Raporu görüntülemek için lütfen tıklayın…
SUNUŞ
Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın, 1996 yılı insan hakları raporu büyük bir gecikmeyle de olsa kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır. Yıl boyunca yaşanan insan hakları ihlallerini ele alan bu rapor, TİHV Dokümantasyon Merkezi tarafından hazırlanmıştır. Rapor hazırlanırken, iç ve dış kamuoyunu ve yetkilileri insan hakları ihlalleri konusunda bilgilendirmek ve uyarmak, onlara bu konuda değerlendirme olanağı sağlamak amaçlanmıştır. Raporun hazırlık çalışmalarında, özel kaynaklarımızdan, gazete, dergi ve diğer yayınlarda yer alan haber ya da yazılardan, TİHV’in günlük insan hakları raporlarından, İnsan Hakları Derneği ve şubeleri ile insan hakları savunucularının verdiği bilgilerden, parti, sendika ya da kitle örgütlerinin çalışmalarından, resmi makanıların açıklamalarından, her düzeydeki yetkili kişilerin konuşmalarından yararlanılmıştır.
İnsan hak ve özgürlüklerini savunan bağımsız bir kuruluş olmamızın doğal sonucu olarak raporda, rejimin yapısı ve niteliğinden kaynaklanan, Anayasa ve yasalardaki anti- demokratik hükümlerin neden olduğuya da siyasal iktidarın ve kamu görevlilerinin yol açtığı ihlallere ağırlık verilmiştir. Ancak Türkiye’de yaşanan şiddetin boyutları ve geldiği nokta göz önünde tutularak, başta PKK olmak üzere çeşitli silahlı grupların gerçekleştirdiği eylem ve saldırılar da rapor kapsamına alınmıştır. Çalışmada haber ya da bilgilerin doğruluğu ve kaynakların güvenilirliği konusunda titiz davranılmış, olaylar mümkün olduğunca nesnel olarak ele alınmıştır. Tek kaynaktan alınan, doğrulatılamayan, sağlıklı görülmeyen ve abartılı bulunan pek çok olay rapora dahil edilmemiştir. Dileğimiz, raporumuzu okuyan, inceleyen ya da eleştimek isteyen kişi, kurum, yetkili ve her türlü çevrenin, benzer şekilde önyargısız ve objektif olmayı başarabilmesidir.
1996 yılında yaşanan insan hakları ihlalleri raporda, “Giriş”, “Kürt Sorunu”, “Faili Meçhul Cinayetler”, “Yargısız İnfazlar”, “Ölüm Cezaları”, “İşkence” ile “Düşünce, Basın ve İnanç Özgürlüğü” ana başlıkları altında toplanmıştır. Bu konular, alt başlıklarla incelenmiş ve bölümlerde çok sayıda örneğe yer verilmiştir. Örnekler o alanda yıl boyunca yaşanan gelişme ve ihlallerin tümümü kapsamamakta, hatta kimi zaman çok az bir bölümünü kapsamaktadır. Bu nedenle rapor değerlendirilirken, 1996 yılı içinde yaşanan insan hakları ihlallerinin daha üst boyutta olduğu göz önünde tutulmalıdır.
Raporda, TİHV Başkanı Yavuz Önen’in “Hükümetler Değişse de İnsan Haklan İhlalleri Sürüyor” başlıklı bir değerlendime yazısına da yer verilmiştir. Yavuz Önen’in değerlendime yazısında, önemli gelişmeler ile tanık olunan insan hakları sorunlarına ilişkin konulara vakfın yaklaşımı anlatılmakta, TİHV’ye yönelik baskılar ve engelleme girişimleri konusunda değerlendirme yapılmaktadır.
(…)
Raporun büyük bir gecikmeyle kamuoyunun bilgisine sunulmuş olması nedeniyle özür diliyor, çalışmaların her aşamasında bize destek olan, yanımızda yer alan, belge ve bilgi aktaran tüm dostlarımıza, yıllardır omuz omuza mücadele verdiğimiz insan hakları savunucularına saygılarımızı iletiyor, aramızdan ayrılanları sevgi ve özlemle anıyoruz.
1 Eylül 1998/ANKARA