Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın 968. hafta buluşmasında kayıp yakınları Besna Tosun ve Newroz Ali Tosun’a polisin “güvenlik çemberi” içinde fiziksel şiddet uygulandı. Gözaltına alınan 25 kişiden 21’i hakkında “polise mukavemet” suçlamasıyla işlem yapıldı.
Raporun Tam Metnine Ulaşmak için Lütfen Tıklayın…
İnsan hakları örgütleri, Cumartesi Anneleri’nin 968. hafta buluşmasının polis tarafından engellenmesine yönelik gözlemlerini ve polis müdahalesi sırasında yaşanan hak ihlallerini raporlaştırdı. Rapora göre; 19 Ekim 1995 tarihinde İstanbul’da gözaltında kaybedilen Fehmi Tosun’un kızı Besna Tosun ve oğlu Newroz Ali Tosun’a, İstiklal Caddesi üzerinde oluşturulan “güvenlik çemberi” içinde fiziksel şiddet uygulanarak ters kelepçe takıldı. Besna Tosun’a üst üste 6 ayrı kelepçenin takıldığı tespit edildi. 71 yaşındaki Hanife Yıldız ve 72 yaşındaki Mikail Kırbayır’ın da aralarında olduğu 21 kişi hakkında “polise mukavemet” suçlamasından işlem yapıldı. Ancak bu suçlamaya ilişkin yalnızca bir kişinin ifadesi alındı.
Kardeşinin işkencesine tanık olan Besna Tosun da işkenceye maruz kaldı kardeşi gibi ters kelepçelenerek göz altına alındı#CumartesiAnneleri968Hafta https://t.co/Ot2wbH4Q7s pic.twitter.com/PRkaR14QsL
— Cumartesi Anneleri (@CmrtesiAnneleri) October 14, 2023
Cumartesi Anneleri’nin/İnsanları’nın zorla kaybedilen yakınları için adalet ve hakikat talebiyle 1995 yılından bu yana her hafta bir araya geldikleri Galatasaray Meydanı’nda buluşmaları, 25 Ağustos 2018 tarihindeki 700. buluşmalarına yapılan polis müdahalesinden bu yana engelleniyor. Anayasa Mahkemesi’nin, 700. hafta buluşmasına yönelik polis müdahalesinin toplantı ve gösteri özgürlüğünün ihlali anlamına geldiğine hükmeden iki ayrı kararı da durumu değiştirmedi.
Galatasaray Meydanı’na çıkmak isteyen kayıp yakınları ve hak savunucuları, Beyoğlu Kaymakamlığı’nın yasaklama kararları gerekçe gösterilerek engellenip gözaltına alınıyor ve her hafta işkence ve diğer kötü muamele eylemlerine maruz bırakılıyor.
Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Hakikat Adalet ve Hafıza Çalışmaları Derneği (Hafıza Merkezi), Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi ve Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA), kayıp yakınlarına yönelik engellemeleri her cumartesi gözlemleyip raporlaştırıyor.
Cumartesi Anneleri’nin/İnsanları’nın 14 Ekim 2023 tarihinde gerçekleşen 968. hafta buluşmasına ilişkin hak örgütlerinin hazırladığı raporda öne çıkan tespitler şunlar oldu:
- Cumartesi Anneleri’nin/İnsanları’nın hakikat ve adalet taleplerini dile getirmek için buluşma mekanı haline getirdikleri Galatasaray Meydanı, meydana yakın noktalar ve meydana çıkan bazı sokaklara saatler önce polis ekipleri konuşlandırıldı.
- Halihazırda bariyerler ile çevrili olan Galatasaray Meydanı etrafında buluşma saatinden önce kalkanlı çevik kuvvet polisleri ile bir engel daha oluşturuldu.
- Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın buluşmasına yönelik müdahale öncesinde ya da sırasında meydan ve meydana yakın noktalarda ilk yardım aracı bulundurulmadı.
- Beyoğlu Kaymakamı Can Aksoy, Beyoğlu İlçe Emniyet Müdürlüğü’nün Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın 968. hafta buluşmasının yasaklanması talebine 13 Ekim 2023 tarihinde “Olur” verdi. Yasaklama kararını dayanak olarak gösteren polis, Cumartesi Anneleri/İnsanları’na İstiklal Caddesi üzerinde beş farklı noktada müdahale etti.
- İstiklal Caddesi üzerinde oluşturulan iki farklı “güvenlik çemberi” ile ablukaya alınan Cumartesi Anneleri/İnsanları ve hak savunucularının yalnızca bir kısmına “Dağılın” anonsu yapılmasına rağmen dağılmaları için herhangi bir imkan sağlanmadan, aralarında 12 Eylül 1980 askeri darbesinin ardından 13 Eylül 1980’de Ardahan’ın Okçu Köyü’ndeki evinden güvenlik güçleri tarafından gözaltına alındıktan sonra kaybedilen ve işkence sonucu öldüğü Meclis İnsan Hakları İnceleme Alt Komisyonu’nun raporu ile de ortaya konulan Cemil Kırbayır’ın kardeşi Mikail Kırbayır (72 yaşında) ile 23 Şubat 1995’te İzmir’de gözaltında kaybedilen 19 yaşındaki Murat Yıldız’ın annesi Hanife Yıldız’ın (71 yaşında) da bulunduğu 25 kişi kelepçelenerek gözaltına alındı.
- Polis, “işkence ve diğer kötü muamele yasağı”na aykırı olarak Besna Tosun, Newroz Ali Tosun, Hasan Karakoç, Nazım Dikbaş ve hak savunucusu Sinan Şahin’e ters kelepçe taktı.
- Besna Tosun ve Newroz Ali Tosun’a ters kelepçe uygulaması sırasında işkence yapıldı. Ters kelepçe sırasında başı sert bir şekilde bastırılarak eğilen Newroz Ali Tosun’a bir polis memuru tekme attı. Birçok kez “Direnmiyorum, yapmayın” dediği duyulan Besna Tosun’a ise altı kelepçe takıldı.
“Babam nerede” diyerek Galatasaray’a çıkmak isteyen Ali Newroz Tosun işkence ile gözaltına alındı.#CumartesiAnneleri968Hafta pic.twitter.com/CpowkddXdh
— Cumartesi Anneleri (@CmrtesiAnneleri) October 14, 2023
- Elleri kelepçeli olduğu sertçe itilen ve buna tepki gösteren Hatice Onaran’a fiziksel şiddet uygulandı. Halihazırda kanser hastası olduğu için kaburgasına yönelik darbeler yüzünden nefes almakta güçlük çeken Hatice Onaran gözaltı aracına çıkmakta zorlanırken bir polis amiri yanına gelerek “Kansersen burada ne işin var?” diye bağırdı.
- Aralarında 71 yaşındaki Hanife Yıldız ve 72 yaşındaki Mikail Kırbayır’ın da olduğu 21 kişi, “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” suçuna ek olarak “görevli memura mukavemet” ile suçlandı. Hatice Onaran dışında, “Polise mukavemet” ile suçlanan 20 kişiye bu suçlama hakkında ifade verme imkanı verilmedi.
- Gözaltına alınan Cumartesi Anneleri/İnsanları ve hak savunucuları, gözaltı araçlarında ortalama 2 saat 47 dakika tutuldu.
- Gözaltına alınan Cumartesi Anneleri/İnsanları ve onlara eşlik eden hak savunucuları, ifade işlemleri sonrasında ikinci sağlık kontrolü için iki grup halinde Galatasaray Meydanı’na uzak iki farklı hastaneye götürüldü ve gözaltına alındıktan yaklaşık beş saat sonra bu hastanelerden serbest bırakıldı.
- Cumartesi Anneleri’nin/İnsanları’nın 968. hafta buluşmasına yönelik hukuksuz polis müdahalesinin Galatasaray Meydanı ve çevresinde hayatın olağan akışını, yaya-araç trafiğini ve bölge esnafının çalışmasını olumsuz etkilediği gözlemlendi.
Raporun Tam Metnine Ulaşmak için Lütfen Tıklayın…
Hukuki Duruma İlişkin Ek Notlar:
Anayasa Mahkemesi (AYM), Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın 25 Ağustos 2018 tarihinde düzenlenen 700. hafta buluşmasının Beyoğlu Kaymakamlığı tarafından yasaklanmasının ve polisin sert müdahalesinin Anayasa’nın 34. maddesince garanti altına alınan “toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının” ihlali olduğuna dair iki ayrı karar verdi. AYM, o gün gözaltına alınanlar arasında bulunan ve Cumartesi Anneleri/İnsanları’ndan Maside Ocak Kışlakçı başvurusunda oy çokluğuyla aldığı kararının “yeni ihlallerin önlenmesi için” Beyoğlu Kaymakamlığı ve Adalet Bakanlığı’na; 700. hafta buluşmasına katılan İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şube Başkanı Gülseren Yoleri başvurusunda oy birliği ile aldığı kararının ise Adalet Bakanlığı’na gönderilmesine karar verdi.
Polis müdahalesine dayanak olan yasaklama kararında 700. hafta buluşması için bildirim yapılmamış olması gerekçe olarak öne sürülmüştü. AYM, kararında toplantı ve gösterilere yönelik müdahalenin zorunlu bir toplumsal ihtiyacı karşıladığının ve orantılı olduğunun ispatının gerektiğini hatırlattı. İdari makamların toplantı ve gösteri yürüyüşlerini otomatik olarak yasaklama yoluna gitmek yerine bu hakkın etkin kullanımını sağlamaya yönelik pozitif yükümlülükleri olduğunu hatırlatan AYM, Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın 1995 yılından bu yana barışçıl bir toplanma gerçekleştirdiğine dikkat çekerek idarenin bu etkinliğin yapılacağına ilişkin olarak önceden bilgisi olmadığını iddia edemeyeceğine karar verdi. Buna ek olarak AYM, Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın “gözaltında kaybedilen yakınlarının bulunması ve kamuoyunda farkındalık yaratılması için oturma eylemi düzenlemek istemesinin demokratik bir toplumda saygı ile karşılanması gerektiği” tespitinde bulundu.
Cumartesi Anneleri/İnsanları, AYM’nin Maside Ocak Kışlakçı kararının ardından ilk kez 8 Nisan 2023 tarihinde düzenlenmesi planlanan 941. hafta buluşması için Galatasaray Meydanı’na çıkmak isterken polis tarafından engellenerek gözaltına alınmıştı. O haftadan bu yana 13 Mayıs Cumartesi günü hariç her cumartesi, barışçıl eylemlerini gerçekleştirmek için Galatasaray Meydanı’na çıkmaya çalışan Cumartesi Anneleri/İnsanları, 14 Eylül 2023 tarihine denk gelen 968. hafta buluşmasında bir kez daha engellenerek gözaltına alındı.
Haftalardır devam eden sistematik engellemelere rağmen Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın buluşmalarına yönelik İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturmaların yedisinde kovuşturmaya yer olmadığına dair kararlar (takipsizlik kararları) verildi. 941, 943, 949 ve 952. hafta buluşmalarına yönelik başlatılan soruşturmalarda verilen takipsizlik kararları Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın avukatlarına tebliğ edildi.
- 8 Nisan 2023 tarihine denk gelen 941. hafta buluşmasında gözaltına alınan 15 kişi hakkında açılan soruşturmayı sonlandıran soruşturma savcısı, Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 13 Haziran 1998 tarihli ve 1998/270 sayılı (1998/8-168 Esas) kararına atıfta bulunarak, “2911 sayılı yasanın 28/1, 32/1 maddesinde düzenlenen direnme suçu açısından; suçun yasal olarak oluşabilmesi için 3 şartın birlikte gerçekleşmesi gerektiği, bunların kanuna aykırı toplantı ve gösteriye katılmak, dağılma yönünde kolluk kuvvetlerinin ihtarı ve ihtara rağmen dağılmama üzerine zor kullanılmasına rağmen dağılmamakta ısrar etme unsurlarının olduğu, bu üç unsurdan toplantıya katılma şartı gerçekleşmesine rağmen diğer iki unsurun şüpheliler açısından oluştuğunun söylenemeyeceği, […] dosya içerisinde mevcut olan ve şüphelilerin toplantıya katıldığını gösteren tutanaktan herhangi bir kolluk görevlisinin uyarı ve müdahalesinin anlaşılamadığı, ihtardan sonra dağılmaları için ne kadar süre beklenildiğine yönelik bir belirleme olmadığının anlaşıldığı” gerekçesiyle takipsizlik kararı verdi. Savcı, 22 Mayıs 2023 tarihli kovuşturmaya yer olmadığına dair kararında AYM’nin vermiş olduğu ihlal kararlarına herhangi bir atıfta bulunmadı.
- 22 Nisan 2023 tarihine denk gelen 943. hafta buluşmasında gözaltına alınan 17 kişi hakkında açılan soruşturmayı sonlandıran soruşturma savcısı, Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin 2022/586 sayılı (2021/6251 Esas) kararına atıfta bulunarak, “2911 sayılı yasanın 28/1, 32/1 maddesinde düzenlenen direnme suçu açısından; suçun yasal olarak oluşabilmesi için 3 şartın birlikte gerçekleşmesi gerektiği, bunların kanuna aykırı toplantı ve gösteriye katılmak, dağılma yönünde kolluk kuvvetlerinin ihtarı ve ihtara rağmen dağılmama üzerine zor kullanılmasına rağmen dağılmamakta ısrar etme unsurlarının olduğu, soruşturmaya konu olayda şüphelilerin eylemlerinin ihtara rağmen dağılmama üzerine zor kullanılmasına rağmen dağılmamakta ısrar etme şeklindeki suçun unsuru oluşturmadığı” gerekçesiyle takipsizlik kararı verdi. Savcı, 13 Temmuz 2023 tarihli takipsizlik kararında AYM’nin vermiş olduğu ihlal kararlarına herhangi bir atıfta bulunmadı.
- 27 Mayıs 2023 tarihine denk gelen 948. hafta buluşmasında gözaltına alınan 16 kişi hakkında açılan soruşturmayı sonlandıran soruşturma savcısı, Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin 2022/586 sayılı (2021/6251 Esas) kararına atıfta bulunarak, “2911 sayılı yasanın 28/1, 32/1 maddesinde düzenlenen direnme suçu açısından; suçun yasal olarak oluşabilmesi için 3 şartın birlikte gerçekleşmesi gerektiği, bunların kanuna aykırı toplantı ve gösteriye katılmak, dağılma yönünde kolluk kuvvetlerinin ihtarı ve ihtara rağmen dağılmama üzerine zor kullanılmasına rağmen dağılmamakta ısrar etme unsurlarının olduğu, soruşturmaya konu olayda şüphelilerin eylemlerinin ihtara rağmen dağılmama üzerine zor kullanılmasına rağmen dağılmamakta ısrar etme şeklindeki suçun unsuru oluşturmadığı” gerekçesiyle takipsizlik kararı verdi. Savcı, 19 Eylül 2023 tarihli takipsizlik kararında AYM’nin vermiş olduğu ihlal kararlarına herhangi bir atıfta bulunmadı. 948. haftada 18 kişinin gözaltına alındığı Beyoğlu İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından hazırlanan “yakalama tutanağı”, ifade tutanakları ve gözlem raporu ile sabit olmasına rağmen 16 kişi hakkında takipsizlik kararı veren savcı, kararın giriş bölümünde o hafta gözaltına alınan Özge Bakır Efe ve İkbal Eren’e yer vermedi.
- 3 Haziran 2023 tarihine denk gelen 949. hafta buluşmasında gözaltına alınan 13 kişi hakkında açılan soruşturmayı sonlandıran soruşturma savcısı, Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin 11 Mayıs 2023 tarih ve 2023/3774 sayılı (2021/4717 Esas) kararına atıfta bulunarak, “kolluk güçleri tarafından zor kullanılmaya başlanıldıktan sonra şüphelilerin dağılmamakta ısrar ettiklerine (pasif direnişi aşacak nitelikte itme, vurma vb davranışlarla) dair kamu davası açmaya yeter şüphe oluşturacak nitelikte delil bulunmadığı” gerekçesiyle takipsizlik kararı verdi. Savcı, 19 Eylül 2023 tarihli takipsizlik kararında AYM’nin vermiş olduğu ihlal kararlarına herhangi bir atıfta bulunmadı.
- 24 Haziran 2023 tarihine denk gelen 952. hafta buluşmasında gözaltına alınan 13 kişi hakkında açılan soruşturmayı sonlandıran soruşturma savcısı, Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin 11 Mayıs 2023 tarih ve 2023/3774 sayılı (2021/4717 Esas) kararına atıfta bulunarak, “kolluk güçleri tarafından zor kullanılmaya başlanıldıktan sonra şüphelilerin dağılmamakta ısrar ettiklerine (pasif direnişi aşacak nitelikte itme, vurma vb davranışlarla) dair kamu davası açmaya yeter şüphe oluşturacak nitelikte delil bulunmadığı” gerekçesiyle takipsizlik kararı verdi. Savcı, 19 Eylül 2023 tarihli takipsizlik kararında AYM’nin vermiş olduğu ihlal kararlarına herhangi bir atıfta bulunmadı.
- 8 Temmuz 2023 tarihine denk gelen 954. hafta buluşmasında gözaltına alınan 31 kişi hakkında açılan soruşturmayı sonlandıran soruşturma savcısı, Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin 2022/586 sayılı (2021/6251 Esas) kararına atıfta bulunarak, “2911 sayılı yasanın 28/1, 32/1 maddesinde düzenlenen direnme suçu açısından; suçun yasal olarak oluşabilmesi için 3 şartın birlikte gerçekleşmesi gerektiği, bunların kanuna aykırı toplantı ve gösteriye katılmak, dağılma yönünde kolluk kuvvetlerinin ihtarı ve ihtara rağmen dağılmama üzerine zor kullanılmasına rağmen dağılmamakta ısrar etme unsurlarının olduğu, soruşturmaya konu olayda şüphelilerin eylemlerinin ihtara rağmen dağılmama üzerine zor kullanılmasına rağmen dağılmamakta ısrar etme şeklindeki suçun unsuru oluşturmadığı” gerekçesiyle takipsizlik kararı verdi. Savcı, 19 Eylül 2023 tarihli takipsizlik kararında AYM’nin vermiş olduğu ihlal kararlarına herhangi bir atıfta bulunmadı. Gözaltı işlemleri sırasında polisin fiziksel şiddetine maruz kalan Murat Çelik hakkında “görevi yaptırmamak için direnme” yönünden yürütülen soruşturmayı da aynı takipsizlik kararı ile sonlandıran savcı, müşteki polis memuru Ali Hıracı’nın iddia ettiği gibi yaralandığına dair herhangi bir görüntü kaydı olmadığını ve Murat Çelik’in gösterdiği direncin “pasif direnme” olarak değerlendirilebileceğini belirterek “görevi yaptırmamak için direnme” suçunun unsurlarının oluşmadığına karar verdi.
AYM kararlarına rağmen Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın Galatasaray Meydanı’nda buluşmalarını engelleyen kolluk görevlileri hakkında her hafta suç duyurusunda bulunan Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın avukatları, 22 Nisan 2023 tarihindeki 943. hafta buluşmasına müdahale eden emniyet görevlileri hakkında da 16 Mayıs 2023 tarihinde suç duyurusunda bulundu. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, suç duyurusu üzerine açtığı dosyayı soruşturma izni verilmesi için İstanbul Valiliği’ne gönderdi. Valilik, 2020-2022 yılları arasında Beyoğlu İlçe Emniyet Müdürü olarak da görev yapmış bir ikinci sınıf emniyet müdürünü ön inceleme ve araştırma yapması için 14 Haziran 2023 tarihinde görevlendirdi. Ön inceleme ve araştırmayı 29 günde tamamlayarak raporunu 13 Temmuz 2023 tarihinde valiliğe sunan ikinci sınıf emniyet müdürü, 943. hafta buluşmasının 24 Kasım 2022 tarih ve 2022/1 Sayılı Valilik Genel Emri uyarınca yasaklandığını fakat Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın “ihtara rağmen dağılmamakta ısrar ettikleri”ni ve “orantısız güç kullanmayan” polis memurları tarafından gözaltına alındıklarını iddia etti. Dosyanın sunulduğu gün kararını veren İstanbul Valisi Davut Gül, suç duyurusuna konu emniyet görevlileri hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na soruşturma yürütmesi için izin verilmemesine karar verdi. Vali Gül ayrıca emniyet görevlileri hakkında disiplin soruşturması açılmasına gerek olmadığına kanaat getirdi ve dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verdi.
Raporun Tam Metnine Ulaşmak için Lütfen Tıklayın…
Beyoğlu Kaymakamlığı’nın Yasak Kararına İlişkin Ek Notlar:
Cumartesi Anneleri/İnsanları, AYM’nin Maside Ocak Kışlakçı kararının ardından ilk kez 8 Nisan 2023 tarihinde gerçekleştirdikleri 941. hafta buluşması için Galatasaray Meydanı’na çıkmış ve polis engeliyle karşılaşarak gözaltına alınmıştı. Cumartesi Anneleri/İnsanları, 8 Nisan gününden bu yana geçen 17 hafta boyunca, 13 Mayıs Cumartesi günü hariç her cumartesi günü barışçıl eylemlerini gerçekleştirmek için Galatasaray Meydanı’na çıkmaya devam etti. Gözlemci kurumlar, 944. haftadan itibaren ortak gözlem yapmaya başladı. Ortak gözlem yapılan süreçte, AYM’nin Maside Ocak Kışlakçı kararına rağmen gerçekleşen engellemelere dayanak olarak gösterilen yasaklama kararlarına ilişkin ek not ve değerlendirmelerimiz şu şekildedir:
- 947. hafta’ya kadar İstanbul Valiliği veya Beyoğlu Kaymakamlığı’nın herhangi bir yasaklama kararı tespit ve beyan edilmedi.
- Ancak, 947. hafta’da gözaltı sonrasında kolluk tarafından tutulan kimlik tespit tutanağında Beyoğlu Kaymakamlığı’nın 12 Mayıs 2023 tarihli toplantı ve gösteri yürüyüşü yasaklama kararı ifadesi yer aldı.
- 948. hafta ile 949. hafta’larda ise gözaltı sonrasında kolluk tarafından tutulan kimlik tespit tutanağında Beyoğlu Kaymakamlığı’nın 22 Mayıs 2023 tarihli toplantı ve gösteri yürüyüşü yasaklama kararı ifadesi yer alıyordu. 948. hafta’da ifade işlemleri için gidilen Güvenlik Şube’de avukatlara “Beyoğlu Kaymakamlığı’nın 22 Mayıs 2023 tarihli toplantı ve gösteri yürüyüşü yasaklama kararı” olduğu belirtilerek bir yazı gösterildi. Bu yazının içeriğinde, Beyoğlu İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından Beyoğlu Kaymakamlığı’ndan Taksim Meydanı ve çevresi ile İstiklal Caddesi üzerinde tüm toplanma, basın açıklaması ve benzeri etkinliklerin 15 gün süreyle yasaklanması talebinde bulunuyordu. Bu talebin kaymakamlık tarafından kabul edildiğine dair ıslak imzalı bir onay bulunmuyordu.
- 950. hafta buluşması ise “Avrupa’nın kulüpler bazında en prestijli organizasyonu olan 10 Haziran 2023 Cumartesi günü İstanbul’da düzenlenecek olan 2023 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali” gerekçe gösterilerek Beyoğlu Kaymakamlığı tarafından alınmış olan bir günlük etkinlik yasaklama kararıyla engellendi.
- 951. hafta ve 952. hafta buluşmaları, AYM kararlarından sonra ve bu kararlara rağmen Beyoğlu Kaymakamlığı tarafından doğrudan Cumartesi Anneleri/İnsanları’na yönelik alınan bir günlük yasaklama kararları ile engellendi.
- 953. hafta buluşması, önceki iki hafta olduğu gibi doğrudan Cumartesi Anneleri/İnsanları’na yönelik bir günlük yasaklama kararı ile engellendi. Bu karara, izinde olan Beyoğlu Kaymakamı Mustafa Demirelli yerine Şişli Kaymakamı Ahmet Gazi Kaya imza attı. Buna rağmen “Olur” altındaki imzada Kaya’nın Demirelli yerine “vekaleten” imza attığına dair herhangi bir ibare yer almadı.
- 953. hafta buluşmasında olduğu gibi 954. hafta buluşması da Beyoğlu Kaymakamı Mustafa Demirelli yerine Şişli Kaymakamı Ahmet Gazi Kaya’nın imza attığı Cumartesi Anneleri/İnsanları’na yönelik alınan bir günlük yasaklama kararı ile engellendi.
- 955, 956 ve 957., 958., 959. ,960. hafta, 961., 962., 963. , 964. , 965. , 966. ve 967. hafta buluşmaları da 951. haftadan itibaren olduğu gibi AYM kararlarından sonra ve bu kararlara rağmen Beyoğlu Kaymakamlığı tarafından doğrudan Cumartesi Anneleri/İnsanları’na yönelik alınan bir günlük yasaklama kararları ile engellendi.
- 961. hafta buluşmasına ilişkin “yakalama tutanağı”nda belirtilen E-34255955-81381-2023080413541119791 sayılı yasaklama kararı ifade işlemlerine katılan avukatlara gösterilmemiştir. Ancak, “yakalama tutanağı”nda karar tarihi yer almayan söz konusu yasaklama kararının sayı numarası, 958. hafta için verilen 04.08.2023 tarihli yasaklama kararı ile aynı sayı numarasını taşımaktadır. Söz konusu yasaklama kararı bir gün süreli olup yasak da 05.08.2023 günü saat 23:59’da sona ermiştir. Beyoğlu Kaymakamlığı’nın resmî web sitesinde 26.08.2023 tarihine ilişkin bir yasaklama kararı yayınlanmamıştır. İHD İstanbul Şubesi yetkililerine, Cumartesi Anneleri/İnsanları ve hak savunucularına ya da avukatlarına da önceden bir yasaklama kararı tebliğ edilmemiştir. 961. hafta için verilmiş bir yasaklama kararı olup olmadığı bilinmediği için avukatlar, 962. hafta buluşmasında gözaltına alınanlara eşlik ettikleri sırada bu kararı bir kez daha sormuşlardır. Görüşülen emniyet amiri, kararın henüz kendisine de ulaşmadığını beyan etmiştir.
- Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın 962. hafta buluşmasına yönelik yasaklama kararı ve polis tarafından hazırlanan “yakalama tutanağı”nın incelenmesi üzerine evrakta dikkat çekici hususlar ve uyuşmazlıklar bulunduğu görüldü:
- 24 Ağustos 2023 tarihinde yayımlanan Mülki İdare Amirleri Atama Kararnamesi ile Kocaeli ili Derince Kaymakamlığı’na atanan ve 1 Eylül 2023 tarihinde görevi bıraktığına dair mesaj yayınlayan Beyoğlu Kaymakamı Mustafa Demirelli, 2 Eylül 2023 tarihinde gerçekleştirilecek 962. hafta buluşması için Beyoğlu İlçe Emniyet Müdürlüğü’nün yasaklama talebine 31 Ağustos 2023 tarihinde “OLUR” vermiştir.
- 2 Eylül 2023 tarihli “yakalama tutanağı”nda gözaltılara gerekçe olarak Beyoğlu Kaymakamlığı tarafından 2 Eylül tarihinde gerçekleştirilecek olan 962. hafta buluşmasına yönelik alınan 31 Ağustos 2023 tarihli ve E-34255955-81381-2023083116075051798 sayılı yasaklama kararı yerine, Beyoğlu Kaymakamlığı’nın 959. hafta buluşmasına yönelik aldığı 11 Ağustos tarihli ve 2023081113524417015 sayılı karar yazılmıştır.
- “Yakalama tutanağı”nda ayrıca gözaltına alınanlara Beyoğlu Kaymakamlığı’nın 31 Ağustos 2023 tarihli ve E-34255955-81381-2023083116075051798 sayılı kararının değil, Beyoğlu Kaymakamlığı’nın 11 Ağustos 2023 tarihli ve 2023081113524417015 sayılı kararın tebliğ edildiği belirtilmiştir.
Raporun Tam Metnine Ulaşmak için Lütfen Tıklayın…
Cumartesi Anneleri/İnsanları Haftalık Gözlem Raporlarına İlişkin Ek Notlar:
Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Anayasa Mahkemesi’nin hak ihlali kararının ardından Hakikat Adalet Hafıza Merkezi, Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği ve Uluslararası Af Örgütü Türkiye ile birlikte Cumartesi Anneleri’nin/İnsanları’nın her hafta Galatasaray Meydanı’nda gerçekleştirdikleri buluşmalara yönelik engellemeleri ve ortaya çıkan hak ihlallerini Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) standartlarına riayet ederek gözlemleyip raporlaştırıyor.
Bu ortak izleme çalışmasının, Galatasaray Meydanı üzerindeki hukuki dayanaktan yoksun abluka kaldırılana kadar her hafta sürdürülmesi planlanıyor.
Gözlemci kurumlar, yetkililerin Cumartesi Anneleri’ne/İnsanları’na yönelik tutumlarının, gözaltında yakınlarını kaybedenlerin adalet ve hakikat taleplerini görünmez kılmayı amaçladığını belirtiyorlar.
Önceki gözlem raporlarını görüntülemek için tıklayın.