Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
4 Mart 2021 Günlük İnsan Hakları Raporu
(03/045) Kadın Cinayetleri…
Bianet’in, 3 Mart 2021 tarihinde yayınladığı “Erkek Şiddeti Çetelesi”ne göre 2021 yılının Şubat ayında Türkiye genelinde erkekler tarafından en az 33 kadın ve en az 1 çocuk öldürüldü. Açıklamada ayrıca erkeklerin en az 12 kadına tecavüz ettiği, en az 104 kadını seks işçiliğine zorladığı, 57 kadına şiddet uyguladığı, 4 çocuğu istismar ettiği ve 9 kadına tacizde bulunduğu belirtildi.
(03/046) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
3 Mart 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Batman Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde koğuş aramaları sırasında kişisel eşyalarının dağıtılmasına karşı çıkan mahpusların infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
(03/047) Cezaevindeki Açlık Grevleri ile İlgili Eyleme Polis Engellemesi…
PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin sona erdirilmesi talebiyle cezaevlerinde devam etmekte olan süresiz dönüşümlü açlık grevine dikkat çekmek için Halkların Demokratik Partisi (HDP) tarafından 3 Mart 2021 tarihinde Diyarbakır’da yapılmak istenen basın açıklamasına polis tarafından izin verilmedi. Basın açıklamasına polis tarafından izin verilmemesi üzerine basın açıklaması için gelenler bulundukları yerde oturma eylemi yaptı.
(03/048) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Dernek Üye ve Yöneticileri…
Medeniyetler Beşiğinde Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (MEBYA-DER) üye ve yöneticilerine yönelik soruşturma kapsamında 3 Mart 2021 tarihinde Diyarbakır’da 16 kişi gözaltına alındı.
Gözaltına alınanlardan isimleri öğrenilenler: Halime Topuz, Aziz Ölçen, Aysel Pehlivan, Mehmet Nur Savaş, Mustafa Karahan, Sait Börte, Ayşe Tutmaz, Mustafa Karahan, Mustafa Uyguner
Bu soruşturma kapsamında daha önce 14 kişi gözaltına alınmış; 2 kişi tutuklanmış ve 1 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı. 11 kişi ise halen gözaltındadır.
(03/049) Bursa’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Çocuk…
3 Mart 2021 tarihinde Bursa’da lise öğrencisi bir çocuğun sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alındığı ve aynı gün içinde savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı öğrenildi.
(03/050) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişi…
Mezopotamya Kültür Derneği çalışanı Emine Aksu, Mardin merkezli bir soruşturma kapsamında 3 Mart 2021 tarihinde Diyarbakır’da gözaltına alındı. Emine Aksu’nun Mardin’e götürüleceği öğrenildi.
(03/051) İstanbul’da Gözaltına Alınan Kişi…
3 Mart 2021 tarihinde İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nda Elazığ’dan İstanbul’a gelen Aynur Tazegül isimli 1 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(03/052) Tahir Elçi Davası…
Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi’nin 28 Kasım 2015 tarihinde Diyarbakır’da öldürülmesiyle ilgili polis memurları S. T., F. T., mesleğinden ihraç edilmiş polis memuru M. S. ve firari sanık U. Y. hakkında Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 3 Mart 2021 tarihinde başlandı.
İddianamede sanık 3 polis memurunun ‘bilinçli taksirle ölüme sebebiyet verme’ suçundan 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmaları istenmektedir. PKK üyesi olduğu iddia edilen U. Y.’nin ise ‘kasten öldürme’, ‘olası kast ile öldürme’, ‘6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar Hakkında Kanun’a muhalefet’, ‘devletin birliğini ve ülkenin bütünlüğünü bozma’, ‘mala zarar verme’ suçlarından toplam 3 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis ve 45 yıl hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Sanık polis memurları duruşmaya SEGBİS aracılığıyla katıldı ve savunma yaptı. Mahkeme Türkan Elçi, Mehmet Elçi ve Diyarbakır Barosu dışında yapılan davaya müdahil olma taleplerini Tahir Elçi’nin ölümünden zarar görmedikleri gerekçeyle reddetti. Elçi ailesinin avukatlarının sanık polis memurlarının tutuklanması yönündeki talebini reddeden mahkeme 3 sanık ile ilgili yurtdışı yasağı getirilmesine karar verdi ve duruşmayı 14 Temmuz 2021 tarihine erteledi.
(03/053) Eski Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Diyarbakır’ın Kayapınar ilçesinin Demokratik Bölgeler Partisi’nden (DBP) seçilmiş eski Belediye Eş Balkanı Fatma Arşimet hakkında Antalya 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 2 Mart 2021 tarihinde görüldü.
Savunmaların ardından mahkeme Fatma Arşimet’i ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(03/054) Hakkari’de Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Van Bölge Adliye Mahkemesi, Hakkari’nin Yüksekova ilçesinin Belediye Eş Başkanı İrfan Sarı hakkında Hakkari 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan verilen beraat kararını 3 Mart 2021 tarihinde bozdu ve İrfan Sarı’nın söz konusu suçtan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına hükmetti. Van Bölge Adliye Mahkemesi, ‘örgüt propagandası yapmak’ suçundan verilen 1 yıl 3 ay hapis cezasını ise onadı. Buna göre İrfan Sarı toplam 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmış oldu.
İrfan Sarı 15 Ekim 2019 tarihinde gözaltına alınmış, 17 Ekim 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafında tutuklanmış ve davanın 9 Mart 2020 tarihinde görülen duruşmasında tahliye edilmişti. Yüksekova Belediyesi’ne 18 Ekim 2019 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından kayyum atanmıştı.
(03/055) Diyarbakır’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Nurcan Yalçın hakkında Rosa Kadın Derneği’ne yönelik bir soruşturma kapsamında Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 3 Mart 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede Nurcan Yalçın’ın ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 9 Haziran 2021 tarihine erteledi.
(03/056) İstanbul’da Gazetecinin ve Diğer Kişilerin Yargılandığı Dava…
Aralarında gazeteci Sadiye Eser’in de olduğu 34 kişi hakkında İstanbul 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 3 Mart 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede sanıkların ‘örgüt üyesi olmak’, ‘örgüt propagandası yapmak’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 18 Haziran 2021 tarihine erteledi.
(03/057) Diyarbakır’da Yargılanan Dernek Yöneticisi…
Rosa Kadın Derneği Başkanı Adalet Kaya hakkında Diyarbakır 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 3 Mart 2021 tarihinde başlandı.
Savunmaların ardından mahkeme Adalet Kaya hakkındaki adli kontrol şartını kaldırdı ve duruşmayı 6 Eylül 2021 tarihine erteledi.
(03/058) Diyarbakır’da Yargılanan Kişi…
TJA aktivisti Ceylan Aslan hakkında Diyarbakır 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 3 Mart 2021 tarihinde başlandı.
Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 6 Eylül 2021 tarihine erteledi.
(03/059) İstanbul’da Sanatçının Yargılandığı Dava…
Sanatçı Ferhat Tunç hakkında sosyal medya paylaşımları nedeniyle İstanbul Büyükçekmece 4. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 3 Mart 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede Ferhat Tunç’un ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ ve ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Duruşmada Almanya’da bulunan Ferhat Tunç’un ifadesinin istinabe yoluyla alınması talebinin Darmstadt Savcılığı tarafından reddedildiği ve dosyanın iade edildiği bildirildi. Söz konusu yanıtta şu ifadelerin yer aldığı öğrenildi: “İfade özgürlüğü hakkının Federal Almanya Cumhuriyeti Anayasasınca vazgeçilmez bir hak olduğundan bahisle, adli yardımlaşma talebinizin yerine getirilmesinin Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sözleşmesi’nin 2-b maddesi uyarınca Federal Almanya Cumhuriyeti’nin anayasal düzenine aykırı olduğu gerekçesiyle yerine getirilemediği bildirilmektedir.” Mahkeme duruşmayı 22 Ağustos 2021 tarihine erteledi.
(03/060) Haklarında Fezleke Hazırlanan Milletvekilleri…
3 Mart 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden 8 milletvekili hakkında dokunulmazlıklarının kaldırılması talebiyle hazırlanan toplam 10 fezlekenin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne gönderildiği öğrenildi.
Haklarında Fezleke hazırlanan milletvekilleri:
- DBP Eş Genel Başkanı ve Diyarbakır Milletvekili Saliha Aydeniz (1 fezleke);
- Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu (1 fezleke);
- HDP Mersin Milletvekili Fatma Kurtalan (1 fezleke);
- HDP Diyarbakır Milletvekili İmam Taşçıer (1 fezleke)
- HDP Batman Milletvekili Feleknas Uca (3 fezleke);
- HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni (1 fezleke);
- Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Muğla Milletvekili Mehmet Yavuz Demir (1 fezleke);
- Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Hatay Milletvekili Lütfi Kaşıkçı (1 fezleke).
(03/061) Eylem ve Etkinliklerin Yasaklandığı İl ve İlçe…
Van Valiliği 3 Mart 2021 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde gösteri yürüyüşü ve açık hava toplantılarını 5 Mart 2021 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladı. Bu karar ile Van’da 21 Kasım 2016 tarihinden bu yana uygulanan eylem ve etkinlik yasağı kesintisiz 1579 güne uzatılmış oldu.
(03/062) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
3 Mart 2021 tarihinde İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında 8 ilde düzenlenen operasyonlarda 11 kişi gözaltına alındı.
(03/063) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
Aralarında emniyet müdürlerinin de olduğu 18 kişi hakkında MİT görevlilerinin ifadeye çağrılmasına ilişkin soruşturma kapsamında İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 3 Mart 2021 tarihinde görüldü. Mahkeme 10 kişiyi (Yurt Atayün, Ali Fuat Yılmazer, Kazım Aksoy, Erol Demirhan, Nuh Mehmet Damgacı ve Ayhan Albayrak, Sebahattin Kaplan, Musa Metin, Bilal İrice ve Ahmet Kılınçarslan) ‘Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini engellemeye teşebbüs’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 4 kişiyi (Oğuzhan Ceylan, Veli Tuluy, Fazıl Adnan İzgi ve Erkan Ünal) 7 yıl 6 ay, 1 kişiyi (Mehmet Gökkılıç) 6 yıl 3 ay hapis cezasıyla cezalandırdı. Mahkeme 3 kişinin ise beraatına hükmetti.
(03/064) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 3 Mart 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 65 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 689 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 11.520 olduğu belirtildi.
Buna göre 3 Mart 2021 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 28.771 vaka sayısı ise 2.734.836 oldu.
3 Mart 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kocaeli Gebze Kadın Cezaevi’nde tutulan 9 mahpusun Covid-19 testlerinin pozitif çıktığı öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.