Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
4-6 Mayıs 2024 Günlük İnsan Hakları Raporu
(05/031) Operasyonlar ve Saldırılar…
Milli Savunma Bakanlığı (MSB), 4 Mayıs 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içinde devam eden “Pençe-Kilit” operasyonu sırasında yıldırım düşmesi sonucu yaralanarak hastaneye sevk edilen 1 askerin (Ata Göçmen) kaldırıldığı hastanede öldüğünü duyurdu.
(05/032) Diyarbakır’da Yaşamını Yitiren Kişi ve Yaralanan Çocuk…
4 Mayıs 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 3 Mayıs 2024 tarihinde Diyarbakır’ın Hani ilçesi kırsalında hayvan otlatırken buldukları bir cismin patlaması sonucu Ömer Koç (18, e) isimli 1 kişinin olay yerinde yaşamını yitirdiği ve H. K. (15, e) isimli 1 çocuğun ise yaralanarak Dicle Üniversitesi Hastanesi’ne kaldırıldığı öğrenildi.
(05/033) İstanbul’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
4 Mayıs 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul’da 1 Mayıs kutlamaları esnasında yaşananlarla ilişkili gözaltına alınan 35 kişinin götürüldükleri Narkotik Şube’de adli suçlardan gözaltına alınan diğer kişilerle aynı nezarethanede tutulmalarına itiraz etmeleri üzerine polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı, sağlık kontrolü için hastaneye sevk edilen bazı kişilerin de hastanede ve gözaltı aracında polislerin fiziksel şiddetine maruz kaldığı, 1 kişiye (Özgür Cihan Uçar) düzenli kullanması gereken ilaçlara erişimine izin verilmediği ve gözaltına alınan kadınlara tuvalet ihtiyaçlarını gidermeleri için polisler tarafından naylon poşet verildiği öğrenildi.
(05/034) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
4 Mayıs 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 2022 yılından başlatılan bir soruşturma kapsamında 23 Nisan 2024 tarihinde İstanbul, Ankara ve Urfa’da yapılan ev baskınlarıyla gözaltına alınan 9 gazeteciden biri olan ve 26 Nisan 2024 tarihinde ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklanarak İstanbul Bakırköy Kadın Cezaevi’ne gönderilen gazeteci Esra Solin Dal’ın tutuklandığı tarihten beri tek kişilik odada tutulduğu öğrenildi.
(05/035) Cezaevinde Açlık Grevi…
4 Mayıs 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Erzurum Dumlu Y Tipi Cezaevi’nde tutulan Nurettin Kaya isimli mahpusun Y Tipi cezaevlerinde koşulların iyileştirilmesi ve aynı cezaevinde tutulan Cemil Kurt ve Alişan Gül isimli mahpusların sevk taleplerinin gerçekleştirilmesi için 200 gündür ‘ölüm orucu’ nda olduğu öğrenildi.
Haberlerde, Cemil Kurt ve Alişan Gül isimli mahpusların da aynı taleple süresiz açlık grevinde olduğu bildirildi.
(05/036) Tunceli’de Hafıza Mekânına Polis Müdahalesi…
3 Mayıs 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tunceli’nin Hozat ilçesinde 1937-1938 yılları arasında yaşanan Dersim Soykırımı’na ait fotoğrafların ve yazıların bulunduğu ve 2012 yılında Hozat Belediyesi tarafından yaptırılan ‘Dersim 38 Duvarı’na Kaymakamlık kararıyla polisler tarafından müdahale edildiği ve söz konusu fotoğraf ve yazıların kaldırıldığı öğrenildi.
(05/037) 1 Mayıs Kutlamalarına Yönelik Engelleme ve Müdahaleler…
İstanbul’da 1 Mayıs kutlamaları esnasında Saraçhane Meydanı’nda gözaltına alınan 65 kişiden 38’i, ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa muhalefet’, ‘örgüt propagandası yapma’ ve ‘görevi yaptırmamak için direnme’ iddialarıyla sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından 4 Mayıs 2024 tarihinde tutuklanırken 27 kişi, aynı tarihte adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(05/038) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Gazeteciler, Parti Yöneticileri ve Diğer Kişiler…
6 Mayıs 2024 tarihinde 2021 tarihli bir soruşturma kapsamında Diyarbakır’da gerçekleştirilen ev baskınlarında aralarında gazeteciler Nurcan Yalçın ve Derya Us ile Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Parti Meclisi (PM) üyelerinin de olduğu 8 kişi, ‘cezaevlerine para yatırmak” gerekçesiyle gözaltına alınarak il emniyet müdürlüğü’ne götürüldü. Gözaltına alınanların isimleri: Derya Us, Nurcan Yalçın, Sema Koç, Fatma Opçin, Zuhal Ayaz, Muhammed Özer, Songül İpek ve Dilan Polat Dirin. Dilan Polat Dirin, savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından aynı gün adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(05/039) Eskişehir’de Gözaltına Alınan Dernek Yöneticisi…
Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyesi Simay Ada Kart, 1 Mayıs kutlamalarında verilen gözaltı ve tutuklama kararlarına karşı gerçekleştirilen bir protestoya katılması gerekçe gösterilerek ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa muhalefet’ iddiasıyla 5 Mayıs 2024 tarihinde Eskişehir’de gözaltına alındı.
(05/040) İzmir’de Gözaltına Alınan Yönetmen…
5 Mayıs 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 2 Mayıs 2024 tarihinde İzmir’de düzenlenen ev baskınında gözaltına alınan belgeselci ve görüntü yönetmeni Koray Kesik’in gözaltı süresinin 3. defa 24 saat uzatıldığı öğrenildi.
(05/041) Mersin’de Tutuklanan Kişiler…
Mersin’in Akdeniz ilçesinde 29 Nisan 2024 tarihinde gerçekleştirilen ev baskınlarında gözaltına alınan Yoldaş Aba ve Sedat Aba isimli 2 kişi, 3 Mayıs 2024 tarihinde sevk edildikleri Mersin Sulh Ceza Hakimliği tarafından ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklandı.
(05/042) Mersin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
3 Mayıs 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mersin’de gerçekleştirilen ev baskınlarında 5 kişinin sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
(05/043) Mardin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
2 Mayıs 2024 tarihinde Mardin’in Artuklu ilçesinde yapılan ev baskınlarında ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla gözaltına alınan Özgür Zirek ve Nurullah Durmaz, aynı gerekçeyle sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından 3 Mayıs 2024 tarihinde adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(05/044) Bursa’da Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
2 Mayıs 2024 tarihinde Bursa’da gerçekleştirilen ev baskınlarında ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla gözaltına alınan 14 kişiden 2’si (Nesibe Akan ve Mahmut Yıldırım), 3 Mayıs 2024 tarihinde aynı gerekçeyle sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından tutuklanarak cezaevine gönderilirken 12’si (Muhammet Çelik, Elanur Tekin, Mehmet Emir, Sabiha Toktaş, Saliha Toktaş, Yusuf Yağız, Sadiye Çelik, Nurcan Apakan, Elif Karatekin, Mazlum Aymaz, Emine Borne ve Yusuf Vural), aynı tarihte sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(05/045) Şırnak’ta Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
30 Nisan 2024 tarihinde Şırnak’ta düzenlenen ev baskınlarıyla gözaltına alınan 5 kişiden 3’ü (Mehmet Atabey, Metin Mendez ve Ahmet Kaygusuz), sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından 4 Mayıs 2024 tarihinde ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklanırken 2 kişi (Yusuf Tatik ve Hamit Ayan), savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından aynı tarihte serbest bırakıldı.
(05/046) Adana’da Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
Adana’da 30 Nisan 2024 tarihinde gerçekleştirilen ev baskınlarında gözaltına alınan 7’si çocuk 15 kişiden 2’si (E.G., E.Y.), ‘örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme’ ve ‘tehlikeli maddeleri izinsiz olarak bulundurma veya el değiştirme’ iddialarıyla 4 Mayıs 2024 tarihinde tutuklanırken 13 kişi, aynı tarihte sevk edildikleri Adana Sulh Ceza Hakimliği tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(05/047) Tarlabaşı Toplumunu Destekleme Derneği Hakkında Açılan Dava…
Tarlabaşı Toplumunu Destekleme Derneği (TTM) hakkında derneğin faaliyetlerinin ‘hukuka ve ahlaka aykırı olduğu’ iddiasıyla İstanbul 18. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılan fesih davasının görülmesine 6 Mayıs 2024 tarihinde devam edildi. Duruşmada davaya müdahil olan İçişleri Bakanlığı’nın avukatının TTM’nin izinsiz basın ve eğitim faaliyetlerinde bulunduğunu ve ‘LGBTİ+ propagandası yaptığını’ öne sürerek derneğin kapatılması gerektiğini söylediği öğrenildi. Mahkeme, duruşmayı 21 Ekim 2024 tarihine erteledi.
(05/048) Eski Parti Eş Genel Başkanının Yargılandığı Dava…
Edirne F Tipi Cezaevi’nde 2016 yılından beri tutuklu bulunan Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında dönemin Ankara Cumhuriyet Başsavcısı ile ilgili ‘hukuk önünde hesap verecek’ sözleri gerekçe gösterilerek ‘terörle mücadelede görev almış kişileri hedef gösterme’ suçlamasıyla Ankara 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada verilen 2 yıl 6 ay hapis cezası, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Ceza Dairesi tarafından bozuldu. İstinaf Mahkemesi, suçun yasal unsurları oluşmadığı gerekçesiyle Selahattin Demirtaş hakkında beraat kararı verdi.
(05/049) Diyarbakır’da Avukatın Yargılandığı Dava…
6 Mayıs 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Diyarbakır Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Necat Çiçek hakkında katıldığı basın açıklamaları ve müvekkilleri gerekçe gösterilerek ‘örgüt üyesi olma’ suçlamasıyla hazırlanan iddianamenin Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildiği öğrenildi. Davanın ilk duruşması 21 Mayıs 2024 tarihinde görülecek.
(05/050) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
3 Mayıs 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) eski milletvekili Cuma İçten ile ilgili 245 haber ve 61 sosyal medya içeriğine İstanbul Küçükçekmece 1. Sulh Ceza Hakimliği tarafından erişim engeli getirildiği öğrenildi. Küçükçekmece 1. Sulh Ceza Hakimliği’nin aynı kararı kapsamında ABD’deki üniversitelerde gerçekleşen İsrail protestolarına yönelik polis müdahaleleri ile ilgili https://haber.sol.org.tr adresinde yer alan 1 habere de erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(05/051) Darbe Girişimi ile İlgili Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
Milli Savunma Bakanlığı (MSB), 5 Mayıs 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla Edirne sınır kapısından Yunanistan’a yasadışı yollarla geçmeye çalışan 4 kişinin gözaltına alındığını duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.