Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4]
30 Nisan 2013 Günlük İnsan Hakları Raporu
(04/153) Hakkâri’de Bulunan Toplu Mezar…
Hakkâri’nin Şemdinli İlçesi’ne bağlı Bêgalte (Ormancık) Köyü yakınlarındaki Xepîştê bölgesine pancar toplamaya giden köylüler, PKK militanı 3 kişiye ait olduğu ileri sürülen toplu mezarda kemik ve elbise parçaları buldular.
(04/154) Mardin’de Açılan Faili Meçhul Cinayet Davası…
Ankara Jandarma Bölge Komutanı Musa Çitil hakkında Derik (Mardin) İlçe Jandarma Komutanı olarak görev yaptığı dönemde işlenen 13 faili meçhul cinayete ilişkin olarak Mardin Cumhuriyet Başsavcılığı’nın hazırladığı iddianamenin kabul edilmesi üzerine dava açıldığı 9 Eylül 2012’de öğrenilmişti.
Musa Çitil’in “güvenlik” gerekçesiyle dava dosyasının Çorum’a gönderilmesinin ardından Çorum 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanmasına 29 Nisan 2013’te başlandı. Duruşmaya sanık Ankara Jandarma Bölge Komutanı Tuğgeneral Musa Çitil raporlu olduğu için gelmedi. Müşteki avukatlarının, sanığın tutuklu yargılanması yönündeki talebini reddeden mahkeme heyeti duruşmayı 1 Temmuz 2013’e erteledi.
(04/155) Kolluk Kuvvetlerinin Aşırı Güç Kullanımı Sonucu Meydana Gelen İhlaller…
Gaziantep’te 28 Nisan 2013’te Gaziantepspor ile Galatasaray futbol takımları arasında oynanan maçın öncesinde stada girmek isteyen fakat biletlerinin sahte olduğu gerekçesiyle stada girişlerine izin verilmeyen Galatasaraylı taraftarlarla güvenlik güçleri arasında tartışma çıkmış, güvenlik güçleri taraftarlara biber gazıyla müdahale etmişti. Bu sırada bir özel güvenlik görevlisinde bulunan biber gazı tüpünün patlaması ve gazın rüzgârla birlikte çevreye yayılması üzerine gazdan etkilenen taraftarlar ambulanslarla hastanelere götürülmüştü. Olayın ardından 29 Nisan 2013’te açıklama yapan Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığı orantısız biber gazı kullanımı nedeniyle soruşturma başlatıldığını duyurdu.
(04/156) Kolluk Kuvvetlerinin Aşırı Güç Kullanımı Sonucu Meydana Gelen İhlaller…
İstanbul’un Beşiktaş İlçesi’nde 28 Nisan 2013’te, Maçka Parkı’nda bir bankta oturup sigara içen gazeteci Mustafa Erdem Kahveci ile avukat Burcu Özaydın’a “sigara içmek yasak” diyen polis ekibi açık havada böyle bir yasak olmadığını söyleyen iki kişiyi ters şekilde kelepçeleyerek gözaltına aldı.
(04/157) Cezaevlerinde Baskılar…
Tekirdağ 2 Nolu F Tipi Cezaevi’nde kalan 21 tutuklu ve hükümlünün cezaevinde çıplak arama uygulamasının dayatılması, sohbet hakkının engellenmesi gibi baskılara karşı 36 gündür devam ettiği açlık grevi eylemi, Tekirdağ Cumhuriyet Başsavcısı’nın taleplere olumlu yaklaşmasının ve taleplerin karşılanacağı yönündeki irade beyanı üzerine 29 Nisan 2013’te sonlandırıldı.
Hastaneye sevk edilerek genel kontrolden geçtikten sonra diyet programına alınan 21 tutuklu ve hükümlünün 25 Mart 2013’te süresiz-dönüşümsüz açlık grevi eylemine başlamasına neden olan talepleri şunlardı:
“Hapishaneye girişte dayatılan çıplak arama uygulamasına ve fiziki işkencelere son verilmeli,
Tutsaklara yönelik başta fiziki ve psikolojik işkence olmak üzere hakaret ve aşağılayıcı tavır ve uygulamalara son verilmeli
Havalandırma hakkı günde yalnızca bir saat ile sınırlandırılan ve hiçbir sosyal faaliyete katılımına izin verilmeyen ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpusların koşulları iyileştirilmeli
45/1 nolu “Sohbet Hakkı” genelgesi tam olarak ve tüm mahpuslara ayrımsız uygulanmalı
Aramalar amacına uygun yapılmalı, talan etme ve başta el yazması anı, öykü, şiir vb. içerikli olan defterlerimize el koyma uygulamasına son verilmeli
Keyfi bir biçimde açılan disiplin soruşturmaları ve kesinleşen cezalar iptal edilmeli
Hastane sevklerindeki kelepçeli muayene tedavi dayatmasına son verilmeli
Mahpusların hangi hücrede kimlerle kalacağına dair alınan kararlarda kişinin tercihi esas alınmalı, zorla ve yaptırım amaçlı yer değişikliği uygulamalarından vazgeçilmeli
Mahpuslar arası dayanışmaya izin verilmeli, bu kapsamda adımıza kayıtlı su ısıtıcısı, televizyon, buzdolabı gibi eşyaların ihtiyacı olan arkadaşlarımıza verilmesi önündeki engeller kaldırılmalı.”
(04/158) Cezaevlerinde Baskılar…
Silivri (İstanbul) 3 Nolu L Tipi Cezaevi’nde tutuklu bulunan Yakınları Kaybedilenler Derneği (YAKAYDER) çalışanı Kemal Aydın’ın, kalp hastalığı nedeniyle götürüldüğü hastanede kelepçeli şekilde muayene olmayı kabul etmemesi nedeniyle tedavisinin yapılamadığı 29 Nisan 2013’te öğrenildi.
(04/159) Cezaevlerinde Baskılar…
30 Nisan 2013’te açıklama yapan Filiz Kartal, kalp hastalığı nedeniyle Erzurum Devlet Hastanesi’nden Ankara’ya sevk edilen tutuklu eşi Burhan Kartal’ın kaldığı Sincan 2 Nolu F Tipi Cezaevi’nde işkence ve kötü muameleye uğradığını belirterek eşinin “bedenime elektrik verdiler, vücudum simsiyah ve darp izleri var” dediğini aktardı.
(04/160) 1 Mayıs İşçi Bayramı Öncesinde Müdahale Edilen, Yasaklanan Etkinlikler, Gözaltına Alınan Kişiler…
İçişleri Bakanı Muammer Güler’in İstanbul’daki 1 Mayıs kutlamaları öncesinde 18 Nisan 2013’te yaptığı açıklamada Taksim Meydanı’nda kutlama yapılmayacağını açıklamasının ardından İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu da 29 Nisan 2013’te Taksim Meydanı’nda miting yapılamayacağını açıkladı.
Alınan yasak kararı nedeniyle 29 Nisan 2013’te Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la görüşen KESK ve DİSK başkanlarına da Takim Meydanı’nda kutlama yapılmasına izin verilmeyeceği yanıtı verildi.
(04/161) Cizre’de Tutuklanan Kişiler…
Şırnak’ın Cizre İlçesi’nde 26 Nisan 2013’te yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan Şehmus Geçit, Siphan Esim ve Aziz Uygur adlı 3 kişi “yasadışı örgüt üyesi oldukları” gerekçesiyle 29 Nisan 2013’te tutuklanarak Mardin E Tipi Cezaevi’ne gönderildi.
(04/162) Diyarbakır’da Devam Eden Nefret Cinayeti Davası…
Diyarbakır’da 2012 yılının Haziran ayında babası ve 2 amcası tarafından “eşcinsel olduğu” gerekçesiyle kurşunlanarak öldürülen R.Ç.’nin (17) öldürülmesine ilişkin davada baba M.Ç., R.Ç.’nin amcaları Ş.Ç. ve A.Ç.’nin yargılanmasına 30 Nisan 2013’te devam edildi.
Diyarbakır 3. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, sanıklar hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası talep etti. Mahkeme heyeti, sanıkların esas hakkındaki savunmalarını hazırlamaları amacıyla duruşmayı 24 Mayıs 2013’e erteledi.
(04/163) Cezaevlerinde Baskılar…
27 Temmuz 2011’den 30 Nisan 2013’e kadar geçen 643 günlük süre içinde avukatlarıyla görüştürülmeyen PKK lideri Abdullah Öcalan’la görüşmek için 30 Nisan 2013’te Bursa Cumhuriyet Savcılığı’na başvuran Asrın Hukuk Bürosu’na bağlı avukatlar Rezan Sarıca, Cengiz Yürekli ve Mazlum Dinç’in İmralı Adası’na gidişlerine, “1 Mayıs 2013 tarihinin resmi tatil olduğu” gerekçesiyle izin verilmedi.
(04/164) İstanbul’da Devam Eden 4. KCK Davası…
“KCK Soruşturması” adı altında siyasi parti üye ve yöneticilerine; insan hakları savunucularına; sendikacılara; akademisyenlere; hukukçulara; belediyelere; basın-yayın çalışanlarına; milletvekillerine yönelik düzenlenen ve binlerce insanın tutuklanmasıyla sonuçlanan operasyonlar kapsamında 13 Ocak 2012’de İstanbul, Ankara, İzmir, Diyarbakır, Mersin, Adana, Van, Malatya, Bursa, Kocaeli, Gaziantep, Hakkâri, Şanlıurfa, Elazığ, Bingöl, Mardin, Muş, Siirt, Batman, Ağrı, Şırnak’ta Terörle Mücadele Şubelerine bağlı polis ekipleri ev ve kurum baskınları düzenlemişti.
İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararıyla yürütülen operasyonda 39 kişi gözaltına alınmıştı. Gözaltına alınanlardan mahkemeye sevk edilen 31 kişinin aralarında BDP Merkez Yönetim Kurulu üyesi Tuncer Bakırhan, BDP eski milletvekili Fatma Kurtulan, BDP İstanbul il ve ilçe örgütü yöneticilerinin de bulunduğu tamamı 17 Ocak 2012’de tutuklanmıştı.
Tutuklanan 31 kişiden dosyası ayrılan BDP Merkez Yönetim Kurulu üyesi Tuncer Bakırhan ve BDP eski milletvekili Fatma Kurtulan’ın da bulunduğu 21 kişi hakkındaki iddianame 2 Ocak 2013’te İstanbul Cumhuriyet Savcısı tarafından hazırlanmış ve Fatma Kurtulan’ın “yasadışı örgüt yöneticisi olmak” suçlamasıyla dosyanın 1 numaralı sanığı olarak gösterildiği iddianame değerlendirilmesi amacıyla İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmişti.
İddianameyi 17 Ocak 2013’te kabul eden İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 13’ü tutuklu 21 kişinin yargılanmasına 30 Nisan 2013’te başlandı.
Duruşmada sanıkların kimlik tespitini yapan ve Kürtçe savunmalarını alan mahekeme heyeti, savcının dosyaya “yetkisizlik” kararı verilmesi ve sanıkların tahliye edilmesi talebini kabul ederek tutuklu 13 sanığın tutuksuz yargılanmak üzere tahliye edilmesine karar vererek dava dosyasını Ankara’ya gönderdi.
(04/165) Diyarbakır’da Devam Eden KCK Davası…
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talimatıyla Dicle İlçesi’nde Terörle Mücadele Şubesi’ne bağlı polis ekiplerinin 2011 yılında “KCK Soruşturması” adı altında düzenledikleri operasyonun ardından 16’sı tutuklu 36 kişinin yargılanmasına 30 Nisan 2013’te devam edildi.
Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada sanıkların Kürtçe ifadesini ve savcının esas hakkındaki mütalaasını alan mahkeme heyeti, tutuklu sanıklar Hasan Budak, Hayri Karaş ve Mustafa Birtane’nin tutuksuz yargılanmak üzere tahliyesine edilmesine karar vererek duruşmayı 25 Temmuz 2013’e erteledi.
(04/166) Yargılanan Kişiler…
Bitlis’te 11 Kasım 2012’de açlık grevi eylemlerine dikkat çekmek amacıyla düzenlenen yürüyüşe polis ekiplerinin müdahale etmesi sonucu ise aralarında Bitlis Milletvekili Hüsamettin Zenderlioğlu, BDP İl Örgütü Başkanı Şahin Çoban ve İHD Bitlis Şubesi Başkanı Hasan Ceylan’ın da bulunduğu çok sayıda kişi yaralanmış, gözaltına alınan 14 kişi de “yasadışı örgüt üyesi oldukları”, “polis memuruna görevini yaptırmamak için direndikleri”, “kamu malına zarar verdikleri” ve “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet ettikleri” gerekçeleriyle tutuklanmıştı.
Van 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 30 Nisan 2013’te görülen duruşmada tutuklu sanıkların ifadesini alan mahkeme heyeti, bir polis memurun bilirkişi olarak bir sonraki duruşmaya çağrılmasına ve tutuklu sanıkların tutukluluk hallerinin devam etmesine karar vererek duruşmayı 27 Haziran 2013’e erteledi.
(04/167) Yargılanan Öğrenci…
İstanbul’da 14 Ağustos 2011’de yüzleri puşili bir grubun boş bir markete molotofkokteyli atması nedeniyle çıkan olaylar esnasında olay yerine yakın bir yerden geçmekte olan Marmara Üniversitesi öğrencisi Emine Akman darp edilerek gözaltına alınmış ve çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklanmıştı.
“Yasadışı örgüt üyesi olmamakla birlikte yasadışı örgüt adına suç işlediği” iddiasıyla yargılanan Emine Akman’ın 30 Nisan 2013’te İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmasında Emine Akman’ın avukatını dinleyen mahkeme heyeti, Emine Akman’ın tutukluluk halinin devam etmesine karar vererek duruşmayı 23 Mayıs 2013’e erteledi.
(04/168) Gözaltına Alınan Dergi Muhabiri…
Bağımsızlık Demokrasi Sosyalizm için Yürüyüş Dergisi muhabiri Dilek Aslan 30 Nisan 2013’te İstanbul’un Şişli İlçesi’ne bağlı Mecidiyeköy Semti’nde yürürken Terörle Mücadele Şubesi’ne bağlı polis ekibi tarafından gözaltına alındı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: eozer@tihv.org.tr adresine konu başlığına “günlük insan hakları raporu üyelik talebi” yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] Twitter: @insanhaklari