Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
5 Eylül 2024 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/050) Operasyonlar ve Saldırılar…
Milli Savunma Bakanlığı (MSB), 4 Eylül 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içinde devam eden “Pençe 1-2” operasyonu sırasında kalp krizi şüphesiyle hastaneye sevk edilen 1 askerin (Osman Ayan) kaldırıldığı hastanede öldüğünü duyurdu.
(09/051) Kadın Cinayetleri…
Bianet’in 4 Eylül 2024 tarihinde yayınladığı ‘Erkek Şiddeti Çetelesi’ne göre 2024 yılının Ağustos ayında Türkiye genelinde erkekler tarafından en az 37 kadın ve 6 çocuk öldürüldü. Açıklamada ayrıca erkeklerin en az 63 kadına şiddet uyguladığı, 7 kadını taciz ettiği, 12 çocuğu istismar ettiği ve 36 kadını seks işçiliğine zorladığı belirtildi.
(09/052) Bolu’da Şüpheli Asker Ölümü…
4 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bolu F Tipi Cezaevi’nde görevli A. Ç. isimli 1 askerin nöbet tuttuğu kulede şüpheli bir şekilde yaşamını yitirdiği öğrenildi. Yetkililer A. Ç.’nin ölüm nedenini intihar olarak bildirirken olayla ilgili soruşturma başlatıldığı öğrenildi.
(09/053) İzmir’de Parti Yöneticisinin Aracına Silahlı Saldırı…
3 Eylül 2024 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Kemalpaşa İlçe Başkanı Ahmet Yılmaz’ın ikamet ettiği evin önünde park halinde duran aracına silahlı saldırı gerçekleştirilmesi ile ilgili gözaltına alınan E. Ç. ve A. Y. isimli 2 kişi, 4 Eylül 2024 tarihinde sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından tutuklandı.
(09/054) Gazeteciye Yönelik Ölüm Tehdidi İddiası…
5 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, sosyal medyada dolaşıma giren bir videoda gazeteci Murat Ağırel’in öldürülmesi için ihale açıldığının iddia edilmesi ile ilgili İzmir’de O. Ö. ve Y. K. isimli 2 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM), 4 Eylül 2024 tarihinde konu ile ilgili yaptığı açıklamada şunları belirtti: “Son günlerde çeşitli sosyal medya platformlarında yer alan ve organize suç örgütü lideri Mahsun KURUÇAY’ın, Gazeteci Murat AĞIREL’e silahlı saldırı gerçekleştireceğine yönelik iddialar içeren görüntüler ile ilgili İstihbarat Başkanlığımızca yürütülen çalışmalarda; videolarda bulunan maskeli şahsın O. Ö., videoları kayda alan şahsın ise Y. K. olduğu tespit edilmiştir. 04.09.2024 tarihinde KOM Başkanlığımız koordinesinde; İzmir Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğünce yapılan operasyonda, şüpheli şahıslar İzmir’deki ikametlerinde gözaltına alınmış, şahıslarla birlikte 3 adet tabanca, bir miktar uyuşturucu madde, 4 adet cep telefonu ve 1 adet tripod ele geçirilmiştir. O. Ö. isimli şahsın 12 ayrı suçtan; Y. K. isimli şahsın ise 2 ayrı suçtan şüpheli kaydı olduğu tespit edilmiştir”.
(09/055) Hapishanede İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
4 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara Sincan 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde mahpusların mevzuata göre günde 10 saat olarak faydalanması gereken spor, sosyal ve kültürel faaliyetlerden yalnızca günde 2,5 saat olarak faydalanabildikleri, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıyla cezalandırılmış mahpusların günde yalnızca 1 saat, diğer mahpusların ise 1 saat 50 dakika havalandırmaya çıkarıldığı ve havalandırmada mahpuslara arama yapılmasının dayatıldığı, mahpusların kendi arasında kitap ve gazete değişimi yapmasının hapishane idaresi tarafından engellendiği, kantinde satılan ürünlerin kalitesiz ve yüksek fiyatlı olduğu öğrenildi.
4 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Giresun Espiye F Tipi Cezaevi’nde bazı mahpusların infaz koruma memurlarının tehditlerine maruz kaldığı, mahpuslara gazetelerin ve gönderilen mektupların teslim edilmediği öğrenildi.
(09/056) Hapishanede Sağlığa Erişim Hakkı Engellenen Mahpuslar…
4 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara Sincan 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde hasta mahpusların hastane sevklerinin sıklıkla ertelendiği ya da iptal edildiği öğrenildi.
(09/057) Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulu Tarafından Tahliyesi Ertelenen Mahpus…
5 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara Sincan Kadın Cezaevi’nde tutulan ve almış olduğu müebbet hapis cezasının yasaya göre 30 yıla karşılık gelen infazını 1 Nisan 2023 tarihinde tamamlayan Nedime Yaklav isimli mahpusun tahliyesinin 22 Ağustos 2024 tarihinde Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulu (İGK) kararıyla ‘iyi halli olmadığı’ gerekçesiyle beşinci kez ertelenerek 9 ay daha uzatıldığı öğrenildi.
(09/058) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
İmralı Cezaevi’nde tutulu bulunan müvekkilleri PKK lideri Abdullah Öcalan, Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş ile görüşmek için avukatların 5 Eylül 2024 tarihinde yaptığı başvuruya Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(09/059) İzmir’de İşçi Eylemine Polis Müdahalesi…
4 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 31 Mart 2024 tarihinde gerçekleştirilen yerel seçimler sonrasında ekonomik sebepler gerekçe gösterilerek İzmir Menemen Belediyesi’nde işten çıkarılan işçilerin Menemen ilçesinde bulunan Cumhuriyet Meydanı’ndan Menemen Belediyesi önüne yaptığı yürüyüşten sonra belediye meclisi salonuna girmek isteyen işçilere polisin göz yaşartıcı kimyasal ajan ile müdahale ettiği öğrenildi. Müdahalede gözaltına alınan olmadığı bildirildi.
(09/060) 1 Mayıs Kutlamaları Gerekçesiyle Yargılanan Gazeteci ve Diğer Kişiler…
1 Mayıs kutlamaları esnasında Taksim’e yürümek istedikleri gerekçesiyle 4’ü tutuklu olmak üzere aralarında gazeteci Ali Kadir Güler’in de olduğu toplam 34 kişi hakkında İstanbul 47. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Eylül 2024 tarihinde başlandı. İddianamede 34 kişinin ‘görevi yaptırmamak için direnme’, ‘2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa muhalefet’, ‘kasten yaralama’ ve ‘kamu malına zarar verme’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir. Savunmaların ardından mahkeme, tutuklu 4 kişinin (Hüdanur Keser, Cemalettin Apa, Ömer Faruk Taştan ve Ümit Deniz) yurt dışına çıkış yasağı adli kontrol şartıyla tahliyesine karar vererek duruşmayı 4 Aralık 2024 tarihine erteledi.
(09/061) Erzincan’da Yaşam/Çevre Savunucusu ile Avukatın Yargılandığı Dava…
21 Haziran 2022 tarihinde Erzincan’ın İliç ilçesinde bulunan bir altın madeninde meydana gelen siyanürlü solüsyon borusunun patlamasının ardından bölgeye giderek açıklama yapan avukat İsmail Hakkı Atal ile yaşam/çevre savunucusu Sedat Cezayirlioğlu hakkında İliç Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Eylül 2024 tarihinde başlandı. İddianamede 2 kişinin ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Savunmaların ardından mahkeme, duruşmayı 20 Kasım 2024 tarihine erteledi.
(09/062) Diyarbakır’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Mehmet Güleş hakkında sosyal medya hesabında yaptığı 5 paylaşım gerekçe gösterilerek Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 5 Eylül 2024 tarihinde başlandı. İddianamede gazetecinin ‘zincirleme şekilde örgüt propagandası yapma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme, Mehmet Güleş’in beraatına hükmetti.
(09/063) Diyarbakır’da Avukatın Yargılandığı Dava…
Avukat Burhan Arta hakkında avukatlık faaliyetleri gerekçe gösterilerek Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 5 Eylül 2024 tarihinde devam edildi. Esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, Burhan Arta’nın ‘örgüt üyesi olma’ suçundan cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme, duruşmayı 5 Aralık 2024 tarihine erteledi.
Burhan Arta, 25 Nisan 2023 tarihinde gözaltına alınmış, 28 Nisan 2023 tarihinde tutuklanmış ve yapılan itiraz üzerine 25 Mayıs 2023 tarihinde tahliye edilmişti.
(09/064) Sokak Röportajındaki İfadeleri Gerekçesiyle Hakkında İddianame Düzenlenen Kişi…
İzmir’de gerçekleştirilen bir sokak röportajında Instagram sosyal medya platformuna erişim engeli getirilmesini eleştirdiği ifadeleri gerekçe gösterilerek Dilruba Kayserilioğlu isimli 1 kişi hakkında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından iddianame düzenlendiği öğrenildi. İddianamede Dilruba Kayserilioğlu’nun ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçundan cezalandırılması istenmektedir.
Dilruba Kayserilioğlu, söz konusu sokak röportajındaki ifadeleri gerekçe gösterilerek ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ ve ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ iddialarıyla 12 Ağustos 2024 tarihinde tutuklanmış, 29 Ağustos 2024 tarihinde tahliye edilmişti. Hakkında “Halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” ve “Halkın bir kesimini alenen aşağılamak” gerekçeleriyle İzmir 35. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davada mahkeme, Dilruba Kayserilioğlu’nun 7 ay 15 gün hapis cezasıyla cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar vermişti.
(09/065) Gözaltına Alınan Kişiler…
İçişleri Bakanlığı, 5 Eylül 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla 19 ilde yapılan operasyonlarda haklarında ihbar olması, kesinleşmiş hapis cezasının bulunması, ‘örgüt üyesi olmak’, ‘ByLock kullanmak’, ‘ankesörlü telefonlarla iletişim kurmak’ gibi iddialarla 34 kişinin gözaltına alındığını duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, BirGün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, MedyaScope, HalkTV, Engelli Web, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.