı bir etkinlikteki konuşmasındaki “Mücadelemiz Abdullah Öcalan özgür olana kadar sürecek” şeklindeki sözleri nedeniyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından resen soruşturma başlatıldığı öğrenildi.
(10/010) Diyarbakır’da Yargılanan Belediye Eş Başkanları ve Diğer Kişiler…
Diyarbakır’ın Kulp ilçesinin Belediye Eş Başkanları Mehmet Fatih Taş ve Fatma Ay ile HDP ilçe Eş Başkanı Mehmet Abidin Karaman, Kulp Belediyesi Fen İşleri Müdürü Şener Aktaş, HDP’den belediye başkan adaylığı Yüksek Seçim Kurulu tarafından reddedilen Mehmet Emin Ay, Kulp Belediye Meclisi üyesi Yücel Çete ve Ümit Fidan hakkında, ‘tasarlayarak öldürme’, ‘devletin birliğini ve bütünlüğünü bozma’ ve ‘yangın, su baskını, tahrip, batırma, bombalama ya da nükleer, biyolojik, kimyasal silah kullanarak öldürme’ iddialarıyla Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 2 Ekim 2023 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 27 Aralık 2023 tarihine erteledi.
(10/011) Çanakkale’de AKP Bürosuna Saldırı…
29 Eylül 2023 tarihinde Çanakkale’de Adalet ve Kalkınma Partisi’ne (AKP) ait seçim irtibat bürosuna taşlı saldırı düzenlendi. Maddi hasara yol açan saldırı ile ilgili S. E. isimli 1 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
(10/012) Haklarında Fezleke Hazırlanan Milletvekilleri…
2 Ekim 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden dokunulmazlıklarının kaldırılması talebiyle 7 milletvekili hakkında hazırlanan fezlekelerin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) gönderildiği öğrenildi.
Haklarında fezleke hazırlanan milletvekilleri:
- Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili Murat Bakan,
- Yeşil Sol Parti (YSP) Grup Başkanvekili ve Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş,
- YSP Van Milletvekili Pervin Buldan,
- YSP Muş Milletvekili Sezai Temelli,
- Demokrat Parti (DP) İstanbul Milletvekili Cemal Enginyurt
- Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu
- MHP Afyon Milletvekili Mehmet Taytak.
(10/013) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
29 Eylül 2023 tarihinde Antalya merkezli bir soruşturma kapsamında 11 ilde düzenlenen operasyonlarda 52 kişi; Balıkesir merkezli bir soruşturma kapsamında 5 ilde düzenlenen operasyonlarda 25 kişi gözaltına alındı.
2 Ekim 2023 tarihinde Aydın’ın Didim ilçesinde yasadışı yollarla yurt dışına çıkmaya çalıştıkları iddiasıyla 8 kişi gözaltına alındı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.