Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
5 – 7 Aralık 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/072) Diyarbakır’da Polisin Fiziksel Şiddetine Maruz Kalan Çocuk…
6 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır’ın Bağlar ilçesinde ismi öğrenilemeyen bir çocuğun polis tarafından yüzükoyun yere yatırılarak ve ters kelepçe takılarak gözaltına alındığı öğrenildi.
(12/073) İzmir’de Polisin Fiziksel Şiddetine Maruz Kalan Kişi…
6 Aralık 2020 tarihinde İzmir’in Menemen ilçesinde market işleten Serhat Demir isimli bir kişinin tartıştığı polislerin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
Serhat Demir basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Dükkandan satış yapmıyordum, sadece su servislerinin adreslerini yazıp çıkacaktım. Kaymakamlıktan su servisi yapacağıma dair iznim var, polis onu göstermeme bile müsaade etmedi. İzin kâğıdımı o an panikten bulamadım, diğer bayide olabileceğini, oraya gidersek gösterebileceğimi söyledim. Polis hakaretler ederek ‘bizi oyalıyorsun, yürü karakola’ dedi. Karakola gelmeyeceğimi, suçsuz olduğumu söyledim. Polis ‘Gel diyorsak, geleceksin’ dedi, ben itiraz edince ters kelepçe taktılar, başka bir polis ayağıma çelme taktı kaldırıma düştüm. O sırada bir yunus ekibi geldi. Yunuslardan biri ayağıyla başıma basarak yüzüme biber gazı sıktı. Apar topar polis aracına bindirildim. Polis yolda tüm sülaleme küfretti. ‘Bu ülkeden gideceksiniz, sizden bıktık’ dedi. ‘Ben Erzurumluyum, kimden bıktınız, siz nerenin polisisiniz?’ diye sordum. Karakolda kamerasız odada ellerimi ve gözümü bağlayarak bir kez daha darp ettiler. Sonrasında ters kelepçeli halde hastaneye götürdüler, orada doktor muayene yapabilmek için kelepçemi çıkarmalarını istedi. Orada bulunan 6 tane polis kelepçenin anahtarını bulamadı.”
(12/074) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
4 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır 3 Nolu T Tipi Cezaevi’nde Mehmet Sıdık Meşe isimli mahpusun 1 Aralık 2020 tarihinde infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Haberde, maruz kaldığı işkence ve diğer kötü muamele sonucu Mehmet Sıdık Meşe’nin kulağından ve gözünden yaralandığı belirtildi. Avukatı basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Sağ göz altında morarma, kirpik dibi siyah renkli ekimozlar, göz bebeği çevresinde kan oturması olarak tabir edilen görüntü, sol göz üstü kirpik diplerinde siyah renkli ekimozlar, iki gözde şişlik mevcuttur. Müvekkilim görmede bulanıklık yaşıyor. Yüzünde sol taraf ve yanağında şişlik var. Sol kulak içerisinde morarma ve aynı kulağın altı boyun bölgesinde çizik şeklinde morarma ve kızarıklık var. Müvekkilimin boynunu hareket etmede zorlandığını söyledi. Morarmanın olduğu bölgede ise şiddetli ağrı mevcut olduğunu söyledi. Sağ kol omuz altında kızarıklık olduğu, sol kol üstünde, koltuk altlarında şiddetli kas ağrısı şikayeti olduğunu, sırtta omurilik kemiğinin iki yanında cisimle vurulduğunu andıran morarma mevcut. Tam bel kısmında morarma, sağ ve sol ayakaltı ve iç yanlarında avuç içi büyüklük ve genişliğinde mavi mor karışımı ekimozlar mevcuttur (…) Ayın [Aralık] 2 ve 3’ünde ise müvekkilimle rutin görüşmeler yapılmış. Müvekkilim, cezaevi idaresi tarafından sistematik bir şekilde çağrılıp olayın kapatılmasına dönük telkinlerde bulunulmuş.”
4 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Rize Kalkandere L Tipi Cezaevi’nde tutulduğu tek kişilik odada yapılan arama sonrasında Serhat Karsu isimli mahpusa ait kişisel eşyalara (kitap, defter, masa, televizyon ve radyo) infaz koruma memurları tarafından el konulduğu ve bu duruma itiraz eden Serhat Karsu’nun fiziksel şiddete maruz kaldığı öğrenildi.
4 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Hatay T Tipi Cezaevi’nde mahpuslara verilen yemeklerin az olduğu öğrenildi.
4 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Antalya L Tipi Cezaevi’nde yakınları tarafından gönderilen kışlık kıyafetlerin mahpuslara verilmediği, mahpusların yazdığı mektupların gönderilmediği ve mahpuslara gelen mektupların kendilerine verilmediği öğrenildi.
5 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Eskişehir H Tipi Cezaevi’nde PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin sona ermesi talebiyle başlayan açlık grevine katılan mahpusların kaldığı odalarda günde üç kez arama yapıldığı, arama sırasında mahpuslara ait eşyaların dağıtıldığı, kitap ve kalemlere el konulduğu öğrenildi.
5 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bolu F Tipi Cezaevi’nde tutulan Latif Mollaahmetoğlu isimli bir mahpusun slogan attığı ve kapı dövme eylemi yaptığı gerekçesiyle infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Mahpusun bir yakını basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Abimi görüşe sürükleyerek getirdiler. Görüşmemiz bitmeden, son dakikalarda görüş kabinine girip, yine sürükleyerek götürdüler.”
5 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Urfa 2 Nolu T Tipi Cezaevi’nde Covid-19 salgınına ilişkin alınan önlemler kapsamında 65 yaş üstü mahpusların tek kişilik hücrelerde tutulduğu öğrenildi.
5 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Siirt E Tipi Cezaevi’nin kapatılacağı gerekçesiyle cezaevinde tutulan 408 mahpusun Batman Beşiri T Tipi Cezaevi’ne sevk edilmeye başlandığı öğrenildi.
(12/075) Cezaevinde Açlık Grevi…
4, 5 ve 6 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin ve maruz kaldıkları hak ihlallerinin sona ermesi talebiyle 26 Kasım 2020 tarihinde cezaevlerinde bazı mahpusların başladığı süresiz dönüşümlü açlık grevine aşağıdaki mahpusların katıldığı öğrenildi:
- Mersin Tarsus Kadın Cezaevi: 3 mahpus (yerine kayyım atanan Savur Belediye Eş Başkanı Gülistan Öncü, Elif Akçaren ve Zelal Karayi)
- Urfa 2 Nolu T Tipi Cezaevi: 8 mahpus (Abdullah Eşiyok, Muhammed Kaya, Osman Ay, Serhat Bulut, Ahmet Yılmaz, Mehmet Şiyar Kayadağ, Mustafa Mak, Hayati Ömer)
- Düzce T Tipi Cezaevi: 2 mahpus (Vedat Turgut ve Vedat Gültekin)
- Antalya L Tipi Cezaevi: 4 mahpus (Eshet Dalkılıç ve Selim Kığı ile isimleri öğrenilemeyen 2 mahpus)
- Van Yüksek Güvenlikli Cezaevi: 3 mahpus (isimleri öğrenilemedi)
- Van F Tipi Cezaevi: 3 mahpus (isimleri öğrenilemedi)
- Van T Tipi Cezaevi: 1 mahpus (ismi öğrenilemedi).
(12/076) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
İmralı adasında tutulan PKK lideri Abdullah Öcalan ile Hamili Yıldırım, Ömer Hayri Konar ve Veysel Aktaş’ın ailelerinin 4 Aralık 2020 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yaptığı görüşme başvurusunun verilen disiplin cezaları gerekçe gösterilerek aynı gün içinde reddedildiği öğrenildi.
(12/077) Şırnak’ta Gözaltına Alınan Belediye Eş Başkanı, Siyasi Parti Üye ve Yöneticileri…
1 Aralık 2020 tarihinde Şırnak’ın Merkez, İdil, Cizre, Uludere ve Silopi ilçelerinde yapılan ev baskınlarında Demokratik Toplum Kongresi’ne (DTK) yönelik bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan ve aralarında yerine kayyım atanmış Cizre Belediye Eş Başkanı Berivan Kutlu’nun, Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) üye ve yöneticilerinin de olduğu 23 kişiden 6’sı (Nafiye Geçgel, Aydın Deniz, Nevzat Kaygusuz, Leyla Erdem, Yakup Barkın, Resul Uysal) 4 Aralık 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. 2 kişi (Dursun Çakır, Yunus Özen) ise ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı. 1 kişinin ise hastanede sürmekte olan Covid-19 tedavisinin bitmesinin ardından mahkemeye sevk edileceği öğrenildi. 13 kişi 2 ve 3 Aralık 2020 tarihlerinde adli kontrol şartıyla serbest bırakılmış, 1 kişi ise tutuklanmıştı.
(12/078) İzmir’de Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Sendika Üyesi…
Tarım Orkam-Sen İzmir Şube Örgütlenme Sekreteri Ünal Kaymak 5 Aralık 2020 tarihinde sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alındı.
(12/079) Adana’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Kişiler…
4 Aralık 2020 tarihinde Adana’da yapılan ev baskınlarında 3 kişi sosyal medya paylaşımlarında örgüt propagandası yaptıkları gerekçe gösterilerek gözaltına alındı. Gözaltına alınan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
(12/080) Mersin’de Gözaltına Alınan Kişi…
30 Kasım 2020 tarihinde Mersin’de ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla gözaltına alınan Barış Rojvan Pişkin isimli kişi 4 Aralık 2020 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(12/081) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
19 Ocak 2014 tarihinde Adana ve Hatay’da MİT tırlarının durdurulmasına ilişkin görüntülerin yayınlanmasıyla ilgili olarak Cumhuriyet gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar hakkında İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Aralık 2020 tarihinde devam edildi.
İddianamede Can Dündar’ın ‘gizli kalması gereken bilgileri casusluk maksadıyla temin etme’, ‘örgüte yardım etmek’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Duruşmada Can Dündar’ın avukatları reddi hakim talebinde bulundu. Mahkeme bu talebin reddine karar vererek duruşmayı 23 Aralık 2020 tarihine erteledi.
(12/082) HDP Eski Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
HDP Ağrı eski milletvekili Halil Aksoy hakkında İstanbul 20. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 4 Aralık 2020 tarihinde görüldü. Halil Aksoy duruşmaya tutulduğu cezaevinden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Mahkeme ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ suçlarında Halil Aksoy’u toplam 8 yıl 9 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme hükümle birlikte Halil Aksoy’un tahliyesine karar verdi.
Halil Aksoy 22 Ocak 2016 tarihinde tutuklanmıştı.
(12/083) Bitlis’te Sokağa Çıkma Yasağı…
Bitlis Valiliği 4 Aralık 2020 tarihinde yaptığı açıklama ile Bitlis’in merkez ilçesine bağlı 46 köyde 4 Aralık 2020 itibarıyla ikinci bir duyuruya kadar sokağa çıkma yasağı ilan etti. Sokağa çıkma yasağı ilan edilen köyler: Ayrancılar, Alaniçi, Narlıdere, Ağaçpınar, Yeşilsırt, Cumhuriyet, Abacılar, Sarıkonak, Çalıdüzü, İçgeçit, Akçalı, Yukarıölek, Aşağıölek, Ilıcak, Kalupat, Üçevler, Karakuş, Aşağıbalcılar, Yukarıbalcılar, Çeltikli, Aşağıkoçak, Aşağıyolak, Yukarıyolak, Yukarıçerman, Dursun, Beşkaynak, Yarönü, Uçankuş, Dikme, Yukarıdikme, Aşağıdikme, Bayırlı, Kınalı, Kutlu, Akgün, Çobansuyu, Aşağıçobansuyu, Güllüce, Esenburun, Harmanyeri, Dutköy, Cevizdalı, Karaca, Kaşıklı, Konalga, Kayalıbağ.
(12/084) Eylem ve Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Van Valiliği 3 Aralık 2020 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde gösteri yürüyüşü ve açık hava toplantılarını 5 Aralık 2020 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladı. Bu karar ile Van’da 21 Kasım 2016 tarihinden bu yana uygulanan eylem ve etkinlik yasağı kesintisiz 1489 güne uzatılmış oldu.
(12/085) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
Jinnews haber ajansına ait http://jinnews12.xyz internet sitesine Diyarbakır 3. Sulh Ceza Hakimliği’nin 4 Aralık 2020 tarihli kararı ile “milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
Gazete Yolculuk’a ait http://gazeteyolculuk.net internet sitesine Antalya 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin 4 Aralık 2020 tarihli kararı ile “milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(12/086) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
4 Aralık 2020 tarihinde İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında 66 kişi gözaltına alındı.
İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 43 kişiden 7’si 5 Aralık 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı.
(12/087) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 4 Aralık 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 193 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 6.903 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 32.736 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 5 Aralık 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 196 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 6.128 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 312.896 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 6 Aralık 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 195 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 6.093 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 30.402 olduğu belirtildi.
Buna göre 6 Aralık 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 14.900, hasta sayısı ise 539.291 oldu.
4 Aralık 2020 tarihinde Diyarbakır’da Dr. İbrahim Akyıldız, Tokat’ta Hasan Demir, İstanbul’da Adnan Çetin, Denizli’de Dr. Ahmet Bacanlı, İstanbul’da Dr. Ümit Erdem, Hatay’da Hakan Yücel olmak üzere 6 sağlık çalışanı Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
5 Aralık 2020 tarihinde Hatay’da eczacı Muharrem Kanmaz, Diyarbakır’da sağlık memuru Mehmet Aslan, Kocaeli’nde hemşire Nur Yavuz olmak üzere 3 sağlık çalışanı Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
6 Aralık 2020 tarihinde Dr. Ali Osman Gayret, Osmaniye’de Abdurrahman Aygün, Denizli’de eczacı Süleyman Koca olmak üzere 3 sağlık çalışanı Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
5 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Urfa 2 Nolu T Tipi Cezaevi’nde Covi-19 belirtisi gösteren mahpuslara test yapılmadığı öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.