Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
6 Ekim 2017 Günlük İnsan Hakları Raporu
(10/070) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
6 Ekim 2017 tarihinde Siirt’in Eruh ilçesi kırsalında güvenlik güçleri ile PKK militanları arasında çıkan çatışmada 1 askerin ağır yaralandığını açıkladı.
(10/071) Altınsu Köyünde Ev Baskınları…
6 Ekim 2017 tarihinde basında yer alan haberlerde Hakkari’nin Şemdinli ilçesine bağlı Altınsu köyüne 20 zırhlı araçla gelen özel harekat timlerinin kapılarını kırarak girdiği evlerde arama yaptığı iddia edildi. Köydeki operasyon sonucu 3 köylünün gözaltına alındığı öğrenildi. Altınsu köyüne 6 Ağustos 2017 tarihinde güvenlik güçleri tarafından yapılan operasyon sırasında da işkence ve diğer kötü muamele iddiaları gündeme gelmiş ve 36 kişi gözaltına alınmıştı. Daha sonra gözaltına alınanların tümü serbest bırakılmıştı.
(10/072) Diyarbakır’da ‘İşkence Yapmak’ Yargılanan Polis Memurları…
E. K., H. A. ve A. T. isimli polis memurları hakkında Meshut Eşen ve Mervan Eşen adlı iki kişiye gözaltında işkence yaptıkları iddiasıyla Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 5 Ekim 2017 tarihinde devam edildi. İddianamede 3 polis memurunun ‘kasten yaralama’ suçundan 15 yıl hapis ile cezalandırılması istenmektedir. Sanık polis memurlarının katılmadığı duruşmada, Mervan Eşen’in davaya müdahil olarak katılma talebini kabul eden mahkeme, duruşmaya katılmayan sanık polis memurlarının tutuklanması yönündeki talebi ise reddetti ve duruşmayı Aralık 2017 tarihine erteledi.
Meshut Eşen 3 Nisan 2013 tarihinde Diyarbakır’ın Bismil ilçesinde bir kavgaya müdahale eden polisleri cep telefonlarıyla çektiği gerekçesiyle gözaltına alınmış ve işkence ve diğer kötü muamele uygulamalarına maruz kalmıştı. Kardeşinin gözaltına alınması üzerine İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne giden Mervan Eşen de polis tarafından darp edilmişti.
İlçe Emniyet Müdürlüğü’nde maruz kaldığı işkence ile ilgili olarak daha sonra Meshut Eşen şunları belirtmişti: “Polis kafama basıp adeta zıplıyordu. Arkadaşına ‘Hele bir bak alnında ayakkabı numaram çıkmış mı?’ diyordu. Beni kameranın olmadığı bir odaya götürüp dakikalarca işkence yaptılar.”
(10/073) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
6 Ekim 2017 tarihinde basında yer alan haberlerde, Mardin E Tipi Cezaevi’nde bulunan mahpusların doktora çıkmak için verdiği dilekçelere acil durumlarda bile 1 ay sonra cevap verildiği ve buna karşı çıkan mahpusların ise başka cezaevlerine sevk edildiği öğrenildi. Ayrıca cezaevinde kapasitesinin üzerinde mahpus bulunduğu da bildirildi.
(10/074) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları Rezan Sarıca, Cengiz Çiçek ve Serbay Köklü tarafından müvekkilleri ile görüşmek için 5 Ekim 2017 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvurunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun uyarınca hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi. Son ret ile Öcalan ile görüşmek için yapılan başvurular 692. kez reddedilmiş oldu.
(10/075) İş Cinayetleri…
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) Eylül ayında 8‘i çocuk yaşata olmak üzere en az 147 işçinin çalışırken yaşamını yitirdiğini açıkladı. İSİG’ in verilerine göre yılın ilk dokuz ayında iş kazası/iş cinayeti sonucu yaşamını yitiren işçi sayısı en az 1485 oldu.
(10/076) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için bir süredir direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 5 Ekim 2017 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’da yapılmak istenen basın açıklamasına sokağın girişini kalkanlarla kapatan polis izin vermedi ve yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale etti.
Saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin gözaltına alındığı; saat 18.00’da yaşanan müdahalede ise 4 kişinin (Turgut Türksoy, Deniz Yılmaz ile ismi öğrenilemeyen iki kişi) gözaltına alındığı öğrenildi. Buna göre 5 Ekim 2017 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen 2 ayrı basın açıklamasında toplam 6 kişi gözaltına alınmış oldu.
(10/077) İstanbul’da Sosyal Medya Paylaşımları Nedeniyle Tutuklanan Kişi…
1 Ekim 2017 tarihinde İstanbul’da gözaltına alınan HDP İstanbul İl Yöneticisi Veysel Seyitvan’ın 2 Ekim 2017 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek tutuklandığı 5 Ekim 2017 tarihinde basında yer alan haberlerden öğrenildi. Seyitvan’a polis sorgusunda “sosyalizmde ısrar insan olmakta ısrardır şeklindeki paylaşımda geçen sosyalizm kelimesi sizin için ne ifade ediyor?”, “Nuriye Gülmen ve Semih Özakça’ nın yapmış olduğu eylemi tasvip ediyor musunuz? Desteğiniz devam ediyor mu?” gibi sorular sorulduğu; ayrıca halen Sabah Gazetesi yazarı olan Melih Altınok’a ait “APO Başkan PKK Şampiyon” şeklindeki bir tweeti paylaşılmasının da suç unsuru olarak değerlendirildiği bildirildi.
(10/078) Van’da Gözaltına Alınan Avukat…
3 Ekim 2017 tarihinde Van’da gözaltına alınan ÖHP üyesi avukat Erhan Çiftçiler’in 5 Ekim 2017 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(10/079) İzmit’de ‘Örgüt Propagandası Yaptığı’ İddiasıyla Gözaltına Alınan Sanatçılar…
6 Ekim 2017 tarihinde basında yer alan haberlerden B.B. ve S.B isimli iki kişinin İzmit’teki bir düğünde söyledikleri şarkılarda “Apo, PKK, gerilla” gibi kelimeler geçtiği yönünde yapılan ihbar üzerine gözaltına alındığı öğrenildi.
(10/080) Gözaltılar ve Tutuklamalar…
4 Ekim 2017 tarihinde Bitlis ve ilçelerinde düzenlenen ev baskınlarında aralarında DBP yöneticileri ve belediye meclis üyelerinin de olduğu 11 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınanların isimleri: Vahit Yeniyöndem, Doğan Akbulut, İbrahim Yılmaz İnal, Medeni Başkan, İsmet Özarslan, Yaşar Yamanoğlu, Halit Kılıçkıran, Nusret Akcan, Ali Demir, Reşit Yavuz, Zeynel Abik. Söz konusu 12 kişinin gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
6 Ekim 2017 tarihinde Bursa’da aralarından HDP İl Eş Başkanı Yüksel Akgün’ün ve HDP Parti Meclisi üyesi Kezban Dumlu’nun da olduğu 5 HDP üyesinin gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınanların isimleri: Yüksel Akgün, Kezban Dumlu, Tevfik Erdoğan, Sevgi İmal Polat, Abdulküdüs Ak.
21 Eylül 2017 tarihinde İstanbul’un Küçükçekmece ilçesinde gözaltına alınan İbrahim Kavakçıoğlu (66), Lale Kavakçıoğlu (56), Dilan Turan (23) ve Rewşan Ağaç (20) isimli 4 kişinin 5 Ekim 2017 tarihinde çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklandığı bildirildi. İbrahim Kavakçıoğlu’nun son bir yıl içinde 2 defa anjiyo ve bir defa da bypass ameliyatı olduğu öğrenildi.
(10/081) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
5 Ekim 2017 tarihinde Ankara’da meslekten ihraç edilmiş 18 eski öğretmenin, Trabzon merkezli bir soruşturma kapsamında aralarında 2 yarbayın da olduğu 19 askerin, Uşak merkezli bir soruşturma kapsamında 14 kişinin, Adana’da 9 kişinin ve Bitlis merkezli bir soruşturma kapsamında 7 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
21 Eylül 2017 tarihinde İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında ‘ByLock kullandıkları’ iddiasıyla gözaltına alınan 44 kişiden 20’sinin 5 Ekim 2017 tarihinde çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklandığı ve 24 kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı bildirildi.
22 Eylül 2017 tarihinde İzmir’de gözaltına alınan 28 kişiden 12’sinin 5 Ekim 2017 tarihinde çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklandığı ve 16’sının ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
3 Ekim 2017 tarihinde Samsun’da gözaltına alınan eski kaymakam Soner Özer’in 5 Ekim 2017 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklandığı bildirildi.
26 Eylül 2017 tarihinde Sivas merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 35’i asker ve 1’i polis 36 kişiden 5’inin 5 Ekim 2017 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandığı ve 3’nün ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi. Son tutuklamalar ile bu soruşturma kapsamında 18 kişi tutuklanmış ve 13 kişi adli kontrol şartıyla serbest bırakılmış oldu. 4 asker ve 1 polisin gözaltı işlemlerinin sürdüğü bildirildi.
5 Ekim 2017 tarihinde Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 99’u KHK ile meslekten ihraç edilmiş 101 Maliye Bakanlığı personeli ve 30’u KHK ile ihraç edilmiş 32 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı personeli hakkında yakalama kararı çıkartıldığı ve haklarında gözaltı kararı olan 133 kişinin yakalanması için operasyonlar yapıldığı bildirildi.
(10/082) Meslekten İhraç Edilen Hakim ve Savcılar…
Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 5 Ekim 2017 tarihinde 39 hakim ve savcıyı meslekten ihraç ettiği bildirildi. Son ihraçlarla birlikte 15 Temmuz Darbe Girişimi’nden sonra meslekten ihraç edilen hakim ve savcıların sayısının 4 bin 560 olduğu öğrenildi.
(10/083) HDP Milletvekillerinin Yargılandığı Davalar..
HDP Urfa Milletvekili Osman Baydemir hakkında 2012 tarihinde BDP tarafından düzenlenecek bir etkinliğin Valilik tarafından yasaklanması üzerine Valilik önünde yaptığı açıklamada ‘kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret ettiği’ iddiasıyla Diyarbakır 4. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 5 Ekim 2017 tarihinde görüldü. Duruşmada avukatların 2 kişinin tanık olarak dinlenmesi yönündeki talebi mahkeme tarafından davaya yenilik katmayacağı gerekçesiyle reddedildi. Savunmaların ardından kararını açıklayan mahkeme Baydemir’i 1 yıl 5 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırdı ve Baydemir’in başka bir davada aldığı para cezasını gerekçe göstererek verilen cezayı ertelemedi.
HDP Ağrı Milletvekili Leyla Zana hakkında 2011 yılında katılığı 9 ayrı etkinlik nedeniyle Diyarbakır 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 5 Ekim 2017 tarihinde devam edildi. Zana’nın katılmadığı duruşmada mahkeme savcısı esas hakkındaki mütalaasını açıkladı. Savcı 6352 sayılı yasa gereğince 5 etkinlikle ilgili ‘örgüt propagandası yapmak’ ve ‘toplantı ve gösteri yürüyüşleri kanuna muhalefet etmek’ kapsamındaki yargılamanın ertelenmesini talep etti. Ayrıca 4 etkinlikle ilgili olarak ise Zana’nın ‘örgüt üyesi olmak’ suçlamasından 7 yıl 15 ay hapis ile cezalandırılmasını istedi. Mahkeme esas hakkındaki mütalaaya karşı savunmanın hazırlanması için duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(10/084) Belediye Eş Başkanlarının Yargılandığı Dava…
Nusaybin Belediye Eş Başkanları Sara Kaya ve Cengiz Kök hakkında ‘devletin birlik ve bütünlüğünü bozma’ iddiası ile Mardin 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 5 Ekim 2017 tarihinde başlandı. Davada tutuklu yargılanan Sara Kaya ve Cengiz Kök duruşmaya SEGBİS aracılığıyla katıldı. Savunmaların ardından mahkeme Kaya ve Kök’ün tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 14 Aralık 2017 tarihine erteledi.
11 Eylül 2016 tarihinde yerlerine İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atanan Sara Kaya ve Cengiz Kök 13 Ocak 2017 tarihinde Mardin’in Nusaybin ilçesinde gözaltına alınmış ve 26 Ocak 2017 tarihinde çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklanmıştı.
(10/085) Mardin’de Yargılanan Kişiler…
Aralarında DBP Nusaybin İlçe Başkanı Siraç Dinç’in ve DBP ilçe yöneticilerinin de olduğu 8 kişi hakkında ‘devletin birlik ve bütünlüğünü bozma’ iddiası ile Mardin 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 5 Ekim 2017 tarihinde başlandı. Savunmaların ardından mahkeme 8 sanığın tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
8 kişi 13 Ocak 2017 tarihinde Mardin’in Nusaybin ilçesinde gözaltına alınmış ve 26 Ocak 2017 tarihinde çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklanmıştı.
(10/086) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi’ndeki görevinden KHK ile ihraç edilmiş eski araştırma görevlisi Avni Mustafa Önder hakkında ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla Trabzon 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılmış davanın karar duruşması 5 Ekim 2017 tarihinde görüldü. Mahkeme Önder’i 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve Önder hakkındaki adli kontrol şartının devamına karar verdi.
Abdulhalık Demir adında meslekten ihraç edilmiş eski bir öğretmen hakkında ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla Adana 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılmış davanın karar duruşması 5 Ekim 2017 tarihinde görüldü. Mahkeme Demir’i 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
17 asker hakkında 15 Temmuz Darbe Girişimi sırasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi Afet Koordinasyon Merkezi’ni işgal ettikleri iddiasıyla İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 5 Ekim 2017 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme 6 tutuklu sanık ile ilgili tahliye talebinin reddine karar verdi ve duruşmayı 1 Kasım 2017 tarihine erteledi.
“Sıkıyönetim Mahkemelerinde Görevlendirme Listesi”nde adları yer aldığı gerekçesiyle 136 sanık hakkında Ankara 16. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 5 Ekim 2017 tarihinde devam edildi. Duruşmada polis ifadesinde etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanmak için itiraflarda bulunan ve adli kontrol şartıyla serbest bırakılan Aydın Keleş savunma yaptı. İfadesinin Emniyet’te baskı altında alındığını belirten Aydın Keleş, ifadesindeki beyanların doğru olmadığını ifade etti. Savunmaların ardından mahkeme tutuksuz sanık Aydın Keleş’in tutuklanmasına, 1 tutuklu sanığın ise tahliyesine karar verdi ve mahkemeyi ileri bir tarihe erteledi.
7’si tutuklu ve 3’ü firari olmak üzere 12 sanık hakkında 15 Temmuz Darbe Girişimi’nde Kara Kuvvetleri Eğitim ve Doktrin Komutanı (EDOK) emekli Orgeneral Kamil Başoğlu’nun kaçırılması ile ilgili Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 5 Ekim 2017 tarihinde görüldü. Son savunmaların ardından kararını açıklamayan mahkeme, 1 sanığa ağırlaştırılmış müebbet hapis, 4 sanığa müebbet hapis ve 2 sanığa 9 yıl hapis cezası verdi. Mahkeme ayrıca tutuksuz 2 sanığın beraatına ve firari 3 sanığın ise dosyasının ayrılmasına karar verdi
(10/087) Müftülere Nikah Kıyma Yetkisi Veren Yasa Tasarısına Yönelik Protestolara Polis Müdahalesi…
Müftülere nikah kıyma yetkisi veren yasa tasarısının TBMM İçişleri Komisyonu’nda görüşülerek kabul edilmesinin ardından milletvekilleriyle görüşmek için 5 Ekim 2017 tarihinde TBMM’ye gelen kadınların haklarında giriş yasağı olduğu gerekçesiyle içeri alınmadığı öğrenildi. Meclis giriş kapısında polisin kadınları iterek dışarı çıkardığı ve o sırada orada bulunan CHP milletvekilleri Ali Şeker ve Orhan Sarıbal’ı da tartakladığı bildirildi.
5 Ekim 2017 tarihinde konuyla ilgili Samsun’da basın açıklama yapmak isteyen kadınlara müdahale eden polisin “Yaptığınız Kabahatler Kanunu’na aykırı” diyerek açıklamanın yapılmasına izin vermediği öğrenildi.
5 Ekim 2017 akşamı, Ankara Kızılay’daki Sakarya Caddesi’nde basın açıklaması yapan kadınlara polisin biber gazı da kullanarak müdahale ettiği öğrenildi. Gözaltının yaşanmadığı müdahaleye rağmen basın açıklamasının yapıldığı bildirildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Gazete Sujin, ETHA, Dihaber, Yurt, Özgürlükçü Demokrasi, Ntv, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, El Cezire,BBC, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol.