Basına ve kamuoyuna,
11.04.2018
Boğaziçi Üniversitesi’nden 9 Öğrencinin Şiddet İçermeyen Açıklamaları Nedeniyle Tutuklanmaları Düşünce ve İfade Özgürlüğü ile Öğrenim Hakkının İhlalidir. Öğrenciler Derhal Serbest Bırakılmalıdır…
Boğaziçi Üniversitesi Kampüsü’nde savaş politikası ve şiddet söylemine karşı eleştiri haklarını kullanarak, 19 Mart 2018 tarihinde “İşgalin Katliamın Lokumu Olmaz” pankartını açan öğrenciler, devletin en üst yetkilisi tarafından “meydanı teröristlere bırakmayacağız” açıklamasıyla hedef gösterilmiş, haklarında herhangi bir gerekçe gösterilmeksizin terörist ilan edilmelerinin ardından neredeyse bir muhalif öğrenci avı başlamıştır. Protesto gösterisi esnasında polis müdahalesiyle karşılaşan ve iki gün sonra evleri ve yurtlardaki odaları basılarak 15’i gözaltına alınan bu öğrencilerden 9’u tutuklanmış, diğer öğrenciler adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştır. Öğrencilere dönük gözaltılar hala devam etmektedir.
Türkiye’nin de taraf olduğu 1948 tarihli Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 19. Maddesi, ‘‘Her ferdin fikir ve fikirlerini açıklama hürriyetine hakkı vardır, bu hak fikirlerinden ötürü rahatsız edilmemek, memleket sınırları mevzubahis olmaksızın malumat ve fikirleri her vasıta ile aramak elde etmek veya yaymak hakkını içerir’’ ifadesi ile düşünce özgürlüğünü açıklamaktadır. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 26. Maddesinin 1. Fıkrası ifade özgürlüğünü “Herkes, düşünce ve kanaatlerini söz, yazı, resim veya başka yollarla tek başına veya toplu olarak açıklama ve yayma hürriyetine sahiptir. Bu hürriyet, resmi makamların müdahalesi olmaksızın haber veya fikir almayı ya da verme serbestliğini de kapsar” biçiminde güvence altına alır.
Ayrıca İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 26. Maddesi “Herkesin öğrenim hakkı olduğunu” ifade etmektedir. Anayasanın 42. Maddesi’nde yer alan “Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz” ifadesi ile de öğrenim hakkı açık bir biçimde güvence altına alınmıştır. Dolayısıyla Boğaziçi Üniversitesi’nden 9 öğrencinin şiddet içermeyen açıklamaları nedeniyle tutuklu bulunmaları, hem ifade özgürlüğü hakkının engellenmesi hem de öğrenim hakkının ihlali anlamına gelmektedir.
Bizler insan hakları savunucuları olarak, 2018 Yılının İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 70. yılı olduğunu hatırlatıyor; yetkilileri, Türkiye’nin taraf olduğu ve bağlayıcılığı olan Evrensel Beyannamede ve Anayasa’da açıkça yer alan bu hakların teminat altına alınmasına dair sorumluluk ve ödevlere uygun davranmaya davet ediyoruz. Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinin yaptıkları açıklama, Evrensel Beyanname ve Anayasa’nın çizdiği düşünce özgürlüğü ve eğitim hakkı çerçevesinde değerlendirilmeli ve tutuklu öğrenciler derhal serbest bırakılmalıdır.
Düşünce ve fikirlerini açıklama cesareti gösterdikleri için hukuksuz uygulamalara maruz kalan ve özgürlükleri ile beraber öğrenim hayatları da baskı ve kısıtlama altına alınan tüm öğrencilerin ve ailelerinin yanında olduğumuzu bildiririz.
Türkiye İnsan Hakları Vakfı