Cumartesi Anneleri/İnsanları 992. Hafta Buluşması Gözlem Raporu’nu görüntülemek için lütfen tıklayın…
İnsan hakları örgütleri, Cumartesi Anneleri’nin/İnsanları’nın 30 Mart 2024 tarihinde gerçekleşen 992. hafta buluşmasına dair gözlemlerini raporlaştırdı. Basın açıklamasına katılacak kişi sayısının sınırlandırıldığını ve herhangi bir gereklilik olmamasına rağmen açıklamanın polis memurları tarafından kamerayla kayıt altına alınıp fotoğraflandığını aktaran gözlemci kurumlar, bu durumun kayıp yakınları ve insan hakları savunucuları üzerinde yaratabileceği caydırıcı etki nedeniyle toplanma özgürlüğüne yönelik bir müdahale olduğuna dikkat çektiler.
Önceki haftalarda olduğu gibi bu hafta da AYM kararlarına atıfta bulunan gözlemci kurumlar, idari taciz boyutuna varan ve haftalardır devam eden kısıtlamalar[1] gerekçesiyle AYM’nin Maside Ocak Kışlakçı ve Gülseren Yoleri kararlarının halen uygulanmadığını vurguladılar. Raporu görüntülemek için lütfen tıklayın…
Cumartesi Anneleri’nin/İnsanları’nın zorla kaybedilen yakınları için adalet ve hakikat talebiyle 1995 yılından bu yana her hafta bir araya geldikleri Galatasaray Meydanı’nda buluşmaları, 25 Ağustos 2018 tarihindeki 700. hafta buluşmasına yönelik polis müdahalesinden bu yana farklı biçimlerde engelleniyor, kısıtlanıyor. Anayasa Mahkemesi’nin, 700. hafta buluşmasına yönelik polis müdahalesinin toplantı ve gösteri özgürlüğünün ihlali anlamına geldiğine hükmeden iki ayrı kararı da durumu tam olarak değiştirmedi.
AYM kararlarının ardından 8 Nisan 2023 tarihindeki 941. hafta buluşması için Galatasaray Meydanı’na çıkmak isteyen kayıp yakınları ve hak savunucuları, İstanbul Valiliği’nin 24 Kasım 2022 tarih ve 2022/1 Sayılı Valilik Genel Emri ve Beyoğlu Kaymakamlığı’nın bu emre dayanan yasaklama kararları gerekçe gösterilerek 4 Kasım 2023 tarihindeki 971. hafta buluşmasına kadar her hafta engellendi. 29 hafta boyunca her Cumartesi işkence ve diğer kötü muameleye maruz bırakılarak gözaltına alındılar. 971. hafta buluşması ve sonrasında kimi olumlu gelişmeler olsa da, kayıp yakınlarının toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakları farklı biçimlerle kısıtlanmaya devam etti.
Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Anayasa Mahkemesi’nin hak ihlali kararının ardından Hakikat Adalet Hafıza Merkezi, Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği ve Uluslararası Af Örgütü Türkiye ile birlikte Cumartesi Anneleri’nin/İnsanları’nın her hafta Galatasaray Meydanı’nda gerçekleştirdikleri buluşmalara yönelik engellemeleri ve ortaya çıkan hak ihlallerini Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) standartlarına riayet ederek gözlemleyip raporlaştırıyor. Bu ortak izleme çalışmasının, Galatasaray Meydanı üzerindeki hukuki dayanaktan yoksun abluka kaldırılana kadar her hafta sürdürülmesi planlanıyor.[2]
Dipnotlar:
[1] Bkz. Halkevleri Derneği, Başvuru. No: 2015/9174, 7/3/2019, https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/BB/2015/9174; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 11. maddesine ilişkin Rehber, https://www.echr.coe.int/documents/d/echr/Guide_Art_11_TUR
[2] Önceki gözlem raporları için bkz. https://tihv.org.tr/ozel-raporlar-ve-degerlendirmeler/cumartesi-anneleri-insanlari-haftalik-gozlem-raporlari/