İHD, SES, TTB ve TİHV temsilcilerinden oluşan Açlık Grevlerini İzleme Heyeti olarak 2 Mayıs 2019 Perşembe günü Kocaeli Kandıra 1 No.lu F Tipi Kapalı Cezaevi’ni ziyaret ettik. Bir kez daha, Adalet Bakanlığı’na yapılan başvurulara olumlu yanıt verilmedi ve sadece heyette yer alan avukat arkadaşımız mahpuslarla görüşebildi. Ziyaretimizle ilgili hazırladığımız rapor aşağıda:
AÇLIK GREVLERİNİ İZLEME HEYETİ
KOCAELİ( KANDIRA) 1 NO LU F TİPİ KAPALI CEZAEVİ ZIYARETİ RAPORU
( 2 Mayıs 2019 – Perşembe)
( Ziyaret amacı, devam eden açlık grevleri sürecinde mahpusların sağlık sorunlarını ve cezaevi koşullarını bu hapishanede de izlemek ve raporlamak olup, Cezaevi idaresi ile görüşme gerçekleştirilemediğinden raporumuz mahpusların beyanlarına ve gözlemlerimize dayanmaktadır.)
Genel bilgi:
1 Mart tarihindeki katılımla birlikte Kocaeli F ve T Tipi Kapalı Cezaevlerinde açlık grevinde bulunanların hapishanelere göre dağılımı;
1 NO LU F TİPİ: 44
2 NO LU F TİPİ: 24
1 NO LU T TİPİ : 5
1 NO LU F Tipi ve T Tipi cezaevlerinde bulunan mahpuslardan bir kısmı ile hükümlü oldukları ve görüş hakları bulunmadığı için, bir kısmı ile de sağlık durumları elvermediğinden görüşe çıkamayacakları belirtildiğinden görüşmeler 2 NO LU F Tipi ile sınırlandırılmıştır.
16 Aralık’tan başlayarak değişik tarihlerde açlık grevine başlayan ve halen sürdürenler yanında dayanışma amacıyla 10’ar günlük açlık grevi yapan toplam 7 mahpusla görüşmeler yapılmıştır.
Görüşme yapılan mahpusların anlatımına gore;
- CEZAEVİ İDARESİNİN VE İNFAZ KORUMA MEMURLARININ TUTUM VEB UYGULAMALARI :
Görüşme yapılan tüm mahpuslar;
- açlık grevi süresince cezaevi idaresinin yumuşak bir tavır içinde olmakla birlikte yasak ve disiplin cezası uygulamasının arttığını,
- her açlık grevi sonrası disiplin soruşturması açılarak 3’er aylık disiplin cezaları verildiği, bu cezaların ağırlıklı olarak ÇİM olarak tabir edilen spor hakkının kullanımına yasak getirilmesi biçiminde uygulandığını, bu nedenle 9 aydır bu haktan mahrum bırakılanlar olduğunu, kimi mahpusların henüz itiraz sürecinin devam ettiğini,
- yeni yaşam gazetesinin keyfi olarak yasaklandığını
- gönderilen ve alınan mektuplarda gecikmeler yaşandığını, sansür uygulamasının arttığını, mektuplarda “sakıncalı” olduğuna karar verilen bölümlerin, kelimelerin karalandığını, belirtmişlerdir.
Değerlendirme: Yukarıda sıralanan yasaklar ve disiplin cezaları ile mahpuslara uygulanan tecrit ağırlaştırılmaktadır.
- AÇLIK GREVİNİN MAHPUSLARIN SAĞLIK DURUMLARINDA YARATTIĞI SORUNLAR:
(Ortaya çıkan sorunların çeşitlilik ve seviye bakımından açlık grevinde bulunulan gün sayısı ile paralellik gösterdiği genel varsayımına karşılık, ziyaretlerimiz sırasında 30. günde olan kimi mahpusların 90. gündeki ile aynı sağlık sorunlarını yaşadığı tespit edilmiştir. )
8-18 kg aralığında kayıpları
Mide bulantısı
Eklem ağrıları,
kemik ağrıları
Baş ağrısı,
baş dönmesi,
algılama zorlukları
Halsizlik
Kol ve bacaklarda uyuşma
Kramplar
Uyuyamama
Yaygın ödem
Sese ve kokuya aşırı duyarlılık
Sıvı almada güçlük
Bulanık görme
Çift görme
3-4 gün sürekli kusma
Yaklaşık 15 gün süren ishal
Yüksek/düşük tansiyon
Düşük şeker
burun kanaması
- AÇLIK GREVİ SIRASINDA KULLANILAN MADDELERE ERİŞİM
Şeker, tuz, karbonat, Vitamin B 1+ Benexol , taze sıkılmış meyve suyu
Değerlendirme;
Mahpusların refakatçileri aracılığı ile bu maddeleri düzenli kullandıkları anlaşılmaktadır. Ancak düzenli fiziksel egzersiz yapmayan , daha once sağlık sorunları bulunan ya da zaten düşük kiloda olanların sağlık sorunlarının kısa zamanda ciddi boyutlara vardığı düşünülmektedir.
- TIBBİ TAKİP
Açlık grevinde bulunan mahpuslar doctor ve sağlıkçı tarafından her gün( hafta içi) ziyaret edilmekte, şeker, tansiyon ve kilo ölçümleri yapılmaktadır.
Değerlendirme: Pek çok hapishanede ihmal edilen tıbbi takibin düzenli olarak ve doktorun da katılımı ile gerçekleştiriliyor olması olumlu olmakla birlikte,
Sağlık durumlarında meydana gelen bozulmaların resmi kayıtlara geçmesi durumunda zorla müdahaleye imkan doğacağı düşüncesindeki mahpuslar sorunlarını aktarmaktan çekindiklerinden , açlık grevinde bulunan mahpusların bağımsız hekim heyetleri tarafından takibine imkan sağlanmalıdır.
- AVUKAT GÖRÜŞLERİ
Avukat görüşlerinde olağandışı bir sorun izlenmemiştir.
- SONUÇ OLARAK :
Açlık grevinin 140’lı günlere vardığı bu aşamada mahpusların pek çoğunun görüşe çıkmakta zorlandığı izlenmiştir. Hukukun uygulanması ile çözülebilecek bir sorun nedeniyle., açlık grevini sürdürdüğü tespit edilebilen 2983 mahpus yanında, ölüm orucuna başladığı duyurulan 15 mahpusun yaşamı cidii tehdit altındadır.
Heyetimiz bu sürecin daha fazla can kaybı yaşanmadan çözüme kavuşturulması gerektiği düşüncesindedir.
Mahpusların yaşamından ve hukukun uygulanmasından sorumlu olan devlet yetkililerini, derhal çözüm yolunda adımlar atmaya çağırıyoruz.