Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4]
5-7 Aralık 2015 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/030) Balıkesir’de Polisin “Dur” İhtarına Uymadığı İddiasıyla Öldürdüğü Kişi…
Balıkesir’in Edremit İlçesi’nde “cinayet” suçlamasıyla aranan Faruk Koç (33) 4 Aralık 2015’te aracıyla yolda ilerlerken jandarma ekiplerinin “dur” ihtarına uymadığı iddiasıyla vurularak öldürüldü.
(12/031) Nusaybin’de Sokağa Çıkma Yasağı…
3 Aralık 2015’te ablukanın sona erdirildiği Nusaybin’de Mardin Valiliği 6 Aralık’ta Abdulkadirpaşa, Fırat, Dicle, Yenişehir mahallelerinde geçerli olmak üzere yeniden sokağa çıkma yasağı ilân etti.
- kez ilân edilen yasağın ardından operasyona başlayan polis ekiplerinin yasağın uygulandığı Dicle Mahallesi’nde kobra tipi zırhlı araçtan açtığı ateş nedeniyle 2 kişi yaşamını yitirdi. Ölenlerden birinin adının Mehmet Emin İnan (55) olduğu öğrenilirken, diğer kişinin kimliği tespit edilemedi. Saldırıda Rabia Taylan (49), Ahmet Çetin Kaya (51), Ali Yüce (36), D.Ç. (15) ve C.T. (13) adlı 2’si çocuk 5 kişi de yaralandı.
(12/032) Sur’da Sokağa Çıkma Yasağı…
Tahir Elçi’nin öldürüldüğü Diyarbakır’ın Sur İlçesi’nde 6. kez ilân edilen sokağa çıkma yasağı Cevatpaşa, Fatihpaşa, Dabanoğlu, Hasırlı, Cemal Yılmaz, Savaş Mahalleleri ile Gazi Caddesi’nde ve Dağkapı Meydanı’nda 7 Aralık 2015 itibariyle 6. gününe girdi.
4 Aralık 2015’te operasyonlarını sürdüren güvenlik güçlerinin kullandığı bir bomba atarın mermisinin isabet ettiği evde bulunan 2’si ağır 13 kişi şarapnel parçalarıyla yaralandı.
5 Aralık 2015’te sokağa çıkma yasağının uygulanmadığı bir bölgede yolda yürüyen Nihat Yılmaz (45), YDG-H üyelerinin polis kontrol noktasına açtığı iddia edilen ateşle vurularak yaralandı.
Öte yandan abluka nedeniyle Sur’da elektrik ve suların kesik olduğu, çatışmalar ve operasyonlar nedeniyle yaralananların tedavilerinin yapılamadığı bildirildi.
(12/033) Diyarbakır’da Sokağa Çıkma Yasağı İlânları…
Diyarbakır’ın Hazro İlçesi’nin Koçbaba, Akbulut, Ülgen, Mutluca, Zilipınar, Korhan adlı 6 köyünde 4 Aralık 2015’te ilân edilen sokağa çıkma yasağı 5 Aralık 2015’te sona erdirildi.
Fakat Diyarbakır Valiliği 5 Aralık 2015’te yine Hazro’da bu kez Çitlibahçe, Ormankaya, Güzdamı adlı 3 köyde ve Lice’de Kabakaya, Yalaza, Dolunay, Ortaç, Bağlan, Çavundur, Varlık, Esenli ve Çanak adlı 9 köyde yeniden sokağa çıkma yasağı ilân etti. Uygulama 6 Aralık 2015’te sona erdirildi.
(12/034) Güneydoğu’da Operasyonlar, Saldırılar…
Sokağa çıkma yasağının 6 mahallesinde devam ettiği Diyarbakır’ın Sur İlçesi’nde 5 Aralık 2015’te Kurşunlu Camisi yakınlarında çıkan çatışmada özel harekâtçı bir polis vurularak öldürüldü.
Sur’da 4 Aralık 2015’te yine sokak aralarında çıkan çatışmalarda 4 polisin ve çatışma arasında kalan bir sivilin yaralandığı öğrenilmişti.
Şırnak’ın Cizre İlçesi’nde 5 Aralık 2015’te oto lastikçisinde otomobillerinin lastiğini değiştiren askerlere silahlı saldırı düzenlenmesi nedeniyle 2 asker öldü, 2 asker de yaralandı.
Sokağa çıkma yasağının 5. defa uygulandığı Mardin’in Nusaybin İlçesi’nde 6 Aralık 2015’te zırhlı aracın geçişi esnasında patlama meydana geldi. Patlamada, 6 özel harekât polisi ağır yaralandı.
(12/035) Tahir Elçi Öldürüldü…
Tahir Elçi’nin katledilmesine ilişkin devam eden soruşturmada elde edilen ve süresi 2 dakika olan yeni görüntülere göre Tahir Elçi’yi öldüren atışın sokak içinden yapıldığı ama araç önündeki polisler tarafından yapılmadığı 6 Aralık 2015’te öğrenildi.
Soruşturmayı takip eden avukatlar bu görüntülerin 2 polisi öldürerek sokağa giren YDG-H üyesi 2 kişinin sokak içinde ateş etmedikleri tespitiyle birleştirildiğinde, Tahir Elçi’nin suikast sonucu veya sokak içinde ama daha geride bulunan polislerce açılan başka bir atışla vurulması ihtimallerini öne çıkardığını belirttiler.
Savcılık ise, sokak içinde bulunan polislere ait olanlar da dâhil 24 tabancayı toplayarak balistik incelemeye gönderdi. Bu arada sokakta bulunan 12 polisin ifadelerinin “şüpheli” sıfatıyla değil “tanık” sıfatıyla alındığı ortaya çıktı.
(12/036) Hrant Dink Soruşturması…
Hrant Dink’in öldürülmesine ilişkin kamu görevlilerine yönelik yürütülen ve hazırlanan 2 iddianamenin başsavcılık tarafından geri gönderildiği soruşturma kapsamında görevli savcılık tarafından 3. defa hazırlanan ve 26 üst düzey kamu görevlisinin şüpheli olarak yer aldığı iddianame 4 Aralık 2015’te yeniden İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderildi.
(12/037) İstanbul’da Patlama…
İstanbul’un Bayrampaşa İlçesi’nde 1 Aralık 2015’te çevik kuvvet polislerini taşıyan otobüse yönelik düzenlenen bombalı saldırıyı MLKP/FESK adlı örgüt üstlendi.
(12/038) Mersin’de Polisin Darp Ettiği Kişiler…
Mersin’de 4 Aralık 2015’te bir polis memurunun adliye binası önünde dilenen bir anne ile çocuğu sözlü tacizde bulunarak ve darp ederek gözaltına aldığı DİHA kameramanı tarafından kaydedildi.
(12/039) İstanbul’daki Geri Gönderme Merkezi’nde İsyan…
Sınır dışı edilmek üzere İstanbul’un Fatih İlçesi’nde bulunan Kumkapı Geri Gönderme Merkezi’nde sınırsız/belirsiz süreyle bekletilen sığınmacılar, merkezin koşullarını ve görevlilerin işkence/kötü muamele uygulamalarını protesto etmek için 5 Aralık 2015’te koğuşlarındaki yatak ve yorganları ateşe vererek isyan çıkardı. Kimsenin zarar görmediği yangın daha sonra söndürüldü.
(12/040) Mersin’de Gözaltına Alınan Polis…
Mersin Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü’nde görev yapan V.H. adlı trafik polisi, facebook hesabından yaygınlaştırdığı ve Cizre’deki sokağa çıkma yasağını, Gezi Parkı eylemlerini, Suruç Katliamı’nı konu edinen mesajları gerekçe gösterilerek 4 Aralık 2015’te gözaltına alındı. “Yasadışı örgüt propagandası yaptığı” ve “halkı kin ve düşmanlığa sevk ettiği” suçlamalarıyla mahkemeye sevk edilen V.H. adlî kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Mahkemedeki savunmasında kendine yöneltilen suçlamaları reddeden V.H., Cizre’de 4 yıl polis memuru olarak çalıştığını ve bu süre zarfında orada bulunanlarla arkadaşlık geliştirdiğini belirterek “duygusal bir bağlılık ve vicdani bir durumdan dolayı paylaşımda bulundum” dedi.
V.H.’nin 12 Eylül 2015’te HDP Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder’in “Mem’in Zin uğruna gördüğü zulümden bu yana zulümlere uyuyan Cizre bilirki hep aşk uğruna, sevgi uğrunaydı zulümler. Büyük yürekli insanların sevgilerinin Dicle olup taştığı, bütün zulümlerin bu yürekler karşısında pes ettiği, öldürerek daha çok sevgilerin, dostlukların çoğaldığı onurlu insanlara selam olsun, inadına barış diyen Ciziri Botan yanındayız” sözlerini paylaşması suç sayıldı.
Yine V.H.’nin “Suruç’ta katliam var sessiz kalma, katili tanıyoruz” şeklindeki sözleri de suç sayılırken V.H., savunmasında amacının Suruç’ta ölen üniversiteli öğrencilerin acısını paylaşmak olduğunu belirtti.
(12/041) Tunceli’de Doğum Günü Pastası Nedeniyle Yargılanan Kişiler…
PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın 4 Nisan 2015’teki doğum günü dolayısıyla üzerinde Abdullah Öcalan resmi olan bir pasta sipariş eden Z. Z. ile pastayı yapan pastane çalışanları Engin Ay ile Sinan Tekin hakkında “yasadışı örgüt üyesi oldukları” iddiasıyla açılan davaya 4 Aralık 2015’te devam edildi.
Tunceli Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmaya tutuksuz sanıklardan Sinan Tekin, sanık avukatları ve tanık olarak çağrılan pastane sahibi Mehmet Elma katıldı. Sanıklardan Zana Zirek, başka bir dosyadan dolayı tutuklu olduğu Elazığ E Tipi Cezaevi’nden telekonferans yöntemiyle ifade verdi.
Sanıkların ifadesini alan ve avukatlarının savunmalarını dinleyen mahkeme heyeti duruşma sonunda sanıkların beraat ettiğini açıkladı.
(12/042) İstanbul’da Eyleme Müdahale…
İstanbul’da 5 Aralık 2015’te Tutuklu Aileleriyle Dayanışma Derneği’nin (TUAD) çağrısıyla Aksaray Metro İstasyonu önünde “Müzakereler Başlasın, Öcalan’a Özgürlük” sloganıyla düzenlenen eyleme polis ekiplerinin, eylemin İstanbul Valiliği tarafından yasaklanmasını gerekçe göstererek müdahale etmesi sonucu 6 kişi gözaltına alındı.
(12/043) İzmir’de Basın Açıklamasına Saldırı…
Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) üyelerine yönelik düzenlenen gözaltı operasyonlarını protesto etmek için 4 Aralık 2015’te İzmir’de Kıbrıs Şehitleri Caddesi’nde toplanarak basın açıklaması yapan ESP üyelerine gaz bombalarıyla saldıran polis ekipleri 16 kişiyi darp ederek gözaltına aldı.
(12/044) Edirne’de Gözaltına Alınan Kadınlar…
Edirne’de 4 Aralık 2015’te ev baskınları düzenleyen polis ekipleri, 25 Kasım 2015’teki Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü dolayısıyla gerçekleştirilen eylemde atılan sloganlar nedeniyle Trakya Üniversitesi öğrencisi 7 kadını gözaltına aldı.
(12/045) Gezi Parkı Eylemleri Nedeniyle Yargılanan Kişiler…
Gezi Parkı eylemlerine destek vermek amacıyla İzmir’de düzenlenen protesto gösterilerine katıldıkları gerekçesiyle yargılanan 94 kişinin 2. duruşması 4 Aralık 2015’te görüldü.
“2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’na muhalefet ettikleri”, “kamu malına zarar verdikleri” ve “polise direndikleri” iddiasıyla yargılanan 94 kişinin İzmir 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmasında sanıkların savunmalarını almaya devam eden mahkeme heyeti, savunmaların tamamlanması amacıyla duruşmayı 14 Nisan 2016’ya erteledi.
(12/046) Hakkâri’de Yargılanan Belediye Başkanları, Çalışanı ve Parti Yöneticisi…
Düzenledikleri basın açıklamasıyla “özerklik” ilan ettikleri gerekçesiyle düzenlenen operasyonun ardından tutuklanan Hakkâri Belediyesi Eş başkanları Nurullah Çiftçi ve Dilek Hatipoğlu, HDP Merkez İlçe Örgütü Eş Başkanı İsmail Sihat Kaya ile Hakkâri Belediyesi Bınevş Kadın Merkezi çalışanı Hamide Özer’in yargılanmasına 4 Aralık 2015’te başlandı.
Hakkâri 2. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada sanıkların ifadelerini alan mahkeme heyeti, İsmail Sihat Kaya ile Hamide Özer’in tahliye edilmesine karar vererek duruşmayı 30 Aralık 2015’e erteledi.
(12/047) Erzurum’da Parti Binasına Baskın…
Erzurum’da 6 Aralık 2015’te Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) İl Örgütü binasına özel harekât polisleri baskın düzenledi. Kapıyı kırarak içeriye giren polisler yaptıkları aramanın ardından binadaki tüm materyallere el koydu.
Baskınla eş zamanlı olarak evine baskın düzenlenen DBP İl Eş Başkanı Mizgin Sayan Aksoy da gözaltına alındı.
(12/048) Türkiye Çapında Başlatılan Gözaltı Operasyonları…
4 Aralık 2015’te Şanlıurfa’nın Viranşehir İlçesi’nde eş zamanlı olarak yapılan ev baskınlarında 15 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
Van’ın Erciş İlçesi’nde özyönetim ilânı açıklamasına katıldıkları gerekçesiyle gözaltına alınan 2 kişiden KURDÎ-DER Erciş Şubesi Eş Başkanı Şakir Asıl “devletin bütünlüğünü bozduğu” gerekçesiyle 4 Aralık 2015’te tutuklandı.
Mardin’in Derik İlçesi’nde sokağa çıkma yasağının sürdüğü sırada gözaltına 5 kişiden Hamdullah Dölek “yasadışı örgüt üyesi olduğu” iddiasıyla 5 Aralık 2015’te tutuklandı.
Erzurum’un Hınıs İlçesi’nde düzenlenen ev baskınlarında gözaltına alınan 2 kişiden DBP İlçe Örgütü yöneticisi Yılmaz Gülçiçek “yasadışı örgüt üyesi olduğu ve propagandası yaptığı” suçlamasıyla 4 Aralık 2015’te tutuklandı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: eozer@tihv.org.tr adresine konu başlığına “günlük insan hakları raporu üyelik talebi” yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari