Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
30 Eylül 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/308) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
29 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 8 Ağustos 2020 tarihinde Mardin’in Derik ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 2 militanın öldüğü; 21 Eylül 2020 tarihinde Hakkari kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 2 militanın öldüğü öğrenildi.
(09/309) Van’da İşkence ve Kötü Muamele Sonucunda Yaşamını Yitiren Kişi…
11 Eylül 2020 tarihinde Van’ın Çatak ilçesine bağlı Çığlıca mezrasında askerler tarafından gözaltına alınan 2 kişiden Servet Turgut, 30 Eylül 2020 tarihinde tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. Söz konusu 2 kişinin 11 Eylül 2020 tarihinde gözaltına alınarak helikopterle götürüldükleri, 13 Eylül 2020 tarihinde ise Van Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin yoğun bakım servisinde tedavi altında oldukları öğrenilmişti. 16 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Servet Turgut’un ilk olarak bilinci kapalı halde özel bir hastaneye götürüldüğü, hakkında “yüksekten düşme sebebiyle getirilen entübe hasta” notuyla yapılan hastane kaydının ardından her iki gözde ve her iki kulakta deri altındaki kılcal damarların zarar gördüğünü, eller ve göğüs ön duvarında derinin en üst tabakasının kalkmış durumda olduğunu belirten bir rapor verilmişti.
Söz konusu 2 kişinin gözaltına alındıktan sonra helikopterden atıldıkları iddialarına ilişkin 21 Eylül 2020 tarihinde Van Valiliği tarafından yapılan açıklamada “dur ihtarına uymayarak kaçmaya çalıştıkları esnada kayalık alanda düştükleri ve yaralandıkları gözlemlenmiş, mukavemet göstermesine rağmen yakalanıp usulüne uygun olarak muhafaza altına alınmıştır” denilmişti.
(09/310) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
29 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Şırnak T Tipi Cezaevi’nde tutulan 7 mahpusun istekleri ve iradeleri dışında başka cezaevlerine sevk edildiği öğrenildi. Sevk edilen mahpusların ve sevk edildikleri cezaevlerinin isimleri: Yahya İdin, Ömer Urum ve Yusuf Şahin Maraş 1 Nolu L Tipi Cezaevi; Musa Külter Malatya E Tipi Cezaevi; Nesim Kalkan Mersin Tarsus Cezaevi. Nesibe Kaplan ve Osman Beytur’un ise hangi cezaevlerine sevk edildiği öğrenilemedi. Haberlerde ayrıca sevk sırasında Musa Külter’in infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığı ve yerde sürüklendiği belirtildi.
29 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Düzce Cezaevi’nde tutulan Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) üyesi avukat Aycan Çiçek’in infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığı ve işaret parmağının kırıldığı öğrenildi. Haberde parmağı kırılmasına rağmen Aycan Çiçek’in hastane veya revire götürülmek yerine disiplin hücresine konulduğu, ancak beşinci günde hastaneye götürüldüğü belirtilmektedir.
(09/311) İstanbul’da Özel Güvenlik Görevlisinin Şiddetine Maruz Kalan Kişiler…
29 Eylül 2020 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde bulunan Şişhane metro istasyonunda kızı için metroya kart basmadığı gerekçesiyle Umut Kaçar ve kızı R. K.’nin (10) metro istasyonunda görevli özel güvenlik görevlilerinin fiziksel şiddetine maruz kaldıkları öğrenildi. Umut Kaçar’ın maruz kaldığı fiziksel şiddet ile ilgili görevliler hakkında şikayetçi olduğu bildirildi.
Umut Kaçar basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Seçim döneminde 12 yaşından küçüklere ulaşımda ücretsiz binme imkanı sağlanmıştı. Ben de kartı bu yüzden basmadığımı söyledim. Orada bulunan güvenlikçi böyle bir şeyin olmadığını söyledi. Ondan sonra oda güvenlik amirini çağırdı. O da gelip bize bağırıp, çağırıp müdahale etmeye başladı. Beni yaklaşık olarak 400 metre sürükledi. Ben sürüklenirken kızım da öbür tarafta panikledi ve ağlamaya başladı.”
(09/312) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
1421 gündür devam etmekte olan “İşimi Geri İstiyorum” eylemi kapsamında Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 29 Eylül 2020 tarihlerinde saat 18.00’de yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis, eyleme katılanları fiziksel şiddet kullanarak İnsan Hakları Anıtı’nın önünden uzaklaştırdı.
(09/313) Kocaeli’de Tutuklanan Gazeteciler…
Kocaeli Halk gazetesi internet sitesinin imtiyaz sahibi Faruk Bostan ile sitenin yazı işleri müdürü Bülent Karagöz’ün Kartepe ilçesinde gerçekleşen tecavüz ve cinsel istismar iddiasıyla ilgili haberler nedeniyle 28 Eylül 2020 tarihinde ‘iftira’ suçlamasıyla tutuklandığı öğrenildi.
(09/314) Mersin’de Gözaltına Alınan HDP Yöneticileri…
29 Eylül 2020 tarihinde Mersin’de yapılan ev baskınlarında Halkların Demokratik Partisi (HDP) Mersin İl Eş Başkanı Gülbahar Şöfer ve HDP Parti Meclisi üyesi Barış Karabıyık gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemeyen 2 HDP yöneticisinin, HDP üye ve yöneticilerinin Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınmasını protesto etmek için 28 Eylül 2020 tarihinde HDP il binası önünde “duran insan” eylemi yaptıkları bildirildi.
(09/315) Batman’da Gözaltına Alınan Kişiler…
29 Eylül 2020 tarihinde Batman’ın Kozluk ilçesinde yapılan ev baskınlarında 2 kişinin (Harun Bozyiğit ve Mazlum Bozyiğit) gözaltına alındığı ve daha sonra soruşturmanın yürütüldüğü Mardin’e götürüldüğü öğrenildi. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(09/316) Mardin’de Engellenen Basın Açıklaması…
HDP üye ve yöneticilerinin gözaltına alınmasını protesto etmek için 29 Eylül 2020 tarihinde Mardin’de HDP il binası önünde yapılmak istenen basın açıklamasına polis izin vermedi.
(09/317) Kars’a Girişleri Engellenen Kişiler…
29 Eylül 2020 tarihinde HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan’ın Kars’ta yapacağı ziyaretlere katılmak üzere Kars’a giden HDP üye ve yöneticilerinin şehre girişine Valiliğin eylem ve etkinlik yasağı gerekçe gösterilerek polis tarafından izin verilmedi.
(01/318) HDP Eski Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
HDP eski Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ hakkında Ankara 16. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 29 Eylül 2020 tarihinde devam edildi.
İddianamede Figen Yüksekdağ’ın Demokratik Toplum Kongresi (DTK) içindeki faaliyetleri ve diğer eylemleri gerekçe gösterilerek ‘örgüt yöneticisi olmak’, ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Kanunu’na muhalefet’, ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’, ‘Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama’ suçlarından 30 yıldan 83 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Figen Yüksekdağ duruşmaya mazeret bildirerek katılmadı. Savunmaların ardından mahkeme Figen Yüksekdağ’ın tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 10 Aralık 2020 tarihine erteledi.
(09/319) CHP Yöneticisi İle İlgili Soruşturma…
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu hakkında Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Altun’un evinin fotoğrafının çekilmesi ile ilgili açılan soruşturmada İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 29 Eylül 2020 tarihinde takipsizlik kararı verdiği öğrenildi.
‘Özel hayatın gizliliğini ihlale azmettirme’, ‘suçu ve suçluyu övme’ ve ‘suç işlemeye tahrik’ suçlamalarıyla açılan soruşturma kapsamında Canan Kaftancıoğlu 30 Nisan 2020 tarihinde savcılığa ifade vermişti.
(09/320) İstanbul’da Yargılanan Kişiler…
6 Mayıs 2019 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Galatasaray Meydanı’nda iftar için kurulmak istenen “Yeryüzü Sofrası”na yönelik polis müdahalesinde gözaltına alınan ve aralarında yazar ve ilahiyatçı İhsan Eliaçık’ın da olduğu 8 kişi hakkında İstanbul 47. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 29 Eylül 2020 tarihinde başlandı.
Mahkeme polis müdahalesine ilişkin görüntülerin beklenmesi için duruşmayı 18 Aralık 2020 tarihine erteledi.
(09/321) Anayasa Mahkemesi’nin Osman Kavala Kararı…
Anayasa Mahkemesi (AYM) Birinci Bölümü, Osman Kavala’nın tutukluluğunun hukuki olmadığı gerekçesiyle ‘kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlali edildiği’ ile ilgili, 29 Eylül 2020 tarihinde görülmesi gereken bireysel başvuruya dair erteleme kararı aldı.
(09/322) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
29 Eylül 2020 tarihinde Urfa merkezli bir soruşturma kapsamında 3 ilde düzenlenen operasyonlarda 14 kişi; Ankara’da yapılan ev baskınlarında 12 kişi gözaltına alındı.
(09/323) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 29 Eylül 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 68 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.427 vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Buna göre 29 Eylül 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 8.130 vaka sayısı ise 317.272 oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.